A Xustiza europea sentenza que os gastos hipotecarios abusivos deben ser devoltos aos clientes

O TXUE pronunciouse tras recibir preguntas de dous tribunais españois sobre como resolver dous casos sobre hipotecas concedidas por Caixabank e o BBVA
Sede del Tribunal de Justicia de la Unión Europea, en Luxemburgo. AEP
photo_camera Sede do Tribunal de Xustiza da Unión Europea, en Luxemburgo. AEP

As cantidades pagadas en concepto de gastos de hipoteca por mor dunha cláusula declarada abusiva deben ser devoltas ao consumidor salvo que o dereito nacional dispoña o contrario, segundo unha sentenza do Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TXUE) ditada este xoves.

Segundo a Corte, se se declara nula unha cláusula abusiva que impón ao cliente un banco o pago de todos os gastos de constitución e cancelación dunha hipoteca, o Dereito comunitario oponse a que o xuíz nacional negue ao consumidor a devolución das cantidades abonadas en virtude desa cláusula.

Para o tribunal con sede en Luxemburgo, iso é así salvo que as disposicións de Dereito nacional aplicables impoñan ao consumidor o pago da totalidade ou dunha parte deses gastos.

O TXUE pronunciouse dese modo tras recibir preguntas dun tribunal de Palma de Mallorca e doutro de Ceuta sobre como interpretar a directiva europea de cláusulas abusivas para resolver dous casos sobre hipotecas concedidas por Caixabank e o BBVA.

O TXUE tamén recorda na súa sentenza que debe entenderse que as cláusulas contractuais incluídas no concepto de obxecto "principal do contrato", segundo a directiva, son as que regulan as prestacións esenciais dese contrato e que, como talles, caracterízano. En cambio, as cláusulas de carácter accesorio non están incluídas en devandito concepto.

En consecuencia, que unha comisión de apertura estea incluída no custo total dun préstamo hipotecario non implica que sexa unha prestación esencial de leste.

A corte comunitaria engade que un órgano xurisdiccional dun Estado membro está obrigado a controlar o carácter claro e comprensible dunha cláusula contractual referida ao obxecto principal do contrato.

Así, o Tribunal de Xustiza da UE sinala que é o xuíz de Mallorca quen debe apreciar se a cláusula que impón unha comisión de apertura constitúe un compoñente esencial do contrato de préstamo hipotecario, pero insiste en que dita comisión non pode considerarse unha prestación esencial da hipoteca só por estar incluída no seu custo total.

A sentenza agrega que unha cláusula que impón ao consumidor o pago dunha comisión de apertura pode causar en detrimento do cliente un desequilibrio importante entre os dereitos e obrigacións das partes implicadas no contrato cando a entidade financeira non demostre que esta comisión responde a servizos efectivamente prestados e gastos nos que incorra, algo que debe comprobar o xuíz nacional.

A Xustiza da UE precisa, ademais, que o dereito comunitario non se opón a limitar o tempo no que un consumidor poida acudir aos tribunais para esixir a devolución do diñeiro abonado como pago dunha cláusula abusiva declarada nula, sempre que nin o momento en que ese prazo comece a correr nin a súa duración imposibiliten na práctica ou dificulten excesivamente o exercicio do dereito do consumidor a solicitar a devolución.

A corte engade que o prazo de prescrición de cinco anos incluído no Código Civil non parece imposibilitar o exercicio dos dereitos dos cidadáns afectados.

O TXUE asegura que o prazo de prescrición parece empezar a correr a partir da conclusión e non da firma dun contrato de préstamo hipotecario que contén unha cláusula abusiva, extremo que debe comprobar o xuíz.

A sentenza constata, igualmente, que a directiva europea oponse a que o consumidor cargue cunha parte das costas procesuais en función do importe das cantidades indebidamente pagadas que lle son restituídas por mor da declaración da nulidade dunha cláusula abusiva.

Comentarios