Nunha ollada rápida á recreación virtual axéxase o que podería ser unha urbanización de chalés, incluso un parque fotovoltaico. Pero o que a empresa Necrópolis Gallegas S.L. proxecta sobre unha ladeira do Alto do Vendaval, en Corcubión, é un singular cemiterio con vistas á ría que non deixará indiferente a ninguén. Obras tan vangardistas son sempre apostas arriscadas, pero esta éo por partida dobre, porque a apenas 10 quilómetros, en Fisterra, levántase o cemiterio de Portela, tamén de deseño revolucionario e que leva en pé dúas décadas nas que cultivou tanto recoñecemento entre arquitectos de todo o mundo como rexeitamento entre os aldeáns, que se resiten a enterrarse nalgún dos seus peculiares cubículos mirando ao monte Pindo. A día de hoxe non hai ningún morto nas súas tumbas nin se espera ao enterrador.
Pero tamén hai luces entre os camposantos de vangarda. Nun terreo como a Costa da Morte, que parece abonado a este tipo de construcións, eríxese tamén o cemiterio policromático de Dumbría, de estrutura máis tradicional que os anteriores aínda que, imitando ao estilo pictórico neoplasticista, ten cada nicho dunha cor distinta. Hainos para todos os gustos e quizais por iso cultivou unha gran demanda desde a súa apertura en 2012, a pesar de que no seu día houbo voces políticas que recomendaron paralizar o proxecto alegando que nunha contorna rural como esa a poboación adoita ser remisa ás innovacións en materia mortuoria.
Cunha de cal e outra de area no haber dos cemiterios vangardistas, o éxito do de Corcubión é toda unha incógnita. De momento non é máis que unha maqueta —iso si, moi realista—, que dá pistas suficientes para que quen se vexan seducidos pola súa orixinalidade ou a espectacular panorámica que se pode contemplar desde o Alto do Vendaval —o lugar, con descritivo nome, onde se emprazará— xa poidan reservar espazo nel. Para informarse basta con contactar coa promotora, Necrópolis Gallegas, que indica que o camposanto será unha realidade este mesmo ano, tendo en conta que prevé que a primeira pedra estea posta en marzo.
"REENCARNARSE" EN ÁRBOL. Os novos cemiterios adáptanse ás modas funerarias e por iso o de Corcubión ten proxectado un espazo bautizado como xardín das almas: un horto formado por árbores autóctonas —castiñeiros, carballos, olmos e salgueiros— en cuxas raíces se enterrarán columbarios biodegradables de forma que co paso do tempo as cinzas se fusionen coa terra e pasen a formar parte da árbore —servindo como abono—, unha práctica que figuradamente permite volver á vida a través da natureza.
Á marxe deste novo método de enterramento, que cada vez conta con máis adeptos noutros países aínda que é inédito en Galicia, a necrópole corcubionesa asentarase sobre unha leira de 5.000 metros cadrados e incluirá 168 panteóns repartidos en 14 módulos de pedra branca, ademais de aseos e un almacén. A diferenza dos de Fisterra e Dumbría, o de Corcubión foi impulsado pola empresa privada.
CÓMO CHEGAR. Outro factor que xogará un papel clave no futuro do proxecto de Corcubión son os accesos, que en marzo comezarán a acondicionarse. A recado os arquitectos tomarían nota da situación da necrópole pantasma de Fisterra, onde moitos responsabilizaron do seu fracaso aos angostos camiños de terra que hai que tomar para chegar, o que parece botar para atrás a algúns potenciais compradores, a máis diso o afastado que está dos núcleos urbanos.
E é que non hai que esquecer que o groso dos visitantes dos cemiterios, ademais dos propios compradores de nichos, son persoas maiores que valoran poder chegar a pé ou en transporte público onde repousan os seus seres queridos, polo que un cemiterio inaccesible parte de inicio cun gran hándicap. O botón de mostra é que o de Dumbría está moi próximo á praza do Concello, o mesmo que ocorre co de Corcubión, que se levantará a tiro de pedra da zona urbana, polo que neste sentido ten un importante punto a favor.
VISTAS AO MAR, DOBRE FÍO. Para algúns que un camposanto mire cara ao mar pode parecer un plus. Con todo, as construcións mortuorias non seguen os mesmos patróns que o ladrillo, e non sempre as vistas privilexiadas son algo positivo. De feito, entre os mariñeiros está estendida a crenza de que enterrarse mirando ao mar dá mal fario, como comentaron algúns deles en Fisterra tras a construción do cemiterio de Portela, aínda sen importarlles que as vistas sexan ao mismísimo monte Pindo.
Isto explica precisamente que os arquitectos proxecten os cemiterios como espazos máis agradables, coloridos, cheos de vida e menos lúgubres.
