Os xefes de Estado e de Goberno da Unión Europea debaten unha nova proposta para crear un fondo de recuperación post-Covid de 750.000 millóns de euros, dos cales 390.000 millóns serían subvencións a fondo perdido e o resto préstamos.
Así consta no novo borrador que enviou o presidente do Consello europeo, Charles Michel, aos Vinte e sete. Unha proposta que, afirmou, é "o froito" de moito "traballo colectivo con todos os líderes e as súas delegacións". O fondo de recuperación completaríase cun orzamento comunitario para o período 2021-2027 de 1.074 billóns de euros.
"Sei que os últimos pasos son sempre os máis difíciles, pero incluso coas dificultades e aínda que sexa importante seguir traballando, creo e confío en que é posible" lograr un acordo, expresou o ex primeiro ministro belga nunha declaración sen preguntas antes de remitir o documento aos Estados membros.
As delegacións nacionais están a estudar agora o documento de 74 páxinas que elaborou o equipo de Michel logo de todas as consultas que organizou ao longo do día. Espérase que os líderes intercambien as súas opinións respecto diso nunha reunión a vinte e sete que aínda non foi convocada.
Este momento servirá tamén para avaliar outras cuestións que tamén poden presentar un obstáculo ás capitais para anunciar un acordo definitivo, como a vinculación do marco orzamentario co respecto do Estado de dereito, algo que irrita a países como Hungría ou Polonia.
"Sabemos que esta negociación é extremadamente difícil e que o reto das negociacións é que esteamos unidos para tratar que Europa estea á altura do desafío ao que nos enfrontamos", engadiu.
CONDICIONALIDAD
O Fondo de Recuperación e Resiliencia (RRF) sigue sendo o principal programa do fondo de reconstrución europeo e elévase agora aos 672.500 millóns de euros, desde os 560.000 millóns que prevía a Comisión Europea. Desta cifra, os Estados membros obterían 312.500 millóns en subsidios e 360.000 millóns en créditos.
Para recibir estas axudas, os gobernos nacionais terán que elaborar plans de reformas que serán avaliados pola Comisión Europea nun prazo de dous meses. Na súa análise, Bruxelas analizará o cumprimento as recomendacións económicas anuais de cada país, a creación de emprego ou a contribución dos investimentos nas transicións ecolóxica e dixital.
Posteriormente, e tendo en conta a análise da Comisión Europea, os Estados membros decidirán por maioría cualificada se aproban o plan de reformas de cada un dos socios.
Unha vez aprobados os plans con carácter xeral, os países terán que ir cumprindo unha serie de obxectivos e fitos preestablecidos para recibir as axudas. O seu cumprimento será avaliado polos Vinte e sete a nivel técnico. Neste punto, se un dos gobernos considera que hai "desviacións graves" con respecto aos compromisos, poden elevar o debate a un cume de líderes.
Neste caso, o Executivo comunitario non podería aprobar o desembolso posto en dúbida ata que os xefes de Estado e de Goberno discutan a cuestión, sempre respectando un prazo máximo de tres meses. O documento de Michel non especifica como se tomaría a decisión para desbloquear os fondos.
PROGRAMAS EUROPEOS
O resto do diñeiro ata completar o montante total do fondo (77.500 millóns de euros) reforzarán outros programas europeos que, na súa maioría, sofren importantes reducións. Por exemplo, a dotación extraordinaria da Política de Cohesión (ReactEU), pasa de 50.000 millóns a 47.500 millóns no último borrador.
Un dos programas máis prexudicados é o Fondo para a Transición Xusta, peza crave no chamado Pacto Verde Europeo posto que canalizará diñeiro para rexións moi dependentes do carbón. A súa dotación con cargo ao fondo de recuperación redúcese a 10.000 millóns de euros desde os 30.000 millóns previstos inicialmente.
O orzamento adicional para Desenvolvemento Rural perde a metade do seu tamaño orixinal e redúcese ata 7.500 millóns, o programa europeo de I+D (Horizonte Europa) só se beneficiaría de 5.000 millóns do fondo de recuperación (fronte 13.500 millóns que pedía Bruxelas) e o programa comunitario de investimentos (InvesEU) recibe unicamente 2.100 millóns deste plan.
Ademais, desaparece o fondo para incentivar investimentos privados en empresas a través do BEI, que contaba cun orzamento de 26.000 millóns e buscaba liquidar a escasa marxe fiscal dalgúns países como España para recapitalizar o seu tecido produtivo.
MAIORES CHEQUES PARA O NORTE
Os recortes que sofren estes programas europeos contrastan cos incrementos dos cheques ou correccións á baixa nas contribucións dos países do norte ao orzamento comunitario. Con estes aumentos, Michel intenta que os chamados frugales (Países Baixos, Austria, Dinamarca e Suecia) dean o seu visto e prace á proposta.
Segundo o formulación do belga, Países Baixos beneficiaríase dunha redución de 1.921 millóns de euros ao ano na súa contribución ao orzamento da UE e Suecia doutra de 1.069 millóns. Austria aforraríase 565 millóns ao ano e Dinamarca, 322 millóns. Alemaña tamén conta cun 'cheque' por valor de 3.671 millóns ao ano.
Estas rebaixas deben ser completadas polo resto de Estados membros cada ano en función do peso do seu PIB.
