O Consello de Ministros aprobará na súa reunión deste martes o repartición de 16.000 millóns de euros entre as Comunidades Autónomas non reembolsables e destinados a axudarlles a superar a crise causada polo coronavirus, cun primeiro fondo de 9.000 millóns dedicado a cubrir o gasto sanitario.
O Ministerio de Facenda tratou coas autonomías a repartición deste fondo e cambiou a súa distribución desde a primeira proposta que fixo precisamente por mor das conversacións cos conselleiros. A maioría asegura que non está conforme do todo co resultado o que, segundo a ministra de Facenda, María Jesús Montero, é a proba de que a repartición "foi xusto".
Un dos debates suscitado entre as Comunidades foi o peso da poboación como criterio de repartición do fondo para gasto sanitario, reivindicado polas autonomías máis poboadas como a Valenciana. Facenda expuxo desde o principio este fondo como un xeito de axudar aos territorios máis afectados polo coronavirus, polo que os criterios de repartición non son os do sistema de financiamento autonómico senón que os gastos sanitarios por UCIs, PCR realizadas e hospitalización pesan máis.
Co cambio anunciado a semana pasada, estes criterios seguen sendo os máis importantes pero o da poboación pasou a ser algo maior, o que suavizou as protestas de gobernos como o andaluz ou o galego polo menos neste aspecto. Mañá en calquera caso coñeceranse as porcentaxes definitivas.
O fondo para educación será de 2.000 millóns e xorde dunha reorganización da proposta inicial
Inicialmente, o Goberno expuxo un fondo de 10.000 millóns para gasto sanitario, outro de mil millóns para asuntos sociais e 5.000 millóns máis para compensar a caída de ingresos. Finalmente, 9.000 millóns destinaranse a eses gastos sanitarios, outros 2.000 millóns destinaranse a un fondo de educación e manterase o terceiro paquete para compensar a recadación afundida. Desta última parte, 800 millóns irán compensar a diminución da facturación dos servizos de transporte, como metro, proximidades ou autobuses interurbanos.
GASTO SANITARIO, 9.000 MILLÓNS. En canto ao fondo para Sanidade, o Goberno dotará un primeiro tramo de 6.000 millóns en cuxo reparto a poboación protexida equivalente pesará o 35 por cento, cando na proposta inicial era o 20. Este primeiro tramo pagarase en xullo. Haberá unha segunda parte de 3.000 millóns, que se abonará en novembro, e na que o peso poboacional pasará do 40 por cento ao 45 por cento. O resto en ambos os casos serán criterios sanitarios e este martes coñecerase a súa porcentaxe definitiva tras o Consello de Ministros de Ministros.
O fondo para educación será de 2.000 millóns e xorde dunha reorganización da proposta inicial. Fontes autonómicas explicaron que a poboación de 0-16 anos pesará o 80% e o 20 por cento restante, a de 16 a 24 anos. Este fondo pagarase en setembro e desde o Goberno non se precisaron máis criterios de repartición, salvo que responde á necesidade de reforzar os centros educativos ante o novo curso para afrontalo con seguridade.
En canto ao terceiro tramo, os 5.000 millóns para compensar a caída de ingresos, o Goberno ten previsto transferilos en decembro. A decisión final a repartición deste fondo tomarase no Consello Superior para a Coordinación e Dirección da Xestión Tributaria, compartido polo Goberno e as CCAA, ademais de Ceuta e Melilla.
As críticas ou consensos procederon de gobernos de distinto signo político
AS CCAA, Á ESPERA DE DATOS. Varias Comunidades criticaron que esta medida non se debateu no Consello de Política Fiscal e Financeira. O presidente galego, Alberto Núñez Feijóo, censuraba este luns nun encontro dixital de Europa Press que o Ministerio de Facenda non convoque este órgano para afrontar a repartición con todas as autonomías, que están á espera de coñecer a cifra completa do que lles corresponde polos tres fondos previstos.
As críticas ou consensos procederon de gobernos de distinto signo político. Os socialistas Emiliano García-Page (Castela-A Mancha) e Javier Lambán (Aragón) consideran "inxusto" a última repartición anunciada, unha crítica compartida por Castela e León, comunidades que tiveron porcentualmente máis impacto polo coronavirus e tiveron que "deixarse a pel" moito máis que outras rexións en gasto de material e persoal, en palabras de Page.
"Cremos que é de xustiza que se manteña na primeira cota de repartición como mínimo o que estaba establecido en función do gasto. Outra cousa será ver o descenso dos ingresos, que será diferente", asegurou o dirixente castelán-manchego.
