Un paciente chega a Urxencias con síntomas compatibles con coronavirus pero tamén con outras enfermidades. Ata agora o seu manexo facíase coma se tivese covid mentres se esperaba as tres ou catro horas precisas para coñecer o resultado da PCR e, se por exemplo, tiña que ingresar permanecía en observación ata saber se debía facelo nunha planta covid ou non. En breve, poderase saber de forma fiable e rápida se está ou non infectado, grazas ao primeiros test de antíxenos que chegarán aos hospitais galegos.
O presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, anunciou este xoves a compra de 50.000 unidades dos comercializados por Abbot e destacou que teñen unha sensibilidade do 93% e unha especificidade do 99,5%. A primeira é a capacidade do test de detectar a enfermidade, a posibilidade de que un individuo enfermo obteña un resultado positivo. A segunda, a probabilidade de que unha persoa sa obteña un resultado negativo. As elevadas porcentaxes en ambos os casos son especialmente importantes se se recorda a primeira experiencia con test de antíxenos, que o Goberno español comprou a unha empresa chinesa non autorizada e que resultaron ter unha fiabilidade limitadísima, dando tanto falsos positivos como falsos negativos. Este novos test –aos que pronto se sumarán os fabricados pola empresa Roche– foron probados polo Instituto de Saúde Carlos III, que nun informe preliminar confirman ese grao de fiabilidade.
No seu anuncio deste xoves, Feijóo insistiu en que permitirán "permitirá facer fronte ao previsible aumento das necesidades diagnósticas polo aumento de infeccións respiratorias como a gripe". Dalgún xeito, iso explica para que se usarán en Galicia.
Así, destinaranse para todos os puntos do sistema nos que se necesite actuar con rapidez para separar ao paciente infectado do que non o está e cuxa actividade se verá substancialmente incrementada coa chegada da gripe e outros procesos víricos. é dicir, os servizos de Urxencias, pero tamén poderán ser usados de ser preciso nunha PAC ou nun centro de Primaria, nun colexio e incluso nunha residencia da terceira idade na que un usuario comece a ter síntomas e conveña saber canto antes se debe illarse e quen máis debe facelo. Nese último caso utilizarase para ese paciente con síntomas e outros que tamén poidan telos, pero non para facer un cribado masivo en todo o centro.
O informe do Carlos III recolle que este test son máis fiables se a mostra recóllese nos tres días posteriores ao comezo dos síntomas, aínda que tamén apunta que podería detectar casos entre asintomáticos, que é, desde o principio, a principal dúbida ao redor desta proba. A Comunidade de Madrid, por exemplo, ten intención de dar un uso completamente distinto ás unidades que comprou e dedicalos, precisamente, a facer cribados masivos coa intención de detectar a asintomáticos non diagnosticados nos barrios de especial incidencia.
Con todo, está previsto que en Galicia os cribados sigan facéndose con PCR, xa sexa a convencional (de frotis nasofarínxeo) ou a de pooling (saliva).
Tipos de probas
PCR. O test elixido para diagnóstico
Tómase unha mostra de exudado nasofarínxeo, introducindo polo nariz un hisopo, que se traslada despois aos servizos de Microbioloxía dos hospitais onde se amplifica e analiza.
Detecta material xenético do virus. Estritamente falando non mostra se o paciente está infectado nese momento ou non, senón se estivo en contacto co virus ou non, pero se utiliza como proba diagnóstica porque resulta moi fiable. Se se acompaña de clínica considérase ao paciente infectado nese momento. A proba pode ser positiva semanas logo de deixar de ter síntomas.
é fiable, con alta sensibilidade e especificidade. é segura e os laboratorios tiñan capacidade desde o primeiro momento para facelas xa que se utilizan para outras infeccións. Agora esa capacidade aumentou substancialmente.
É lenta, ata 4 horas. A toma de mostra é molesta e houbo problemas na subministración de material, como reactivos.
Antíxenos. Positivo ou negativo nun cuarto de hora
Tómase un frotis nasofarínxeo introducindo un bastoncito polo nariz. Colócase nunha lengüeta e en contacto cun reactivo. Se aparece unha soa raia é negativo, se aparecen dous é positivo, como nun test de embarazo. En Primaria úsanse test de antíxenos para detectar de forma rápida infeccións por estafilocos.
Detecta proteínas que recubren o virus, os antíxenos. Se o test dá positivo indica unha infección activa.
é fiable, con alta sensibilidade e especificidade. é ademais sinxela de facer e non necesita dispositivos especiais nin do manexo e a interpretación dos servizos de Microbioloxía. É, ademais, barata. O primeiro deste tipo que chega a España ten un prezo de 4,50 euros por unidade. E é rápida, o que resulta aínda máis útil.
A súa fiabilidade é moi elevada nos momentos de infección activa. Con todo, organismos como a OMS dubidan de cal é fóra desa fiestra de oportunidade.
Seroloxía. Para infeccións xa superadas
Para os tests serolóxicos tómase unha mostra de sangue. Para os máis fiables , de dobre banda e analizados coa técnica Elisa, debe ser sangue venosa, extraída do brazo. Para os chamados rápidos extráese sangue capilar, dunha picada no dedo.
Detecta anticorpos creados polo organismo para defenderse do virus. O de dobre banda distingue IgM, os que aparecen máis rapidamente tras a infección e que poden mostrar unha infección activa ou que o foi ata hai pouco, e IgG, que aparecen unha vez superada. Estes tests serven fundamentalmente para facer estudos de poboación cos que coñecer a inmunidade. Tamén como complemento doutras probas.
Poden detectar que alguén que nunca tivo síntomas pasou a infección no pasado.
Non son tan fiables, xa que non todos os infectados desenvolven anticorpos ou porque estes poden desaparecer co tempo.
