As aldeas deshabitadas exceden as 1.800 en Galicia

O 84% dos municipios galegos perderon poboación en 2018, un fenómeno máis acentuado nas dúas provincias do interior
Una casa abandonada en una aldea de A Lama. DAVID FREIRE
photo_camera Una casa abandonada en una aldea de A Lama. DAVID FREIRE

Hai lugares onde a España baleira ou baleirada se manifesta de forma literal. En Galicia había xa en 2019 máis de 1.800 aldeas que son pura carcasa, onde non vive ninguén. E, delas, 819 están en Lugo, que non só é a que rexistra un maior número de entidades singulares despobladas das catro provincias —dentro dos seus límites está máis do 45% do total—, senón que sofre este fenómeno a un maior ritmo que as demais: ata 24 perderon ao último habitante que quedaba entre 2018 e 2019, mentres que en Pontevedra foron apenas nove e en Ourense, cinco. Caso contrario é o da Coruña, onde os últimos datos oficiais Instituto Galego de Estatística (Ige) sinalan que as aldeas abandonadas eran nove menos que o curso previo.

Ao longo dos últimos cinco anos, foron xa 127 as pequenas poboacións lucenses que se quedaron sen ningún veciño nas súas rúas. E o máis probable é que este número vaia engrosándose co paso dos anos. De momento, as estatísticas apuntan que en 2019 eran máis de medio milleiro as aldeas de Lugo onde unicamente hai un morador rexistrado. En concreto, son 536, é dicir, o 51,2% das 1.047 as entidades singulares que se achan nesta tesitura na comunidade.

Os datos do Ige son, en calquera caso, máis orientativos que exactos, dado que a listaxe das entidades singulares de poboación adoita experimentar variacións, por iso é polo que repuntes como o da provincia da Coruña haxa que tomalos con prevención. Pero o certo é que este disperso modelo de poboación é un fenómeno característicamente galego. En 2019, máis da metade dos núcleos de poboación tiña menos de 50 habitantes e, a pesar diso, acollía só o 6,6% do padrón; mentres que as 21 localidades que pasan os 10.000 veciños —o 0,2%— albergaba ao 43,6%.

No entanto, de entre as sete cidades, tan só en Ourense e Ferrol contraeuse o padrón municipal

Neste sentido, Galicia concentra preto da metade das unidades singulares de España e, na mesma liña, as 1.813 aldeas pantasma que conta o Ige supoñen o 51,2% das 3.538 que o Instituto Nacional de Estadística (Ine) totaliza no conxunto do país. Pola mesma regra de tres, case a cuarta parte localízase en Lugo.

84% DE CONCELLOS EN CAÍDA. O caso das aldeas abandonadas enmárcase dentro da sangría demográfica de Galicia. O Ige volve confirmar a tendencia cos datos do padrón municipal a 1 de xaneiro de 2019: 241 dos 313 concellos galegos —isto é, o 84%— pecharon 2018 con saldo negativo, 53 con máis poboación e nove cos mesmos veciños que no exercicio anterior.

Ou, máis en concreto, enmárcase dentro do descenso de poboación do interior, porque A Coruña e Pontevedra son as provincias que concentran a maior parte dos concellos en expansión, con 20 e 19, respectivamente. Pola contra, en Ourense só creceron sete —Allariz, Amoeiro, Baltar, A Merca, Pereiro de Aguiar, Piñor, Quintela de Leirado e San Cibrao das Viñas—, a mesma cifra que en Lugo —Castro de Rei, Folgoso do Courel, Lugo, Pantón, Riotorto, Sober e Burela—. Noutras palabras, 83 concellos ourensáns e 57 lucenses viron como perdían poboación en 2018, o que significa o 90% e o 85%.

O Instituto Nacional de Estadística cifra en 3.538 as entidades singulares en veciños en España. Case o 25% áchanse en Lugo

Pola súa banda, na Coruña, houbo aumento de poboadores en Ames, Ares, Arteixo, Boiro, Boqueixón, Cambre, Carballo, Carral, Cee, A Coruña, Frades, Irixoa, Miño, Oleiros, Ordes, Oroso, Sada, Santiago, Teo e Vilarmaior.
Parroquias mínimas

Ademais, Campo Lameiro, Cangas, Gondomar, A Lama, Meis, Mondariz-Balneario, Oia, Pazos de Borbén, Pontevedra, Portas, Ponteareas, Ponte Caldelas, Pontecesures, Redondela, Salceda de Caselas, Salvaterra de Miño, Sanxenxo, Tomiño e Vigo foron os concellos de Pontevedra que tiveron saldo positivo.

En canto ás sete cidades galegas, polo xeral foco de atracción de poboación, só Ourense e Ferrol experimentaron baixadas no seu padrón municipal. Lugo acolle a 251 veciños máis, aínda que Vigo (1.722) e A Coruña (861) arroxan o saldo máis favorable.

Comentarios