O reto do Nadal, o temor a unha terceira onda e a chegada das vacinas

Decembro arrincará con moitas incógnitas con respecto ao coronavirus
Dos hosteleros preparan su terraza en Granada. EFE
photo_camera Dous hostaleiros preparan a súa terraza en Granada. EFE

Con marca de contagios no mundo, a pandemia de coronavirus deixou atrás novembro, convertido no mes, logo de abril, con máis mortes en España, que en pleno descenso dunha complicada segunda onda debe afrontar agora, desde cotas aínda moi perigosas, o gran reto do Nadal.

Nese reto hai un temor escondido, ao que puxeron imaxes o fin de semana as primeiras aglomeracións do Nadal, o dunha eventual terceira onda antes da terra prometida das vacinas, que este luns volveron a reforzar a esperanza coa petición da compañía Moderna a EE. UU. e a UE de que dean vía libre ao seu prototipo.

Esperanza e cautela cando acaba novembro, un mes para a reflexión, como tamén o foi outubro, sobre os erros dunha desescalada estival que, segundo insisten os expertos, non debe repetirse ás portas do inverno, menos aínda cando os datos son agora infinitamente peores.

Os contagios notificados relativos ao sábado e domingo pasados elévanse a 19.979, co que a incidencia media acumulada baixa dos 300 (275,51) por 100.000 habitantes en 14 días, cando se considera risco extremo a partir de 250 e a OMS sitúa o límite nos 50. O obxectivo do Goberno é que non pasen de 25. 

Ao número de falecidos contabilizados oficialmente sumáronse este luns 401, co que, a falta dos do día de hoxe e das certificacións atrasadas, o total de novembro supera os 9.500, o que lle confirma como o segundo mes con máis mortes da pandemia logo de abril, en que se rexistraron 16.144, con máis de 900 diarias na súa primeira semana.

No entanto, segundo do Sistema de Monitorización da Mortalidade (MoMo) do Instituto de Saúde Carlos III, o exceso de mortes en España achégase desde marzo pasado ás 70.000, das que máis de 20.000 producíronse despois do 20 de xullo.

Á vista dos datos de novembro, desde o ministerio de Sanidade, a secretaria de Estado, Silvia Calzón, fixo un chamamento á responsabilidade e a prudencia por mor das aglomeracións do fin de semana en puntos neurálxicos de Madrid, Barcelona e Valencia, tras o aceso das luces do Nadal, e pediu que se eviten en días sucesivos.

Desde Madrid, onde están en vigor as medidas máis laxas e tamén unha da incidencia acumuladas máis baixas, o alcalde, José Luís Martínez Almeida, restou importancia ao feito, e o vicepresidente da Comunidade, Ignacio Augado (Cs), asegurou que hai maior risco de contaxio nas casas: "Eu prefiro que estean na rúa".

¿Vacinas en decembro?

Novembro foi o mes no que máis se propagou o virus no mundo, pero tamén o da esperanza redobrada nas vacinas, con sucesivas noticias sobre a alta efectividade dalgunhas delas, como a de Moderna, que acaba de rexistrar a primeira petición oficial de comercialización ao organismo competente do seu país, EE. UU., e a Axencia Europea do Medicamento (EMA).

Sempre a través dun comunicado de prensa, como fixeron outras farmacéuticas como Pfizer ou AstraZeneca, Moderna insiste en que a eficacia da súa vacina é do 94,1 %, tras completar o ensaio clínico no que participaron 30.000 persoas, e que chega ata o cento por cento nos casos máis graves da covid.

Ábrese agora un prazo, ao que se espera que se some en breve a tamén a estadounidense Pfizer (como Moderna, utiliza o novo sistema do ARN mensaxeiro), un prazo no que se deben aplicar estritos protocolos, baseados en estudos aínda non publicados, pero que abren unha posibilidade concreta ás primeiras vacinacións leste mesmo mes de decembro.

A Comisión Europea aprobou unha primeira compra de 80 millóns de doses a Moderna, que se expón producir 1.000 millóns de doses en 2021 coa participación no seu envasado dos laboratorios madrileños da firma Rovi.

As autoridades europeas, que confirmaron que Hungría poderá fornecer a vacina rusa Sputnik V, que asegura ter un 90 % de eficacia, sen que sexa autorizada pola AEM, xa asinou seis acordos con outras tantas compañías para comprar unhas 1.400 millóns de doses, dos que uns 140 millóns corresponderán a España.

A disxuntiva das restricións

Sen infravalorar os anuncios, epidemiólogos e expertos en saúde pública insisten na cautela respecto das vacinas, dadas as dificultades loxísticas que expón a súa distribución (nos casos de Moderna e Pfizer coa necesidade engadida de facelo con produtos que precisan de ultracongelación) e animan a perseverar nas medidas restritivas nos próximos meses.

A esa disxuntiva enfróntanse as distintas comunidades autónomas, que se expoñen revisar algunhas das estritas restricións aplicadas nas últimas semanas, como ocorreu en Logroño, que abriu este domingo bares e restaurantes, ou Granada, que recupera este martes o comercio e a hostalería.

As decisións teñen un horizonte próximo no ponte da Constitución coa vista posta nas celebracións do Nadal, ás que Cataluña pretende que poidan asistir ata dez persoas, catro máis das que expón o Ministerio de Sanidade, que tamén propón un toque de queda desde a unha da madrugada.

Ese plan volverase a debater esta mesma semana no Consello Interterritorial de Saúde, aínda que o Goberno xa adiantou que será cada autonomía a que decida finalmente o alcance concreto das medidas.

Ao contrario que outras comunidades, Castela e León pediu poder ser "máis restritiva" do que acorde o Consello nas limitacións do Nadal, xa sexa nas reunións familiares, peches perimetrales ou toques de queda, que Italia manterá para todo o país ás dez da noite durante todas as festas. 

Comentarios