Blog | La vida en un hilo / A vida nun fío

Atalaias nas silveiras

Dende as silveiras achéganos o seu dicionario particular Xavier Seoane. Un Dicionario irreal para un país imposible no que as palabras levedan dun xeito íntimo e singular fronte a unha terra que adoita non crer nela mesma e nas súas potenciais forzas.
unnamed
photo_camera unnamed

CONTEMPLAR un país dende as súas palabras. Palabras que, como os latexos dun corazón, son as que marcan o noso devir diario. "Cada palabra é un talismán, unha chave ou un espello da experiencia e da realidade". Esta frase de Xavier Seoane, inxerida na entrada do seu Dicionario adicado á palabra ‘arume’, a folla do piñeiro, con ata, segundo Filgueira Valverde, 122 maneiras diferentes de nomeala, explica o que atopamos neste curioso Dicionario, ou ensaio etimolóxico, ou aproximación verbal á nosa realidade... O certo que é complexo calificalo entre tantas formas posíbeis de definilo e que falan da irregularidade en canto á ortodoxia do que é un Dicionario, sempre cheo de regras e limitacións formais. Tampouco Xavier Seoane é un creador ao uso, sendo un axitador cultural que se move de seu, sen ataduras e convertido nun homérico camiñante por diferentes territorios da escrita e do pensamento.

Así é como non sorprende que este Dicionario irreal para un país imposible, editado por Xerais, teña tamén un itinerario propio. Que o monllo de palabras escollido baixo unha óptica puramente persoal sirva ao autor para trazar ese mapa territorial e social do que somos. Palabras que, como as pedras no medio dun regato, serven para atravesar ese caudal de vida que é Galicia e, nomeadamente, a súa cultura, espazo no que adoita deterse o autor para non levar o seu Dicionario ata un infinito léxico. De feito é a cultura propia o gran fío que tece por detrás a escolla dos termos que poden ir de aldea ata vaca, pasando por Amancio, amoras, biosbardos, buguina, churrasco, licor café, un Ei carballeira cada vez máis Ei eucaliptal, feísmo, grelos, lareira, Laxeiro, Leiro, mauseliño, hai que roelo ou ollo de vidro, por citar unha dispersa brazada de palabras que forman parte de nós dende diferentes ámbitos e que compoñen a nosa identidade como colectivo.

Imposíbel, nun exercicio de extrema liberdade como este, non facer da ironía ou a retranca compás na navegación. Un xeito de desenmascarar moitos deses termos, as veces demasiado idealizados, ao tempo que serve para poñer ante nós as diferentes facianas de ámbitos como as letras galegas, a prensa ou mesmo o presidente Feijóo, non todo o cegadoras que poderiamos agardar. 

Poderíamos definilo como unha sorte de 'Libro do desasosego', un xeito de entendernos dende a felicidade dun país, pero que o día a día moitas veces esnaquiza.

Amosa Xavier Seoane, sen caer na pretenciosidade, os seus variados coñecementos e saberes, a súa paixón pola cultura como xeito de interpretarnos: a poesía, a música, a pintura, o pensamento... todo iso amalgámase nun produto case novelesco ou, de xeito máis afinado, e aproveitando a convocatoria do propio autor no prólogo de Fernando Pessoa, poderíamos definilo como unha sorte de Libro do desasosego, un xeito de entendernos dende a felicidade dun país, pero que o día a día moitas veces esnaquiza.

Como ben afinou o mesmo Valle-Inclán en Cara de Plata dende o Pazo de Lantañón: «¡Ay o noso paisiño!, ¡Ay, o noso paisiño!». Un laio que escorrega entre todas estas palabras moitas veces pervertidas por unha cultura con tantas luces e sombras como a nosa e que estes días anda a revisarse nesa feira cultural chamada o Culturgal que, nunha edición tan especial pola situación epidémica, tenta amosar o moito feito polos nosos creadores, a súa principal lumeira que, de xeito permanente e as veces desesperado, busca o contacto co público.

Falamos dunha cultura moitas veces menosprezada dende os poderes, dende unha xestión pública aínda incapaz de considerala con toda a súa potencialidade para reafirmarnos como tribo, para, do mesmo xeito que compoñen estas palabras, artellar un tecido firme e poderoso, mentres, camiñamos por elas como o confuso Pessoa polas rúas de Lisboa, pensando no que medra ante nós e que nos contén e cómo nos relacionamos con esa xeografía humana á que toca poñerlle palabras. Moitas delas reúneas Xavier Seoane, xunto as impagábeis ilustracións de Ramón Trigo, nesta aventura que un le co goce do que che sorprende e ata emociona en certos puntos como pode ser ese poema ao xeito de Walt Whitman adicado a nosa emigración, adicado a unha terra que tantas veces se fere a ela mesma.

Comentarios