A cidadanía en Chile amenceu este venres coa noticia de que o Parlamento chegara a un acordo de madrugada para determinar o camiño cara a unha nova Constitución, que en caso de ser favorable podería converterse nunha realidade en 2021. A sociedade reclamaba unha nova Carta Magna que acabase coa actual en vixencia, herdada da ditadura de Augusto Pinochet (1973-1990), considerada por moitos a principal orixe da desigualdade social existente en Chile nos últimos 30 anos.
O camiño prevé un plebiscito cidadán en abril de 2020 no que se preguntará se os chilenos están a favor ou non dunha nova Constitución. En caso favorable, tamén terán que votar polo formato para a súa edición, unha Convención Mixta Constitucional ou unha Convención Constitucional. Os membros que conformarán a opción maioritaria serán elixidos en forma paralela á celebración dos comicios rexionais e municipais de outubro de 2020.
PARTICIPACIÓN. As reaccións á proposta dos lexisladores foron dispares. Gonzalo Mesa, duns 50 anos, explicou que o importante é que "a nova Constitución vai ser escrita por primeira vez con achegue parcial ou total dos cidadáns". "A Constitución dos anos 1980 era unha Constitución tremendamente inxusta baseada nun sistema económico e non nun sistema social", dixo.
O acordo no Parlamento establece que cando a nova Carta Magna promúlguese e publíquese no Diario Oficial
Andrés Ibarra, un novo avogado, considerou incluso que é "o maior triunfo desde o retorno da democracia" a Chile e afirmou que "é o máximo ao que se podía aspirar". Paulina Vázquez, con todo, destacou que "non correspondía " este acordo na actualidade. Ao seu xuízo, as protestas do último mes en Chile que deixaron xa 22 falecidos, "polarizaron o país" e recoñeceu que ela votará non a unha nova Constitución.
O acordo no Parlamento establece que cando a nova Carta Magna promúlguese e publíquese no Diario Oficial, a actual quedará derrogada. Iso implica que a Constitución será completamente nova e non unha versión reformada nin baseada na actual, aprobada en 1981 durante o réxime de Pinochet.
Este é un dos puntos que máis tensou a discusión, pois a oposición apostaba por unha redacción desde cero e o oficialismo quería que a base do novo texto fose a Constitución de 1981.
O órgano encargado de redactar o texto legal deberá aprobar os artigos por unha maioría de dous terzos dos seus membros. O acordo non precisa os pasos a seguir se non se logra ese quórum, aínda que os parlamentarios explicaron que se realizará un debate particular para destrabar eses asuntos.
Os parlamentarios que decidan postularse para a Convención Mixta Constitucional, se é mecanismo elixido polos cidadáns, deberán renunciar aos seus escanos e estarán inhabilitados un ano para ser candidatos a cargos de elección popular.
