O estudo dun oncólogo español abre unha posible vía de tratamento contra a metástasis

Joan Massagué centra a súa tese nunhas moléculas que permite que as células cancerígenas desprácense e formen novos tecidos
Célula tumoral. EP
photo_camera Célula tumoral. EP

Científicos do Instituto Sloan Kettering de Nova York (Estados Unidos), liderados polo oncólogo español Joan Massagué, descubriron que as células que inician a metástasis dos tumores aproveitan as capacidades de curación das feridas para propagarse. Nun sentido literal, probaron que a metástasis é a curación dunha ferida que saíu mal. Segundo os investigadores, estes achados abren unha posible vía para atopar un tratamento contra a metástasis.

A metástasis é responsable de ao redor do 90 por cento de todas as mortes por cancro, aínda que non se sabe moito sobre o que fai que as células cancerosas sexan capaces de formar metástasis. Estudos previos do laboratorio de Massagué demostraron que unha molécula chamada L1CAM é necesaria para que numerosos tipos de células cancerosas poidan metastatizar con éxito nos órganos. Os tecidos sans normais non adoitan fabricar L1CAM, pero os cancros avanzados si o fan. Pero exactamente o que desencadea a expresión de L1CAM foi ata agora un misterio.

"Agora entendemos a metástasis como a rexeneración do tecido equivocado (o tumor) no lugar equivocado (os órganos vitais distantes). Isto non é só unha metáfora. É literalmente certo en termos moleculares e fisiológicos", explica Massagué nun artigo científico publicado na revista Nature Cancer.

Ao observar os tecidos dos tumores humanos baixo o microscopio, os investigadores viron claramente que a división de células coa L1CAM era máis común en áreas onde unha capa epitelial estaba alterada, é dicir, ferida. Utilizando un modelo de colitis en rato, os investigadores confirmaron que a L1CAM é necesaria para a reparación normal da ferida.

A continuación, querían saber exactamente que é o que fai que as células activen a L1CAM no proceso da ferida. Para pescudalo, recorreron aos organoides de tecido, unha tecnoloxía que, no futuro, podería impulsar a xeración de órganos para transplantes. Utilizando estes organoides, os investigadores puideron demostrar que a simple separación das células das súas 'veciñas' era suficiente para activar a produción de L1CAM.

A METÁSTASIS, COMO UNHA FERIDA

Os investigadores explican que as feridas son esencialmente unha brecha na integridade da capa epitelial da pel, no que unhas células que normalmente están unidas estreitamente entre si para formar unha barreira protectora sepáranse repentinamente. De xeito similar, na metástasis, as células despréndense das súas 'veciñas' e migran para chegar a novos lugares, segundo este traballo.

Os responsables do traballo sospeitan que a reparación de feridas equipaba a ambos os tipos de células para sobrevivir a este estado. No primeiro caso, permite que as células se despracen e formen novos tecidos; no segundo, permite que as células metastásicas despréndanse e colonicen novos destinos.

Posto que investigacións anteriores xa vincularan o crecemento do cancro coa curación de feridas, estes científicos liderados por Massagué preguntáronse se as células que producen L1CAM son necesarias para iniciar o crecemento dun tumor primario. Usando un modelo de rato, atoparon que non: os tumores formáronse ben sen el. Con todo, estas células produtoras de L1CAM eran necesarias para que os tumores fixesen metástasis. Isto levou aos investigadores a concluír que as células nai que forman os tumores primarios son diferentes das que forman as metástasis.

Comentarios