O Goberno italiano bloqueou este xoves a adopción de conclusións dos temas abordados na primeira sesión de traballo do cume de líderes da Unión Europea (UE) ata ver se é posible chegar a un acordo sobre política inmigratoria que satisfaga as súas demandas. Fontes europeas indicaron que o primeiro ministro italiano, Giuseppe Conte, defendeu na reunión que debe aplicarse o principio de que "nada está acordado ata que todo está acordado" e que Roma se reserva o dereito de avaliar a súa posición sobre todas as partes do documento final ata que se coñezan as decisións en inmigración.
Minutos despois, o Consello Europeo confirmou nun comunicado que "un Estado membro reservou a súa posición sobre as conclusións completas", polo que "non se acordou ningunha conclusión" ata o momento. Isto obrigou a pospor ata este venres, tras a segunda xornada do cume, a rolda de prensa do presidente do Consello Europeo, Donald Tusk, e o da Comisión Europea (CE), Jean-Claude Juncker, prevista inicialmente para este xoves.
Na primeira sesión de traballo, que comezou ás 13.00 GMT, os Vinte e oito abordaron os avances nas políticas de seguridade e defensa, a situación do comercio global tras a imposición de aranceis por parte de Estados Unidos, o marco financeiro plurianual para o período 2021-2027 e as sancións a Rusia pola derriba do avión MH17.
Fontes europeas indicaron que había acordo entre o resto de Estados para aprobar as conclusións sobre estes puntos e que, á vista do bloqueo italiano, os líderes debateron durante máis de 30 minutos o procedemento a seguir nese caso e concluíron que sen unanimidade non podían aprobarse.
O debate sobre inmigración comezou xa durante a cea de traballo dos líderes e continuará tras a mesma para acordar cambios na xestión migratoria europea. O obxectivo é dar resposta a unha crise que, admiten, é política e non de refuxiados (as chegadas á UE polo Mediterráneo reducíronse nun 96% desde a crise de 2015).
Conte, que preside un goberno integrado polos antisistema do Movemento 5 Estrelas e a ultradereitista Liga, xa advertira á súa chegada ao cume de que Italia non descartaba vetar o acordo se non obtiña garantías dunha maior solidariedade dos seus socios. "Italia non necesita declaracións verbais, senón feitos concretos. Esta é a ocasión adecuada (...) No que a min respecta, estou disposto a sacar todas as consecuencias debidas", dixo.
O novo Executivo de coalición italiano, que abandera unha retórica anti-inmigración, está decidido a bloquear un acordo se non se recollen os puntos esenciais da súa proposta migratoria. Para Italia, un dos principais puntos de chegada a Europa de migrantes irregulares, o acordo só será posible se recolle a creación de centros para inmigrantes en países de orixe e tránsito, recoñece que os desembarcos en Italia o son en Europa e a responsabilidade debe ser compartida na UE, apoia cambiar o sistema de Dublín que obriga a pedir asilo no país de chegada e priorizar o financiamento para o Norte de África.
No outro lado da mesa, a chanceler alemá, Angela Merkel, partidaria da acollida, necesita un acordo europeo para contentar ao seu ministro do Interior, Horst Seehofer, e evitar o colapso do Goberno nun momento de auxe do partido ultradereitista AfD. Seehofer ameaza con pechar as fronteiras alemás para reducir o número de demandantes de asilo, en liña cunha política máis restritiva como a que demanda Austria, que asumirá a presidencia da UE o 1 de xullo, e o Grupo de Visegrado (Hungría, Polonia, República Checa e Eslovaquia).
Merkel defendeu que, a falta de acordos europeos, poderían selarse pactos bilaterais cos países implicados para abordar o problema, unha opción que apoia España. Roma, con todo, pide primeiro un acordo a Vinte e oito.
Neste contexto, o presidente do Consello Europeo, Donald Tusk, presentou este xoves o reforzo das fronteiras exteriores e as plataformas en países terceiros como unha medida necesaria para evitar outras propostas "realmente duras". "A alternativa a isto sería un avance caótico cara ao peche das fronteiras, tamén dentro da UE, así como conflitos crecentes entre Estados membros da UE", advertiu.
Segundo se recolle no último borrador de conclusións, os líderes apoiarán desenvolver "plataformas rexionais de desembarco" fóra da UE en cooperación coa Axencia de Nacións Unidas para os Refuxiados (ACNUR) e a Organización Internacional para as Migracións (OIM). Nestas plataformas determinaríase, antes da súa partida cara a Europa, se se trata de inmigrantes económicos ou de refuxiados que si teñen dereito a protección.
