POUCAS MANEIRAS máis necesarias para traer ata hoxe a lembranza de Man de Camelle que a publicación, pola sempre sorprendente editorial Kalandraka, dun libro ilustrado adicado ao anacoreta de orixe alemán, e do que a creadora Carmen Hermo, fai unha síntese emocionante da súa estancia na nosa terra.
Xa van 16 anos da súa morte nunha costa enchoupada do chapapote que vomitou aquel Prestige que, entre as súas infindas consecuencias, tivo a de levarse por diante a vida feble e sensible de quen fixera desa costa o seu fogar. O seu descarnado corpo aínda está moi presente na nosa lembranza daquel personaxe que, como un creador maldito da bohemia, renunciara á vida colectiva para mergullarse na natureza como berce do que poder esculcar unha identidade artística. Esa negación xestionaba unha nova relación co universo, un panteísmo que xerou unha obra de arte baseada nun poético land-art que xorde do máis primario. Trazos, pedras que se suman unhas a outras, ensamblaxes... técnicas vencelladas ao máis primitivo do acto creativo humano que Man de Camelle propuxo como unha alma ferida que precisaba comunicarse e interpretar a súa contorna. Cando aquela peste negra o inundou todo a súa alma morreu, que a seguise o corpo xa só foi cuestión de horas. No ano 2015 inaugurouse o museo a el adicado en Camariñas, recuperando moito do seu legado artístico e persoal, así como desenvolvendo un amplo programa de achegamento á cidadanía do que foi a súa figura, abofé que desprezada en vida como un tolo subido a unhas rochas.
Nese proxecto museístico tivo un papel protagonista Carmen Hermo. Artista e creadora que dende a natureza proxecta toda unha serie de evocacións que a vencellan en gran medida co propio labor do artista xermano. Estudosa da súa vida e da súa obra, agora Carmen Hermo réndelle outra engaiolante homenaxe con este libro cheo de ilustracións feitas con lapis que percorren a vida de Man. A súa Alemaña natal, a viaxe, a descuberta dun espazo que o espíu para convertelo nun ser de pel e osos, a súa implicación coa natureza, as mareas, as rochas, a interpretación dende a súa creatividade desa contorna, o seu fogar, os cadernos de apuntamentos, o medo, a marea negra, o fin.
E todo iso cun simple carbonciño, un xeito sinxelo de facer arte que establece un fío directo con quen facía da arte un acto tamén de sinxeleza. Afastados ambos de efectos son os afectos os que moven este tipo de creación. Cada lámina que compón este libro é unha obra de arte en si mesma, a síntese de cada un dos capítulos dunha vida concebida coma un lóstrego, un fío de luz escintilante que alumeaba como un faro na Costa da Morte ata que chegou unha noite pecha de máis. Mal fariamos se esquecéramos a pegada daquel aventureiro que un día chegou para xa non marchar máis. A epopea dun home doutro tempo que fixo da nosa terra un fogar de dignidade, pero tamén o taller dun creador que fixo da natureza un cabalete do que agromar unha chea de sentimentos aos que non lle prestamos a atención que deberiamos terlle adicado.
O tempo semella que pon as cousas no seu lugar. Aquel museo ou este libro son feitos que superan esquecementos, máis aínda cando se fan con tanto agarimo e compromiso. No prólogo, escrito por Antón Castro, dise o seguinte: «De aí que a obra de man non só e primitiva, senón tamén cósmica e organicamente wagneriana, especialmente no que se refire ao rescate dos mitos e ás formas da antigüidade». Agora tócanos a nós acudir a outro rescate, o dunha figura que se cada vez converte en máis mítica, o mito dun home que fixo a súa obra á beira do noso mar.
