Madera vieja con mucha vida

Desde su carpintería en la aldea ulloana de Funsín, el artesano Jorge López Penoucos se afana desde los últimos 18 años en aprovechar y dar nuevos usos a esas piezas de madera que ya han sido esculpidas de forma magistral por la propia naturaleza. El artista se encuentra preparando ahora su primera exposición en Madrid

 

Jorge López Penoucos. XESÚS PONTE
photo_camera Jorge López Penoucos. XESÚS PONTE

JORGE LÓPEZ Penoucos es una de esas personas que tiene el privilegio de poder ver la belleza en las formas más extrañas que nos regala la naturaleza y, además, sacar utilidad de ellas. Cuando hace 18 años se instaló en la aldea de Funsín, en Antas de Ulla, sus conocimientos de carpintería se reducían a un curso acelerado de Formación Profesional, que le sirvió para poco más que para obtener la categoría de aprendiz. La licenciatura en el oficio le llegó, sin embargo, de la cuadrilla de canteros con los que trabajó para rehabilitar la casa de piedra en la que reside junto a su familia.

Al poco tiempo de instalarse en la aldea e inspirado por el pájaro carpintero que cada año anidaba en un árbol de la finca familiar nacía Taller do Peto, donde empezó a tomar forma un pequeño catálogo de muebles artesanales y únicos, "que elaboraba a partir dalgún pau de madeira noble ao que lle vía unha forma especial", explica el artista.

De su taller, en el que llaman la atención sus ventanales que huyen de la línea recta para adoptar unas formas casi gaudianas, salieron cunas de niño que aprovechan en la cabecera una rueda de carro, barandillas de balcones con piezas de madera que semejan un puzle, cancillas que combinan viejos troncos con coloristas cristales, muebles de baño o taburetes tallados sobre gruesos troncos.

López Penoucos defiende que sus obras están a medio camino entre el mueble y la escultura y sus piezas aparecen diseminadas por muchos rincones de A Ulloa, ya sea en forma de porche, como el de granja Maruxa; de balconadas, como la de A Cernada, y diferentes piezas en forma de todo tipo de mobiliario, como las que lucen establecimientos como A Parada das Bestas y multitud de casas particulares no solo de la zona, "senón tamén do País Vasco, desde donde me chegaron varios encargos".

López Penoucos reconoce que vivir de hacer muebles únicos resulta difícil, por lo que su actividad se basa en la carpintería de obra

"Non me gusta a madeira cortada en serradoiros, senón que busco madeira antiga que xa tivo algunha función con anterioridade ou pezas de formas naturais ás que hai que darlles voltas para lograr ver a súa utilidade", afirma Penoucos. Pero esa virtud que tienen sus piezas a la hora de combinar practicidad y arte es, a la vez, un inconveniente para que Penoucos sea considerado por algunos como un verdadero escultor.

"Dinme que a escultura ten que ter unha función meramente ornamental e ten que prescindir de calquera tipo de practicidade, algo que non logro entender de todo, porque para min a beleza e utilidade son compatibles".

RESTAURACIÓN. Aún así, Penoucos reconoce lo difícil que es subsistir de las obras que el crea. "Vivir de facer mobles é difícil, porque eu fago pezas únicas, artesanais, de madeiras nobles e agora parece que o que a xente quere é o típico moble de Ikea. Contra iso e coas grandes industrias non se pode competir". Por eso reconoce que, para poder vivir, la mayor parte de su actividad profesional se basa en la carpintería de obra para restaurar viviendas.

"Na carpintería de obra non me gusta substituír a madeira vella por nova, senón que prefiro darlle unha segunda oportunidade a cada peza, manter o respecto polo antigo. Cada vez que afronto un proxecto penso no traballo daquela xente que, sen apenas medios, lograba levantar unha casa ou subir unha pesada peza ao máis alto. A restauración ten que levar implícita esa alma e ese espírito", reflexiona.

López Penoucos trabaja ahora en una exposición que abrirá próximamente en Madrid junto al pintor Jaime Fernández Núñez.

"Coñecémonos pouco despois do Nadal, facendo o Camiño, e conectamos moi ben. O proxecto é ilusionante, aínda que non está exento de dificultades, porque combinar escultura e pintura non é fácil".

El otro objetivo de Penoucos es lograr que esta misma exposición llegue a Lugo. Sin duda, será una gran oportunidad para disfrutar su obra.

Comentarios