Carabela portuguesa, a medusa que non o é

Os biólogos aseguran que se trata dun hidrozoo sifonóforo

Una de las carabelas que llegaron a las playas de Sanxenxo. LAURA GARCÍA
photo_camera Una de las carabelas que llegaron a las playas de Sanxenxo. LAURA GARCÍA

A aparición de varios exemplares de Carabela portuguesa en augas de Altea, en Alacante, desatou a alarma na zona ante a presenza dunha criatura mariña popularmente considerada como medusa, aínda que en realidade non o é. A Physalia physalis pertence, igual que as Medusozoa, ao fío ou grupo biolóxico Cnidaria, pero non é unha medusa senón un hidrozoo sifonóforo.

E é que a medusa posúe unha estrutura similar a unha campá con tentáculos e desprázase mergullada con contraccións rítmicas aproveitando a auga mariña como propulsor, mentres que a carabela -tamén coñecida como fragata portuguesa ou co significativo alcume de auga mala-, ten unha especie de vexiga de cor violáceo con gas no seu interior que lle permite flotar en superficie, onde é arrastrada polos ventos ou as correntes mariñas.

Nalgunhas zonas de España, como Canarias, aparece xeralmente durante os meses de xaneiro e febreiro e incluso en marzo, segundo fontes do Museo de Ciencias Naturais de Tenerife, empuxada polos temporais da época no Atlántico. A primeiros deste mesmo mes de abril, a Physalia physalis chegou ás praias pontevedresas de Sanxenxo e O Grove, onde os Servizos de Urxencia locais insistiron a bañistas, surfeiras e veciños en xeral que evitasen tocalas incluso se xacían aparentemente mortas sobre a area.

O perigo da carabela reside nos numerosos filamentos saturados de potentes células urticantes que penden da vexiga, capaces de segregar un veleno que non só produce unha dor intensa senón que xera consecuencias neurotóxicas, citotóxicas e cardiotóxicas.

O perigo da carabela reside nos numerosos filamentos saturados de potentes células urticantes que penden da vexiga

Con este veleno, paraliza e captura as súas presas pero tamén afecta aos seres humanos, aos que incluso pode chegar a provocar a morte. Por iso é polo que os expertos en urxencias advirtan de que non se debe tocar directamente ao animal ata pasadas polo menos 48 horas tras o seu falecemento.

En caso de contacto por accidente, recomendan abandonar a auga de inmediato, lavar a ferida con auga de mar -nunca doce- ou vinagre e sen fregar a ferida, retirando con sumo coidado todo o material azul que poida deixar sobre a pel e a roupa de baño.

Con todo, non é un animal invulnerable: na natureza todas as especies teñen os seus depredadores e o inimigo acérrimo desta criatura son as tartarugas mariñas, que se alimentan dela porque son inmunes á súa toxina.

Comentarios