Arcea: dama do bosque

Estamos en días de becada, desa mítica ave migratoria que chega cos fríos otoñais, as augas e as follas no chan. Permanecerá entre nós ata marzo, cando volvan apuntar os brotes nas ramas dos salgueiros e de novo xurda o tapiz verde da vida onde no inverno estivo a cama da podremia do bosque.

Este sábado na Rioxa celébrase o Campionato de España de Caza de Becadas. No concurso galego de caza menor con can que se celebrou en Friol o 17 de novembro, nas ladeiras da Cova da Serpe, o gañador, Bernardo Traseiras Rois, e Cristian Fernández e Constantino Domínguez, segundo e terceiro, respectivamente, cazaron becada. A ave está aquí entre nós. É a dama misteriosa do bosque. Hai que observala camiñando ata que, sabéndose mirada, colle o voo e pérdese.

A becada, a arcea como xeralmente a coñecemos no país, é obxectivo prezado para o cazador pola dificultade da súa captura. Servidor, que da arte cinexético non ten máis coñecemento que o que lle dá a literatura e a imaxinación no camiñar polos montes e bosques, descubriu estes días que hai escopetas especiais para a caza da bolseira. Vén significar que a tarefa da súa captura é unha arte e un ejercio de paciencia para especialistas.

Na cociña hai  pontífices que desaconsellan ofrecela a quen non a coñecen. Con tal criterio quedariamos toda a vida co biberón e as papillas. É verdade que a arcea pode chocar na primeira visión, cando a presentación no prato é a clásica: coa súa cabeza, os seus grandes ollos e o seu longo pico. E é verdade que o seu sabor é forte e complicado. Cheo de matices: está todo o bosque, toda a terra. Pero é verdade, que o que proba a becada un ano, apúntase para o seguinte. Quizais quen queren mantela nun círculo de só iniciados, traten de manter o misterio. Comer becada, polo menos en Galicia, é cuestión de sorte, de información, de amigos e non de carteira. O outro día estaba na carta dunha casa de comidas de Arzúa.

Cheguei á becada desde a literatura de Cunqueiro e Castroviejo, desde esa xoia que é o Teatro venatorio e coquinario galego, e quedei para sempre enganchado no seu misterio, na mesa do desaparecido Cuenllas, por Argüelles (Madrid). Foi alí onde tomei, de momento, a becada de mellor recordo. E non era na súa presentación clásica, cociñada na súa salsa. Nesta clásica preparación tomeina no mesón de Pallares, en Guntín. Non a mellora Zalacaín, que xa non é o que foi. Tamén vin a tempada pasada a becada na carta do Araguaney de Santiago e quedei citado un día en Lugo, pero non puido ser, para comela no España.

Ao mirar ao bosque nestas mañás de xeada e néboa hai que saír ao encontro da dama misteriosa e huidiza. Ou, cando menos, esperala na cociña. Son os praceres do inverno.

Comentarios