Opinión

Un tiramusú para Buda

Chegamos á porta da Filmoteca de Galicia para atender un pase de 'Samsara', o novo filme de Lois Patiño, que comentaba ademais o cineasta. Logo de agardar, chegou o momento de mercar a entrada. Pedimos pagar con tarxeta, ningún dos dous levaba metálico. Recibimos un non por resposta e marchamos do lugar cunha rara mestura de emocións que se transformou nunha sonora risa. "Na Filmoteca de Galicia non aceptan tarxeta nin para ver Novo Cinema Galego", comentamos. E volvemos rir porque case vemos 'Samsara'.
Samsara. INTERNET
photo_camera Samsara. INTERNET
CERTO é que quedei cun amargor no corpo por non poder achegarme á que din é a mellor obra de Patiño, unha peza interesante e sensorial na pesquisa da reencarnacións seguindo os principios do budismo. Realmente, quero dicir, teño moita curiosidade por saber como é iso de que en certo momento manda pechar os ollos para ver o seu filme, ou achegarse a Buda. Non quero compararme co primeiro público que viu aquela imaxe do tren dos irmáns Lumière, pero cando alguén propón unha extravagancia do estilo non somos poucos os que queremos formar parte da mística dúbida de revolución ou estafa.

Para calmar a nosa axitación con tintes de vergonza allea por sernos denegado o pago electrónico, achegámonos a unha pizzería italiana desas cadeas que agochan ser tamén unha forma de comida rápida con produtos con denominación de orixe. Non houbo ningunha sorpresa e a conversa transcurriu entre queixo, libros, lembranzas, tomate e os mellores momentos da semana, de Ábalos a Vermut ou a chamada dunha posible Terceira Guerra Mundial. O de sempre, vaia. Salvo que no momento do pago, o meu amigo sacou unha tarxeta especial que transformou a cea nun convite, coste 0. Automaticamente, todo deixou mellor sabor de boca.

Cando botamos de novo os pés á rúa escoitei ao meu amigo dicir que dá gusto saír dos sitios sen pagar, especialmente dos restaurantes. É certo que a impunidade do impago ten un aire de poder intrínseco, mostra un ritmo e un pulso distinto no vivir. Ser invitado por alguén a comer é o máis próximo a que te alimenten de novo, é como dar o peito nun sentido moi desvirtuado. Pódese afirmar que cando te invitan a comer ou cear, a alimentarte en xeral, están motivando a túa supervivencia e, por tanto, admiten a túa importancia sobre o planeta a través de tal xesto de respecto. É unha forma de coidado digna de analizar.

Identifiquei a positiva sensación que cargaba o meu corpo, a maiores da leve molestia provocada polo exceso de sal, e comprendín entón o enfado que semanas atrás vin sobre a pantalla e con acento arxentino. Nunha soa noite comecei e rematei a miniserie Nada (Disney+), que relata as vivencias dun dos últimos dandies de Bos Aires, Manuel, un reputadísimo crítico gastronómico completamente desconectado da sociedade real e cun padal excelso. En certo momento, Manuel debe aboar a conta nun restaurante no que sempre fora convidado. Só entón empaticei con esa indignación privilexiada.

Tamén agora sei que son un pouco Manuel cando logo de décadas sen tocar un supermecado queda parvo, mudo, ante unha caixeira que lle enumera os múltiples métodos de pago actual: efectivo, tarxeta, app, tarxeta do grupo, sistema de puntos, Bizum… E nese mutis vive o meu fronte ao vendedor da Filmoteca de Galicia, no punto oposto. Manuel e eu deberamos ter mudado de posición. Para min, todas as posibilidades; e para el, a infalible peseta.

Ademais da brevidade desta miniserie, algo menos de dúas horas en total, e o delicioso percorrido vital a través da comida e os seus beneficios, Nada amosa un xeito escéptico e case mitolóxico de vivir. Aúna o carácter arxentino, ou bonairense canto menos, co espíritu dun tempo a piques de desaparecer. Falo desa xente que garda manías de vella fidalguía, que conduce sen carné porque nunca tivo idea de facelo legal, que gozan de cínicas forma para convivir en sociedade.

Por uns instantes adoptei o rol de Manuel, de crítico, de sabedor de sabor e de conocedor de gastronomía. A sobremesa da nosa cena foi un tiramisú. Tirando do fío da miña memoria cheguei ata a historia que máis dunha vez teño contado. Igual que na miña cabeza, sería recomendable agora engadir ás seguintes palabras un acento arxentino.

A orixe do tiramisú é incerta. Se ben as fontes sinalan a súa aparición no século XVIII como alimento enerxético para embarazadas ou un conto sobre o conde Camillo Negretti, o consenso actual sinala que o tiramisú apareceu nun prostíbulo de Véneto logo da Segunda Guerra Mundial.

Na espera dos servizos sexuais, este local ofrecía para os seus clientes unha particular mezcla de ingredientes a base de ovo, galleta e café que resultaba ser atractiva polo periodo de fame tan forte no que se atopaban. Esta mestura provocaba un rebrote de enerxía e daí o propio nome do doce, "tirami sù" en lengua véneta, que significa de maneira literal "érgueme". Quedan probados así os efectos afrodisíacos e reconstituíntes deste doce.

Coa prohibición por lei dos locais como os bordeles e prostíbulos, este pastel italiano desapareceu ao non tratarse dunha elaboración tradicional por si mesma. Non foi ata finais dos anos 70 cando un magnate da restauración italiana recuperou o tiramisú, que lembraba dos seus tempos mozos coas prostitutas de Véneto, ata convertelo nun símbolo da gastronomía contemporánea do seu país.

Quero pensar, co cinismo e a literatura que todo crítico gastronómico e arxentino precisa para continuar existindo, que naqueles descansos da Segunda Guerra Mundial nos que os clientes mataban a súa fame a base da cafeína e do azucre no tiramisú, algún deles perderon o coñecemento por unha baixada de tensión. Logo de tantas hormonas e confusión concentradas, quizais puideron chegar a ver a Buda, case como tanto eu o puiden ver en Samsara.

Comentarios