O plan que trazou Competencia para abaratar a factura da luz atrásase

Ribeira aínda debe aprobar a orde de custos a cargar ao recibo para que se implanten as peaxes que expón Competencia. A Ucgal ve "moi complexo" o sistema e augura unha fuga de consumidores da tarifa regulada cara ao mercado libre
El precio de la luz alcanzó su máximo anual este miércoles. EP
photo_camera O sistema de tarificación da electricidade enfila o seu terceiro cambio en cinco anos. EP

Entender a factura eléctrica vai camiño de converterse en cousa duns poucos eruditos. A propia Comisión Nacional dos Mercados e a Competencia (CNMC) recolle na súa última enquisa a fogares que máis do 35% dos usuarios admite non coñecer sequera o seu tipo de tarifa. Aínda que neste último caso basta con repasar o recibo e comprobar na modalidade de contrato se subscribimos unha oferta do mercado libre ou se, pola contra, somos usuarios da tarifa regulada —isto é, do prezo voluntario ao pequeno consumidor (PVPC)—, o certo é que comprender a composición da factura non é unha tarefa sinxela. 

E todo indica que será máis complexo co xiro que pretende dar a CNMC, que este ano tomará a substitución do Ministerio para a Transición Ecolóxica e pasará a encargarse de fixar as peaxes de acceso ás redes de transporte e distribución que se cargan á tarifa cun esquema renovado que podería traducirse nunha rebaixa media do recibo do 2% para os consumidores. 

Os cambios tardarán un tempo en entrar en vigor, pois, como explicaron a AGN fontes do organismo, a circular que traza o novo método de cálculo aínda debe ser validada, "aínda que non tardará moito". Pero, para que se apliquen as novas peaxes, o departamento que dirixe Teresa Ribeira tamén debe "aprobar a orde de cargos". Trátase do resto de conceptos que pagamos a través da factura, como os incentivos ás renovables, cogeneración e residuos; o extracusto dos sistemas eléctricos das illas; os pagos por capacidade para garantir a dispoñibilidade de centrais de xeración para atender picos de demanda; as axudas da interrumpibilidade á industria electrointensiva e as anualidades derivadas do déficit que arrastrou o sistema.

Mentres estes dous trámites non estean resoltos, "non cambia nada", inciden desde a CNMC. Cabe recordar que peaxes e cargos determinan o 46% do recibo do consumidor de baixa tensión, en tanto que ao redor do 31% vén marcado polo prezo da enerxía no mercado almacenista, ao que hai que sumar os impostos. 

A CNMC expón que o custo das peaxes —dos que depende o 18% do importe mensual— varíe en función da hora, o día da semana e a zona na que viva o consumidor 

¿En que consiste a revisión trazada por Competencia para os clientes cunha potencia contratada inferior ou igual a 15 quilowatts? O organismo expón que o custo das peaxes —dos que depende o 18% do importe mensual— varíe en función da hora, o día da semana e a zona na que viva o consumidor (distinguindo entre, dun lado, a Península e as illas e, doutro, Ceuta e Melilla). 

O complexo esquema, que todo sexa dito foi simplificado durante a tramitación, contempla que o termo de facturación por enerxía —o prezo que se paga pola electricidade consumida— teña tres períodos (punta, chairo e val), dependendo da hora e o día. Fusionando estas variables, o momento máis económico para, por exemplo, acender o forno ou pór a lavadora será, en todo o territorio, entre a medianoite e as 8.00 horas de luns a venres. Tamén terán a consideración de horas ‘vale' —as máis económicas— todo o fin de semana, o día de Reyes e os festivos de ámbito nacional, "excluídos os substituíbles e os que non teñen data fixa", isto é, a Semana Santa. 

O momento máis económico para acender o forno será entre a medianoite e as 8.00 de luns a venres. Tamén serán horas ‘val' —as máis baratas— a fin de semana, o día de Reis e os festivos estatais, "excluídos os substituíbles e os que non teñen data fixa", isto é, a Semana Santa

A maiores, o termo de facturación por potencia contratada oscilará en función de dous tramos: as horas vale —de medianoite ás 8.00, as máis baratas— e a punta —o resto da xornada, cando será máis caro enchufarse á rede—.

Con todo isto o ente busca incentivar a electrificación da economía, contribuír ao aforro empuxando aos particulares a modificar os seus hábitos e fomentar a mobilidade eléctrica. Pero a complexidade ameaza con espantar a máis dun.
 
UCGAL. "O sistema parece moi complexo para un cidadán medio", constata o secretario xeral da Unión de Consumidores de Galicia, Miguel López Crespo, que teme que a implantación da nova tarificación acentúe a fuga de clientes da tarifa regulada ao mercado libre con ganchos como as tarifas planas. Ademais de botar en falta unha maior transparencia no tocante aos datos usados como base para determinar a variación tarifaria por territorios, o experto lucense incide en que "un cambio tan radical" debería ir acompañado con medidas "de carácter informativo ou formativo" previas, máxime cando a propia CNMC é consciente do alto grao de descoñecemento que rodea o mercado eléctrico.

Tres cambios en apenas 5 anos
Este será o terceiro sistema de facturación en cinco anos. En xullo de 2015 a PVPC substituíu o modelo polo cal o Goberno celebraba poxas nas que se fixaba o prezo da enerxía para cada trimestre. As sospeitas de manipulación precipitaron o cambio. Apoiada na extensión dos contadores de telexestión, a PVPC permite pagar pola electricidade o prezo que a cada hora marque o mercado, cunha tarifa básica e dúas opcións de discriminación horaria
 

 

A tarifa regulada perde clientes, pero menos
Os datos da CNMC referendan que a tarifa regulada da luz segue perdendo clientes que se foxen' ao mercado libre co gancho, non sempre certo, de que pagarán menos cada mes. No primeiro trimestre de 2019, 11,18 millóns de usuarios estaban acollidos ao prezo voluntario ao pequeno consumidor (PVPC), o 38% do total de puntos de subministración. Nun ano, fóronse 251.034 clientes, o que, con todo, representa a metade das baixas rexistradas entre 2017 e 2018.

Esta tarifa, que é unha opción para os fogares e empresas cunha potencia contratada inferior ou igual aos dez quilowatts, deixou de ser a elección maioritaria a mediados de 2015, cando os contratos asinados no mercado libre tomaron a dianteira. Aínda que a tendencia viña de atrás, a implantación da PVPC en xullo dese ano —que supuxo introducir a facturación eléctrica por horas— non contribuíu a frear o goteo de baixas de usuarios atraídos, en moitos casos, por tarifas planas.  

Nun estudo realizado este mes analizando as ofertas de dez comercializadoras do mercado libre, a organización de consumidores Facua constata que estas resultan ata un 64% máis caras que o prezo voluntario ao pequeno consumidor. O colectivo incide en que sempre queda a opción de volver ao mercado regulado.
 

 

Comentarios