Unha exposición ofrece no Arquivo de Navarra unha mirada reflexiva sobre o Camiño de Santiago

A mostra poderá visitarse en distintas localidades de Navarra a partir do mes de xuño
Alfredo López Vallejos, archivero diocesano; Koldo Leoz, alcalde de Estella; la consejera Rebeca Esnaola; Fermín Miranda, comisario de la exposición; y Félix Segura, director del Archivo de Navarra. JESÚS M GARZARON
photo_camera Alfredo López Vallejos, arquiveiro diocesano; Koldo Leoz, alcalde de Estella; a conselleira Rebeca Esnaola; Fermín Miranda, comisario da exposición; e Félix Segura, director do Arquivo de Navarra. JESÚS M GARZARON

A conselleira de Cultura e Deporte do Goberno de Navarra, Rebeca Esnaola, inaugurou este venres na cripta do Arquivo Real e Xeneral de Navarra unha exposición que leva por título Camiñar a Santiago. Unha mirada reflexiva.

No acto estiveron tamén presentes Félix Segura, en representación da institución organizadora, e Fermín Miranda, comisario da exposición. Este último realizou un percorrido por distintos aspectos vinculados á historia da vía xacobea, desde unha perspectiva reflexiva e mediante unha lectura universal das peregrinacións.

A mostra está formada por oito paneis explicativos sobre distintos aspectos de temática xacobea, que comparten protagonismo coa presenza de documentos de arquivo instalados en vitrinas. O percorrido expositivo aborda cuestións como os camiños, as pontes, as cidades, a arte, a asistencia, a penitencia, as devocións e o sepulcro.

Para a conselleira Esnaola, "esta mostra pretende realizar un percorrido por distintos aspectos vinculados á historia do Camiño, cunha mirada reflexiva e mediante unha lectura universal das peregrinacións e, ademais, ofrece unha gran oportunidade para contemplar algúns dos textos máis importantes dos nosos arquivos".

A exposición, organizada polo Arquivo Real e Xeneral de Navarra, poderá visitarse ata o 6 de xuño na cripta

"Trátase dunha exposición que invita a reflexionar sobre diferentes aspectos do Camiño. Percorre unha serie de tópicos que todos coñecemos sobre esta vía de peregrinación e preséntaos a través dun discurso reflexivo", afirmou Félix Segura.

A exposición, organizada polo Arquivo Real e Xeneral de Navarra, poderá visitarse ata o 6 de xuño na cripta, todos os días da semana de 10:00 a 14:00 horas e de 17:00 a 20:00 horas, incluídos fins de semana e festivos.

Unha vez finalizada, comezará a súa itinerancia por diversas casas de cultura de Navarra, con ocasión do Ano Santo Xacobeo 2021, entre as que se atopan Roncesvalles, Sangüesa, Estella, Os Arcos ou Viana.

PANEIS TEMÁTICOS. O primeiro dos paneis da exposición, titulado Faise Camiño ao andar, reflexiona sobre o protagonismo das persoas peregrinas na construción dos seus itinerarios particulares, o que deu lugar a unha rede de camiños cuxo obxectivo común era alcanzar a Tumba do Apóstolo.

O terceiro panel Poboar, fabricar, mercadear recorda "a vinculación entre o espertar urbano do norte peninsular e o impulso das peregrinacións compostelá"

"Unha multiplicidade de vías que contrasta coa nosa actual visión dun Camiño establecido pola tradición, cos seus ramais oficiais", explican os responsables da organización.

O segundo panel De ponte a ponte... destaca a importancia das infraestruturas para o desenvolvemento económico e comercial do Occidente europeo desde a época medieval, "o que permitiu aos peregrinos circular con comodidade na consecución das súas etapas. Un dos máis notables exemplos é o de Ponte a Raíña, símbolo indiscutible do Camiño de Santiago".

O terceiro panel Poboar, fabricar, mercadear recorda "a vinculación entre o espertar urbano do norte peninsular e o impulso das peregrinacións compostelás, unha de cuxas consecuencias foi a fundación de novos burgos e o asentamento de novos poboadores, burgueses ou francos, que dinamizaron o comercio e a economía".

O cuarto panel ¿Arte para peregrinos? percorre o florecimiento da arte nas localidades situadas á beira do Camiño de Santiago, o que permitiu "determinar o papel que puideron desempeñar as peregrinacións nese desenvolvemento e na atracción dos artistas máis renombrados do seu tempo".

O sétimo panel Os outros santos no Camiño recorda a existencia doutros santuarios situados a pé do Camiño e doutras devocións vinculadas á cuestión xacobea

O quinto panel Dar pousada ao peregrino evoca a figura do usuario do camiño, que recibía pousada, acubillo e asistencia durante a súa viaxe devocional, pero que compartía mesa e teito con outros viaxeiros non necesariamente peregrinos, pobres e "vagamundos", para cuxa acollida a Igrexa impulsou e mantivo durante séculos "unha enorme rede de instalacións hospitalarias en todos os puntos do Occidente europeo".

O sexto panel Penitenciar e perdoar aborda a peregrinación como unha ferramenta para canalizar a penitencia e obter a redención dos pecados, e incluso "como unha forma de eludir ambas as cuestións por certos sectores da sociedade que non dubidaron en financiar cos seus recursos peregrinacións alleas".

O sétimo panel Os outros santos no Camiño recorda a existencia doutros santuarios situados a pé do Camiño e doutras devocións vinculadas á cuestión xacobea.

A exposición finaliza con interrogantes sobre o sepulcro de Santiago de Compostela. Ofrece as diferentes hipóteses que manexa a historiografía e remarca a atracción que durante séculos supuxo a Tumba do Apóstolo, como xerme e impulso das peregrinacións, do mesmo xeito que ocorreu con outras tantas devocións da cristiandad e de moitas outras relixións.

Tamén se expoñen documentos contables de strong <>Carlos III, o Becerro de Irache, o Cantar de Roncesvalles e dúas compostelás de finais do século XVIII

DOCUMENTOS ORIXINAIS. A exposición complétase cunha fileira de vitrinas que, baixo esa mesma estrutura temática, acollen un total de 32 documentos datados entre os séculos XI e XIX.

Entre os procedentes do Arquivo Real e Xeneral de Navarra poderán contemplarse os foros de Ponte a Raíña (1122), Sangüesa (1122) e San Saturnino de Pamplona (1129).

Tamén se expoñen documentos contables de Carlos III, o Becerro de Irache, o Cantar de Roncesvalles e dúas compostelás de finais do século XVIII, nas que se certifica a realización do Camiño por dous peregrinos.

Ademais, solicitáronse en préstamo varios códices, libros e pergamiños aos arquivos do Concello de Estella, á Catedral de Santa María de Pamplona, á Colexiata de Santa María de Roncesvalles e á Biblioteca de Navarra.

Comentarios