A "sintonía total" que Podemos e Ciudadanos constataron este xoves no seu afán por reformar en 2018 o sistema electoral sen tocar a Constitución, para que non sexa necesario o PP, chocou coa cautela do PSOE, que rexeita unha unha "poxa de escanos" como a que, ao seu xuízo, propoñen. Ciudadanos e Unidos Podemos, que se reuniron no Congreso, escenificaron a súa "vontade política" común de acabar coas "distorsións" do sistema electoral cambiando a fórmula de reconto de escanos actual (D'Hont) por un método máis proporcional, como o Sainte-Laguë que se utiliza en Alemaña, e confiando en que o PSOE se some ao acordo.
Se dous partidos como Podemos e Cs, con modelos antagónicos nas cuestións económicas, sociais ou territoriais, coinciden de forma absoluta na importancia de que o sistema electoral sexa "máis xusto" e proporcional, por que non ía estar de acordo o PSOE?
Ese é o argumento no que coincidiron a portavoz de Unidos Podemos, Irene Montero, e o de Ciudadanos, Juan Carlos Girauta, que pilotaron a reunión dos seus equipos, na que acordaron abrir unha canle de comunicación permanente e un "diálogo constante" para seguir avanzando na reforma. Sería, segundo Girauta, unha reforma "posible, realista e concreta" da Lei Orgánica do Réxime Electoral Xeral (LOREG), que non necesitaría reformar a Constitución e axudaría a que "o Congreso se pareza máis a España e ao que votan os españois", en palabras de Montero.
Esta modificación non requiriría o apoio do PP, pero si do PSOE, xa que ao tratarse dunha lei orgánica tería que aprobarse por maioría absoluta.
A próxima semana Ciudadanos reunirase co PSOE despois de que Girauta concrete os detalles dese encontro co seu portavoz, Margarita Robles, pero de momento os socialistas arrefriaron as pretensións de acelerar a reforma dos partidos máis novos. Adriana Lastra, vicesecretaria xeral do PSOE, dixo que os os socialistas queren abordar unha reforma "integral" do sistema electoral e non unha "poxa de escanos" como a que, ao seu xuízo, están a expor Cs e Podemos.
Non só iso. Os socialistas tamén destacan a necesidade de que unha reforma de tal calado conte "cun amplo consenso" para que non quede ao albur do goberno de quenda, é dicir, que son partidarios de non deixar fóra do acordo ao PP e de estudalo dentro da subcomisión que xa traballa niso no Congreso. "Cando falamos das regras do xogo, de arquitectura institucional e xurídica, non se pode facer entre dous ou tres partidos", advertiu a dirixente socialista tras mostrar a súa disposición a falar de todas as propostas.
No contido non hai moitas diferenzas entre o que propoñen Podemos e Ciudadanos e os compromisos que o PSOE tamén levaba no seu programa electoral. Mellorar a proporcionalidade na repartición de escanos, a desaparición do voto rogado, garantir a paridade con listas cremallera e regular por lei os debates electorais foron algunhas das promesas do PSOE, disposto a estudar tamén os beneficios dun mailing conxunto para que todas as papeletas cheguen nun único sobre aos cidadáns.
En todas esas medidas están de acordo os partidos de Pablo Iglesias e Albert Rivera, e forman parte das propostas que este xoves os seus equipos se intercambiaron no Congreso para estudalas con máis profundidade. Unidos Podemos tamén propón adiantar aos 16 anos a idade para poder votar. Cs, pola súa banda, aposta por que os fuxidos non poidan ser candidatos. Pero o principal para ambos é gañar proporcionalidade.
Coa fórmula actual, subliñou Girauta, "onde un deputado lle custa 57.000 votos ao PP, a Ciudadanos cústalle 97.000", segundo a media de España, e que "o PACMA ten os mesmos votos que o PNV" sen lograr representación. "Dous exemplos escandalosos", dixo. "Mesmo se o PP e Mariano Rajoy non queren é posible conformar unha maioría alternativa para levar a cabo por primeira vez en 40 anos unha reforma electoral", insistía Montero.
Só uns minutos despois, a portavoz parlamentaria do PSOE, Margarita Robles, mostrábase convencida de que Cs unicamente "busca a foto" con estas reunións, e aseguraba que a proposta que fará o seu grupo "será a que recolla o mellor para os cidadáns e a súa debida representatividade". Xunto a ela, Lastra subliñaba que mentres no PSOE están "a defender aos pensionistas deste país", outros están "coa calculadora" de escanos.
