Alerta nas Rías Baixas: os adegueiros non atopan persoal para a vendima

Adegueiros da D.O. Rías Baixas alertaron sobre as dificultades coas que contan á hora de atopar persoal para a vendima, e expuxeron que estes problemas incrementáronse nos últimos anos, coincidindo coa recuperación económica e o descenso no número de parados. 

As condicións específicas do labor de vendima fan que resulte un traballo "pouco atractivo", xa que se trata de contratos temporais para uns poucos días ou, no mellor dos casos, varias semanas, dependendo das dimensións da adega e dos viñedos. 

Así o trasladou, en declaracións a Europa Press, Antonio Ruiloba, socio de Bodegas La Val, quen subliñou que "cada ano é máis difícil conseguir un bloque de xente que faga un traballo moi concreto, nun momento moi concreto". "Este ano ademais, súmase o problema de que a vendima se atrasou e os estudantes, que son un dos colectivos que adoita participar nestas tarefas, xa comezaron as clases", engadiu. 

"Hai uns anos, en plena crise, moita xente viña á adega a pedir traballo. Había vendimas en que tiñamos 300 ou 400 currículos, e pasamos do exceso de oferta a que nos custa atopar xente", abundou Ruiloba, e así o confirmaron a Europa Press voceiros doutras adegas, como Terras Gauda ou Marqués de Vizhoja. 

O director financeiro desta última, Roberto Gómez, admitiu que "nos últimos anos" tiveron dificultades para completar os equipos de recollida de uva e, de feito, este ano, en vésperas da vendima, aínda quedan algúns postos vacantes.

VENDIMAS CURTAS E "SALARIOS BAIXOS". Antonio Ruiloba admitiu que a D.O. Rías Baixas ten desvantaxes con respecto a outras zonas xeográficas, no sentido de que hai máis propietarios de viñedos e as explotacións "seguen o modelo de minifundio". Por tanto, as vendimas "son máis curtas", aínda que se fan de forma manual. 

Todos estes condicionantes teñen como resultado un traballo con xornadas de 8 horas, durante apenas uns días, e con salarios "baixos" que se calculan en función do Salario Minimo Interprofesional. "É que é un traballo de baixa cualificación", xustificou Ruiloba, quen explicou que os labores de vendima adoitan incluír algún tipo de formación na propia explotación. 

Roberto Gómez, así mesmo, constatou que "o consumo e a desaceleración económica están a corrixirse" e, por tanto, "a xente ten outros traballos máis duradeiros". "Nós contratamos para entre 7 e 10 días, é lóxico que se tes traballo máis estable non veñas vendimar", aseverou. 

Na mesma liña, o socio e responsable do departamento comercial da Bodega As Laxas, Rubén Simón, confirmou que "cada ano, a oferta de traballadores é máis limitada". Aínda que, no caso desta empresa, non tiveron problemas para recrutar persoal --porque "sempre" traballan "coa mesma xente"--, recoñeceu que o despoboamento do rural e o contexto económico están a influír nas dinámicas da vendima.

SOLUCIÓNS DE FUTURO. O portavoz de Bodegas La Val apostou por "abrir un debate" para encarar "solucións de futuro", xa que a escaseza de persoal en vendima repetirase con toda probabilidade o ano próximo e, quizá, os seguintes. 

A ese respecto, sinalou que, nas adegas da D.O. Rías Baixas, "apenas hai vendimadores estranxeiros", tan só unha pequena porcentaxe de traballadores procedentes de Portugal. Así, a recollida da uva adoita levar a cabo por persoal local, dos pobos e comarcas próximos ás adegas. 

Tamén Roberto Gómez apuntou que "os traballadores adoitan repetir" nun 70 por cento, porque "son xente da zona" e, segundo indicou, o perfil é moi variado: estudantes, desempregados, e "mesmo algún xubilado pediu participar, aínda que non poida". 

Entre as posibles solucións de futuro, o portavoz de Marqués de Vizhoja recoñeceu que "se chegou a expor" a posibilidade de organizar traslados en autobús de cuadrillas de vendimadores procedentes "non de fóra de Galicia, pero si doutras áreas xeográficas" dentro da comunidade autónoma. "Se cadra necesitamos recorrer a esa vía, se segue este descenso na oferta de traballadores", admitiu, e engadiu que, este ano, a adega cubrirá as súas necesidades, pero "non se sabe que pasará dentro duns anos".

PROFESIONALIZAR E INCENTIVAR. Rubén Simón, de Bodega As Laxas, admitiu que "o sistema de vendima terase que profesionalizar máis". Unha posibilidade, afirmou, pode ser "crear cuadrillas de xente de fóra", algo que posiblemente acabará pasando "a longo prazo". 

No entanto, e aínda que as dificultades para atopar vendimadores son comúns a moitas adegas, outras empresas confirmaron que non se atoparon con ese obstáculo nin este ano, nin en vendimas anteriores. É o caso da adega Santiago Ruiz, onde a recollida da uva leva a cabo por unha cuadrilla "especializada" coa que traballa "ano tras ano", segundo trasladaron fontes da empresa, que precisaron que contan mesmo con "persoal de reserva". 

Finalmente, o presidente da Asociación Galega de Vicultura, Roberto Rivas, apelou á administración para que arbitre medidas que permitan modificar o modelo de contratación. Así, reclamou "incentivos" para que o traballo da vendima resulte "máis atractivo" para empregados e empresas. 

Rivas constatou que, cada ano, hai máis dificultades para contratar a persoal, e precisou que, desde o punto de vista económico, cos prezos que se pagan polo quilo de uva (entre 1 e 1,20 euros) "non se pode pagar máis" aos vendimadores. 

A iso súmanse outros inconvenientes, como o "complexo" sistema de contratación, por poucos días, ou a posibilidade de problemas adicionais: "se en plena vendima chove, tes que parar, dar de baixa aos traballadores e volvelos a dar de alta nun ou dous días".