¿Como serán as novas regras do teletraballo?

O anteproxecto de lei permite o "horario flexible" aos traballadores e obriga a empresas asumir todos os gastos
Una mujer trabajando en casa. ARCHIVO
photo_camera Unha muller traballando en casa. ARCHIVO

Os empregados que teletraballen terán dereito ao "horario flexible" e poderán "alteralo" respectando a normativa sobre tempo de traballo e descanso, salvo no caso dos períodos de dispoñibilidade obrigatoria ou os límites acordados. Esa é unha das condicións recollidas no anteproxecto de lei do traballo a distancia elaborado polo ministerio do ramo. 

Ademais, o texto normativo, que se atopa desde este venres na fase de audiencia pública, fixa que os custos que implique para o empregado o desenvolvemento do traballo a distancia deberán ser sufragados na "súa totalidade" pola empresa

Estes son algúns dos puntos máis novos do anteproxecto de lei de traballo a distancia, aberto a achegas ata o 7 de xullo, en paralelo á negociación cos axentes sociais antes de ser aprobado polo Consello de Ministros para a súa tramitación no Congreso e o Senado. 

O texto da norma destaca que a crise sanitaria derivada do Covid-19 fixo que o traballo a distancia se mostrase como o mecanismo "máis eficaz" para asegurar o mantemento da actividade durante a pandemia, de forma que, "non só se reforzou a tendencia á normalización do traballo a distancia que xa se anticipaba con anterioridade á mesma, senón que incluso a súa utilización se chegou a configurar como preferente, tanto en España como noutros países da nosa contorna". 

Voluntariedade e acordo

O texto establece que será voluntario para a persoa traballadora, reversible e requirirá un acordo, aínda que os contratos en prácticas e para a formación e a aprendizaxe non admiten ese pacto. 

Así mesmo, establécese a igualdade de trato e non discriminación, polo que as persoas que desenvolven traballo a distancia terán os mesmos dereitos que se prestasen servizos no centro da empresa, salvo aqueles que sexan inherentes á realización da prestación laboral no mesmo de xeito presencial. Ademais, non sufrirán prexuízo nas súas condicións laborais, incluíndo retribución, estabilidade no emprego e promoción profesional, polo feito de desenvolver a súa actividade, en todo ou en parte, a distancia. 

Tampouco poderán sufrir prexuízo ningún nin modificación nas condicións pactadas, particularmente en materia de tempo de traballo ou de retribución, polas dificultades, técnicas ou de calquera outra natureza, que eventualmente puidesen producirse, sobre todo en caso de teletraballo.

O teletraballo debe ser voluntario e reversible

Horario flexible

No que respecta ao horario, a norma recolle o "dereito ao horario flexible" e establece que a persoa que desenvolve traballo a distancia poderá "alterar" o horario de prestación de servizos, aínda que se poderá establecer un rexistro que reflicta "fielmente" o tempo de actividade laboral, sen prexuízo da flexibilidade horaria. 

Deberá incluír o momento de inicio e finalización da xornada e os tramos de actividade, o tempo de activación e desactivación dos equipos ou o tempo dedicado á preparación e realización das tarefas de cada unha das fases do ciclo de procesamento e entrega.

A empresa cobre gastos e dota de medios

A lei dedica un espazo relevante ao tratamento dos dereitos de contido económico, establecendo que o desenvolvemento do traballo a distancia "deberá ser sufragado na súa totalidade pola empresa, e non poderá supoñer, en ningún caso, a asunción por parte da persoa traballadora de gastos, directos ou indirectos, relacionados cos equipos, ferramentas e medios vinculados ao desenvolvemento da súa actividade laboral". 

A norma non detalla o mecanismo co que deberán cuantificarse eses gastos nin a forma de compensación, e empraza a fixalo no marco da negociación do convenio colectivo ou cun acordo entre a empresa e os traballadores. Poderá consistir, ejemplifica, en strong <>complementos específicos que, en todo caso, deberán garantir a "completa compensación" dos gastos.

Ademais, os traballadores a distancia terán dereito á dotación de todos "os medios, equipos e ferramentas necesarios para o desenvolvemento da actividade", de conformidade, como mínimo, co inventario incorporado no acordo fixado na lei.

Os empregadores poderán establecer medidas de control do teletraballo, pero sen atentar ao dereito á intimidade

Dereito á desconexión dixital

A norma aborda o dereito á desconexión dixital das persoas que traballan a distancia, particularmente en teletraballo, fóra do seu horario de traballo, e fixa que "o deber empresarial de garantir a desconexión implica unha limitación absoluta do uso dos medios tecnolóxicos de comunicación empresarial e de traballo durante os períodos de descanso, así como o respecto á duración máxima da xornada e a calquera límites e precaucións en materia de xornada que dispoñan a normativa legal ou convencional aplicables". 

Para iso, apela á negociación colectiva ou acordo de empresa co obxectivo é evitar o chamado smart working (traballo en calquera momento e en calquera lugar). 

Outros aspectos que regula o proxecto da nova lei de teletraballo son o dereito á intimidade e á protección de datos, sobre o que estipula que co uso de medios telemáticos hai que garantir estes dereitos e que a empresa non poderá esixir a instalación de programas ou aplicacións en dispositivos de propiedade da persoa traballadora, nin a utilización destes dispositivos no desenvolvemento de traballo a distancia.

Medios para controlar o traballo a distancia

O anteproxecto precisa que as compañías poderán establecer "medios de control empresarial da actividade" para o traballo a distancia, pero non un control "intensivo ou permanente" que atente contra o dereito á intimidade, por desproporcionado, de acordo cunha sentenza do Tribunal Constitucional. 

A modalidade de traballo a distancia tamén levará a obrigatoriedade das empresas de garantir a participación efectiva deses traballadores nas accións formativas e o seu dereito á promoción profesional

O texto prevé que en caso de enfermidade ou accidente dun familiar de ata segundo grao por consanguinidade, ou de cónxuxe ou parella de feito, que fixese indispensable a presenza da persoa traballadora, esta terá dereito a realizar o seu traballo a distancia durante un máximo do 60% da súa xornada ordinaria, se iso fose técnica e razoablemente posible, e en tanto persista a situación que xustifica o exercicio deste dereito. 

A patronal pide mesura na regulación e avisa de que se pode contratar fóra
A ministra de Traballo e Economía Social, Yolanda Díaz, insistiu este venres na necesidade de regular legalmente o traballo a distancia, afirmación coa que se mostrou de acordo o líder de CC.OO., Unai Xordo, quen ademais o ve urxente, pero que non comparte o presidente da CEOE, Antonio Garamendi. 

O dirixente empresarial, en declaracións a Onda Cero, afirmou que o teletraballo é unha boa ferramenta de flexibilidade e de conciliación, pero insiste en que a súa regulación habería que traballala "con moita máis tranquilidade e mesura no tempo". "Estas cousas rápidas de ir meténdonos decreto leis cada mes e medio non as entendemos", sinalou, á vez que advertiu de que se a unha empresa se lle poñen condicións imposibles de cumprir pode contratar fóra de España, como en Portugal ou Brasil.

"Se teño que contratar e poñen condicións imposibles e que non poida xestionar o meu persoal, é que eu mañá podo contratar en Portugal... O mundo é global e a dixitalización é global. Coidado como se expón isto", dixo.

O Goberno buscará consenso
A ministra portavoz, María Jesús Montero, subliñou este venres que o Goberno buscará o consenso con patronal e sindicatos para regular os criterios que deben rexer o teletraballo, e que se están negociando borradores.

Comentarios