Teixa é a vaca máis bonita de Galicia.A hexemonía de Lugo na estética gandeira confirmouse nunha edición máis de Eurobovina. Ourense é o corpo do país; pero Lugo, a alma. A televisión pública organiza un concurso de beleza vacuna. Temos os símbolos. Somos, con Italia, o máis parecido a unha nación que hai no concerto internacional.
O xeito máis eficaz de relaxarse do traballo é ver traballar ao outro. Non, Sartre, o Inferno non é o outro. O Inferno é esforzarse para facer pola vida e facer pola vida para poder esforzarse. Así que, cando dispoño dun día libre, visto unha camiseta pop e bonita, e vou visitar algún amigo artista.
Manuel Gago conta que na súa infancia na Pobra do Caramiñal daban por certa a historia de que o párroco se presentara cunha gran cruz de prata na praia de Baroña, secundado por toda a parroquia. Acudiu exorcizar uns rapaces que estaban en roupa de Adán e Eva, pero sen folla de parra
A votación na RAG era determinante. Os académicos levaban unhas horas vociferándose, segundo contaban os traseúntes da rúa coruñesa das Tabernas. Cansos de que os seus argumentos quedaran enganchados nunha roda dialéctica decidiron votar. Apareceu o consenso. Houbo 14 votos a favor, 3 en branco e un ausente: "Xosé Ramón Barreiro, que saíra fumar".
De noite. Piso as sombras ríxidas do toque marcial de recollida. Volvo á casa axeixado pola fachada verde da Garda Civil. Dera un paseo longo ata as aforas da noite alta e fría. A cidade heroica durme cun ollo aberto por temor á man horrenda da peste.
Non se conserva imaxe do fenómeno. Non apareceu unha carta, malia que sabemos que escribiu á familia lonxana de Gales. Non hai unha gravación da súa voz. Todo o que alcanzamos é a memoria de Ribadeo. Aseguran que unha serea actuaba no histórico Cabaret Voltaire, o local penumbroso da rúa de San Roque durante os tempos da República.
Era noite cando me erguín. O mundo foi lavándose de luz, como no poema de Dani Salgado. Como cada mañá, exprimín o zume de dúas laranxas para O Herdeiro. Era o segundo amencer do mundo dende que cheguei vivir a este edificio, hai 19 anos. No primeiro faltaba de todo na casa, no segundo faltaba a árbore do xardín.
Lugo é permeable. A cidade abrazoume en canto cheguei vivir a ela. A xente contestaba aos requerimentos e ofrecía o sal sen pedírllo. A sensación de abandono por non coñecer a ninguén tardou menos en desaparecer que aprender as rúas de camiño entre o traballo e a casa. Todo fluía, pero so de luns a venres
Cleto González parece negro. Cando toca o saxofón a pel oscurécelle varias tonalidades. Pásalle como a Tete Montoliu, que se miraba no espello e se vía "negro". Cleto ten máis mérito porque os ollos lle son útiles.
Durante a Marea Negra un voluntario achegouse a Muxía para axudar. Como bo marxista era lido e facía proselitismo. No porto intentou explicarlle a un mariñeiro o concepto de sociedade líquida que viña de coñecer por un libro de Zygmunt Bauman. "Nada ten solidez". Lito de Fina calou. Colleu un coio e lanzouno á auga. Quedou flotando no chapapote.
O tema no que se basea todo o Novo Cinema Galego é a explotación de madeira. Non hai película na que unha árbore non sexa serrada e deitada para recreo da cámara. En Ons non se derruba piñeiro nin eucalipto, polo que deduzo que non entra na categoría.
Nunha noite escura saín da miña casa sosegada, coma no verso de San Juan de la Cruz.
Ánxel Fole sentaba no Lugo Bar, onda a muralla romana. Tomaba café con persoas interesantes. Un catedrático de grego, un cazador de raposos de Monterroso ou un barbeiro manco. Deixaba o contertulio falar un cacho. Ao cabo dun cuarto de hora, propoñía: «Ben, xa conversamos. Agora imos ver a televisión».
Toda a ocupación do vizconde era o vizcondado. Fabricio acompañábase de tres dogos ao cinema. Pagaban entrada por dous deles, que sentaba a cada flanco da súa ringleira de butacas. O terceiro soamente tiña cabeza. Era de prata e adornáballe o seu bastón de caboa.
Este Nadal non puiden ir a Expoconvento, na Coruña. En Lugo estamos presos dun virus. Pero, polo demáis, sinto a alegría de que volverán as tradicións destas datas: o calendario de Advento, a árbore adornada de luces chillonas, os patinadores austríacos na sala e militares cantando ás montañas nevadas.
Xosé Cuíña caeu dunha Harley Davidson un día de 1993. Aprendeu "dúas leccións, unha física e outra moral". "A lección física é que mesmo o conselleiro de Política Territorial debe obedecer a lei da gravidade e a lección moral é que ten que estar preparado para caer". Aguantou unha década nas acrobacias sobre dúas rodas da política.
Eu, con Nietzsche, non podo crer "nun Deus que non baila". Asistín á catequese por decreto paterno, coa fe xa malferida. Naquela adolescencia miña en Ribadeo, pesada como séculos de inocencia, miraba con desconfianza todo bispo chegado de Mondoñedo. Sabía, pola crónica local de Paco Lanza, que nos arrebataran a mitra de Paio de Cebeira no ano 1218.
José María Besteiro contoume que o seu pai baixaba os cabalos salvaxes á praia de Foz para desbravalos. Cercábaos ata que se metían no mar da Rapadoira, ata que daban cos fuciños contra as ondas, ata que respiraban coas cabezas frescas encaixadas no salitre. Saían da auga coa lección de Séneca aprendida: "Máis alá de todas as cousas está o Océano"
Mambrú foi á guerra e non volveu. Por Ribadeo explicouse que se metera nunha trincheira de 2 metros de altura. El media 2,08 metros. Adoito aconsellar aos meus fillos que se movan na medianía para ter unha vida longa. Se a túa cabeza sobresae da mediocridade haberá un fusil inimigo que che fure a boca.
Mariano Rajoy nunca sentiu ardor guerreiro. Mimetizábase co ambiente. Para pasar desapercibido hai que ser aséptico. Cando lle tocou cumprir o servizo militar en 1980 foi un camaleón en uniforme verde. A súa misión era manter o brillo nas escaleiras da Capitanía Xeral de Valencia.
Alba Cid faloume de monxes que pintaban en teas de araña, de corvos mariños que pescaban para os emperadores chineses. Son países do seu Atlas, o poemario polo que o Ministerio de Cultura lle concedeu o Miguel Hernández
As dúas únicas cousas eternas que coñezo son o movemento do océano e a catedral de Mondoñedo. Unha vez preguntei a un señor maior. Era delgado, vestía bigote e camisa branca: "Sabería dicirme cando se construíu esta catedral?" "Hui! Xa estaba cando eu era cativo"
Unha vez, fará vinte anos, pregunteille a Xavier Senín polo gran mito galego: a existencia dunhas naves nas que Cultura dá hospicio os libros que ninguén vai ler. Son milleiros de volumes de concepción non desexada. Xavier eludiu contestarme, pero souben que se ocupara de entregalos nas bibliotecas como se fosen galgos rexeitados por cazadores.
Cando Rafael Diestre cansaba dos monólogos reiterativos da muller marchaba tocar o piano. Ela íalle detrás falando e falando. De súpeto, Carme paraba e preguntaba: "Rafael, estasme escoitando?" O escritor seguía tocando o piano. Carme insistía: "Rafael, estasme escoitando?". "Relativamente, Carme".
As nanas, as cancións de amor e as marchas militares explican un país. O Ribadeo dos 80 explícabao Jota, o guitarrista de heavy metal máis virtuoso que deu a vila: "Intenteino coa música clásica. Empezo a escoitala, é agradable; pero sempre me pregunto cando entra a batería", confesaba axitando a melena, agora canosa.
As tertulias do Méndez Núñez reunían a intelixencia colectiva de Lugo. Piñeiro, Celestino Fernández de la Vega, Alonso Montero, Tino Grandío, Fole, Ánxel Xohán, Álvaro Gil. Mouriz debuxaba caricaturas deles mentres falaban. Sobre todo, falaba Manuel María. Cando chegaba Pimentel baixaba a voz. "Señores, respecto. Chega o difunto Pimentel"
Elvira tardou un matrimonio en descubrir con quen casara. Foi un revelación que se lle presentou coma unha fantasma na néboa: pequena e leve. Medrou lentamente —sospeitas, conversas—. Cando viu o puzzle completo horrorizouse. "Álvaro no me dijo una verdad en su vida"
A Casa do Rebumbio gañaba moitos cartos servindo marisco no verán. Chema do Rebumbio estreaba sorriso e camisa branca cada setembro. Eran os anos 50. Chema alzaba un maletón cheo de mudas e pantalóns ao alto do bus da Empresa Ribadeo. "Onde vas, Chema?". "A Madrid, ver zarzuelas e vedettes!". "Durante canto tempo?" "Durante 35.000 pesetas!"
