Luis Fernández é técnico da Fundación Ouso Pardo (FOP), testemuña da paulatina recuperación da especie no núcleo occidental cantábrico e a súa expansión cara ás serras de Ancares e Courel, favorecida polos meses de confinamento, pero condicionada a que a COVID-19 non mingüe os fondos que a sustentan.
OS EFECTOS DO CORONAVIRUS. Disposto a liderar o desafío de consolidar o asentamento dos osos na Serra do Courel, explica a Efe que a crise sanitaria obrigoulle a manterse afastado durante dúas semanas do campo e que o illamento xeral beneficiou á especie, que aos poucos se gaña a confianza dunha poboación disposta a compartir territorio.
"Os osos vanse socializando cada vez máis desde hai anos e dalgunha forma, tamén a eles notar algo máis de confianza ao estar os pobos confinados", aínda que esa presenza na contorna dos municipios "foi en xeral durante a noite", asegura.
Luis traballa para o proxecto Life Oso Courel, que desenvolve a FOP con fondos do programa europeo Life para preparar o terreo e aos seus habitantes ante a paulatina entrada de exemplares, un labor esencial e hoxe "moi importante", cando garantir un medio ambiente san é máis necesario que nunca tamén para o home.
Comenta que a afección do coronavirus neste territorio desde o punto de vista humano "foi relativa"
"O coronavirus demostrounos que un inimigo que non vemos pode pornos en serio perigo e debería facernos pensar na nosa relación co planeta", subliña o técnico da FOP, cuxo traballo quedou suspendido durante o confinamento "máis estrito" -entre o 30 de marzo e o 12 de abril- e volveu "con certa normalidade e sen maiores problemas, aínda que coas debidas precaucións".
Comenta que a afección do coronavirus neste territorio desde o punto de vista humano "foi relativa", dado
NON DESATENDER O MEDIO AMBIENTE. "Agora, o que preocupa é que vai ocorrer de face a futuro con proxectos relacionados co medio ambiente -destaca-, pois aínda que os científicos están a dicir que quizá a causa da pandemia está na nosa mala relación coa natureza, é fácil que cando isto pase o medio ambiente sexa outra vez o irmán pobre, con menos fondos e menos recursos para desenvolver proxectos".
Na súa opinión, a relación home-natureza non está equilibrada e canto maior é a necesidade, maior é tamén o impacto; "todo o que vemos nesta paisaxe -os prados, as terras de labor- é necesario para a nosa alimentación, o noso lecer e para o noso desenvolvemento como seres humanos, pero esta paisaxe non nos necesita, sen nós poderase transformar, pero a vida nel seguirá".
O oso pardo ibérico (Ursus arctos arctos) sufriu de cerca o xugo do home, por iso o confinamento mellorou o seu estado de conservación
A pegada do home no medio "vén de antigo", asevera, cando hai séculos o desenvolvemento agrícola e gandeiro "fixo que o machada e o lume convertésense en protagonistas do cambio"; posteriormente, sufriu o impacto de éraa industrial, e o actual modelo de produción potenciou o uso de praguicidas, sulfatos e fertilizantes; ao final, "conseguimos envenenar mares, ríos, terra e a propia atmosfera".
O oso pardo ibérico (Ursus arctos arctos) sufriu de cerca o xugo do home, por iso o confinamento mellorou o seu estado de conservación, xa de seu esperanzador nesta zona, pois preto de 40 osas crían xa na Cordilleira Cantábrica cando a finais dos 80 a especie estivo "baixo mínimos", comenta Luis, cuxa vixilancia contra o furtivismo non cesa e a concienciación dos habitantes, tampouco.
LIFE OUSO COUREL. O proxecto Life Oso Courel, que se estenderá ata finais de 2020, encárgase de favorecer a expansión do plantígrado a eses novos territorios baixo a coordinación da Fundación Ouso Pardo e coa Xunta de Galicia e Asociación Galega de Custodia do Territorio como beneficiarios asociados.
Contempla accións de conservación sobre a especie e o seu hábitat e de concienciación para lograr unha percepción máis positiva e favorable entre os habitantes do Courel, de onde o oso desapareceu a finais do século XIX, quedando limitada a súa presenza en Galicia a algúns enclaves de Ancares próximos ás serras do Alto Sil leonés e o occidente asturiano.
Os osos chegaron de novo de forma totalmente natural ao Courel
A especie expándese agora por zonas que levaba case un século sen ocupar e a súa poboación cantábrica podería superar os 300 exemplares; de feito, as numerosas alvarizas de pedra que aínda se levantan xunto a pobos e en ladeiras de montañas reflicten os séculos de convivencia entre osos e humanos, que as construían para protexer as súas colmeas.
Os osos chegaron de novo de strong <>forma totalmente natural ao Courel, cuxos extensos soutos de castiñeiros e frondosas devesas conforman un territorio moi favorable para a súa supervivencia.
