O TS dita que o traballador sexa indemnizado se recibiu cobros en diñeiro negro

O pago continuado de parte das retribucións do traballador fóra de nómina constitúe un "grave incumprimento" das obrigacións empresariais
2020070511133811785
photo_camera Sede do Tribunal Supremo. AEP

A Sala IV do Social do Tribunal Supremo ditou unha sentenza na que establece que o pago continuado de parte das retribucións do traballador fóra de nómina, escapando así á cotización á Seguridade Social, constitúe un "grave incumprimento" das obrigacións empresariais e xustifica a resolución do contrato a petición do traballador e o seu dereito a percibir unha indemnización de carácter improcedente (33 días por ano traballado). 

Mediante este fallo, o Supremo estima o recurso de casación para unificación de doutrina que tres peóns agrícolas interpuxeron contra a sentenza do Tribunal Superior de Xustiza de Andalucía (TSJA) que deu a razón á empresa hortofrutícola para a que traballaron. 

Previamente, o Xulgado do Social número 3 de Huelva, en sentenza que agora o Supremo repón e confirma, estimara a demanda dos traballadores e declarado extinguida a relación laboral que lles vinculaba á empresa, recoñecendo en favor dos tres demandantes indemnizacións de entre 35.800 e 37.700 euros. 

Os tres prestaban os seus servizos como peóns agrícolas (dous deles desde 1993 e o outro desde 1997), con carácter fixo descontinuo, e cada un deles percibía unha cantidade en nómina e outra nun sobre. Ademais, ao finalizar cada período traballado, a empresa emitía unhas liquidacións que logo non se cobraban. En xaneiro de 2016 os traballadores presentaron demanda instando a extinción indemnizada da súa relación laboral. 

O Supremo estudou neste caso se procede a extinción causal do contrato de traballo cando a empresa abona unha parte das retribucións sen declarar ante a Seguridade Social e ante Facenda. 

Neste sentido, o fallo explica que unha das causas polas que o traballador pode instar á extinción do contrato de traballo é incumprimento grave polo empresario das súas obrigacións (artigo 50.1.c do Estatuto dos Traballadores), onde o Supremo entende que encaixa este suposto. 

Así, os maxistrados destacan que a obrigación de cotizar "non é xenérica, senón que se corresponde coas bases definidas pola Lei", e a base de cotización vén constituída pola remuneración total, calquera que sexa a súa forma ou denominación, tanto en metálico como en especie, que con carácter mensual teña dereito a percibir o traballador ou asimilado, ou a que efectivamente perciba de ser este superior, por razón do traballo que realice por conta allea. 

Deste xeito, o Alto Tribunal entende que se a empresa oculta parte das remuneracións "non só desenvolve unha conduta administrativamente sancionable, senón que tamén prexudica a quen traballa, pois a maioría das prestacións económicas calcúlanse en función do previamente cotizado", un prexuízo que proxecta os seus efectos tamén sobre eventuais recargas de prestacións ou prestacións a cargo do Fondo de Garantía Salarial. 

Os maxistrados sinalan ademais que o feito de que non conste nos recibos de salario a cantidade realmente percibida, non só é unha conduta sancionable, senón que dificulta a consecución da finalidade perseguida pola Lei ao establecer esa obrigación documental. 

"No presente caso, sen ir máis lonxe, boa parte da actividade xudicial ha debido dedicarse a esclarecer a retribución correspondente a quen demandan, precisamente por tal anomalía. En suma: a ocultación documental dunha parte do salario e ao longo dun período moi dilatado; o incumprimento do deber de cotizar á Seguridade Social con arranxo ao previsto legalmente; e a obtención de documentos de liquidación asinados pero que non se abonan, son claras manifestacións de grave incumprimento das obrigacións empresariais respecto dos seus demandantes", indica a sentenza. 

O Supremo afirma ademais que para determinar a gravidade do incumprimento cando o mesmo é periódico, a doutrina atendeu a se era reiterado. 

Por iso, e en contra do establecido polo TSJA, a Sala cre que o abono continuado de cantidades fóra de nómina si encaixa no artigo 50.1.c do Estatuto dos Traballadores, que considera causa xusta para que o traballador poida solicitar a extinción do contrato o incumprimento grave das obrigacións por parte do empresario, con dereito ás indemnizacións sinaladas para o despedimento improcedente.

Comentarios