Opinión

Os mundos de onte e de mañá

ESTA É unha columna canónica e circunspecta, polo que non debería comezar a falar de Operación Triunfo, máis que nada porque non vin sequera un minuto do programa. Si toupei estes días coa gañadora, Amaia, que cunha soa resposta demostrou unha personalidade de aceiro. Cando lle preguntaron polo pésimo posto eurovisivo, respondeu todo o contrario ao cotián: "Pois a verdade, unha merda".

Animado por esta sinceridade millennial direilles unha cousa: o sistema cultural galego é unha merda. Para que imos analizar moito máis o asunto, xa saben por onde vou: unha lingua que esmorece, algúns instrumentos culturais esnaquizados, a RAG en vías de expulsar ao maior poeta galego vivo e calquera día, no canto de organizar feiras do libro, en Lugo organizamos queimas públicas à la Heine. Con este parágrafo non habemos arranxar nada, pero polo menos quedamos a gusto.

Con este panorama o crítico non pode menos que facer reverencias ás escasas iniciativas que sacan a testa por riba das dificultades e, como amante da literatura universal, unha das miñas preferidas son os libros de Hugin e Munin. Nestas datas apareceu Dos días do porvir, de H.G. Wells.

A estas alturas Wells é un deses escasos nomes da literatura que precisa pouca presentación. Grande mestre da ciencia ficción, á altura só de Jules Verne nas súas capacidades de predición. As súas ideas eran tan avanzadas que inspirou a Leo Szilard a fisión nuclear. É encantador que un poda cruzar exactamente polo mesmo paso de peóns no que sucedeu isto mentres pensaba nas obras de Wells, na rúa Southampton, preto do Museo Británico.

Elizabeth e Denton son unha parella estraña, xa que nun mundo de altísima tecnoloxía temporalmente situado arredor do 2200 rexeitan a vida urbana e o progreso

Dos días do porvir non é unha das grandes novelas do autor británico. De feito, orixinalmente non foi unha novela senón unha publicación por fascículos, formato moi habitual na época (1895). Posteriormente Wells uniu os anacos para compoñer unha das novelas curtas de Contos do espazo e o tempo. O argumento ten dúas liñas ben diferenciadas, como adoito sucede nas novelas do xénero futurista e fantástico: as accións dos personaxes e o contorno no que estes se moven.

Elizabeth e Denton son unha parella estraña, xa que nun mundo de altísima tecnoloxía temporalmente situado arredor do 2200 rexeitan a vida urbana e o progreso. Tras un desacougante e fracasado intento de regresar ao rural —que representa un mundo preindustrial que xa era pasado para o mesmo Wells— teñen que soportar as penalidades derivadas das típicas sociedades distópicas literarias, xa presentadas por certo por esta mesma editorial co Nós de Yevgueni Zamiatin.

A sociedade que presenta o narrador ten sorprendentes similitudes coa nosa. Wells era un home de convicións socialistas e republicanas, convencido de que os avances tecnolóxicos non traerían unha sociedade máis xusta senón unha na que a fenda sería meirande polo control por parte das clases altas duns medios de produción cada vez máis complexos. Aínda non temos estradas con carrís centrais polos que se poda circular a 320 kilómetros por hora... pero si unhas cidades masificadas e unha sociedade dividida esencialmente en propietarios riquísimos, unha clase media digna de Micromegas –que inclúe a funcionarios cada vez máis desprezados, a obreiros escravizados sen sabelo– e unhas e uns especuladores intermedios que tiran proveito duns e doutros.

É sinxelo ler a Wells e ademais moi entretido. Tamén é preocupante porque a súa ciencia ficción non é a dun Stanislaw Lem —con océanos que pensan— ou a da historia alternativa de Philip K. Dick. Os seus libros, escritos xa hai máis dun século, devólvennos a imaxe dunha sociedade perigosamente previsíbel nos seus aspectos máis negativos, aqueles que poderían chegar a anular os evidentes beneficios que terá o progreso de aquí ao século XXII.

DOS DÍAS DO PORVIR
H.G.Wells

Editorial: Hugin e Munin
Páxinas: 140
Prezo: 14,50€

Comentarios