Coordinar a política monetaria do Banco Central Europeo (BCE) coa política fiscal dos socios da UE, impulsar a competitividade que o vello continente ha perdido e a necesaria ratificación por parte de Italia da reforma do tratado do Mecanismo Europeo de Estabilidade (Mede), o fondo de rescate cuxa misión é velar pola estabilidade financeira da eurozona, foron este venres os temas centrais da reunión informal que os ministros de Economía e Finanzas do euro (Eurogrupo) mantiveron en Santiago.
á cita asistiu a presidenta do BCE, Christine Lagarde, que explicou aos socios a decisión adoptada o xoves polo consello de goberno do supervisor de incrementar os tipos de interese en 0,25 puntos porcentuais, o que sitúa o prezo do diñeiro na zona euro no 4,5%, o nivel máis elevado desde 2001. A meta, dixo, é “gañar a batalla contra a inflación”. Co foco posto en volver situar o IPC –que en agosto se mantivo estable no 5,3% na zona euro--, a exministra francesa incidiu en que a institución está "a traballar pola estabilidade de prezos" coa política monetaria como "ferramenta". Sen fixar prazos concretos para a volta a unha relaxación dos tipos de interese, foi contundente ao sinalar que a taxa reitora seguirá “en niveis restritivos o tempo que sexa necesario”. Tamén asegurou que ningún ministro do Eurogrupo cuestionou a resolución adoptada polo organismo con sede en Frankfurt.
Consciente de que preocupa o impacto da política monetaria no crecemento, a presidenta do BCE repasou co Eurogrupo as previsións de crecemento. Mentres nas proxeccións de verán que a Comisión Europea (CE) publicou o luns apúntase a que a área da moeda única crecerá un 0,8% de media este ano e un 1,3% en 2023, rebaixando en tres décimas as súas estimacións con respecto a maio, este xoves o BCE tamén reduciu as súas expectativas. E é menos optimista, pois aposta por un avance do PIB do 0,7% este ano e do 1% para o que vén fronte ao 0,9 e ao 1,5% do seu anterior diagnóstico.
"Un crecemento menor non significa recesión", recalcou este venres Lagarde, que incidiu na necesidade de "coordinar" a política monetaria coas políticas fiscais dos estados membros. Neste punto, chamou aos socios do euro a centrarse "en reducir a débeda pública e o déficit". E a pesar de advertir que toca “gastar o diñeiro de xeito máis racional”, tamén recoñeceu que Europa precisa axuntar esa disciplina con investimentos públicos e privados "no futuro verde e dixital". Queda claro que a UE non está disposta a pasarse de freada coa austeridade como sucedeu tras a crise financeira de 2008.
Ante o reto de gañar competitividade e produtividade para facer fronte á competencia de China e Estados Unidos, a política gala celebrou que a CE encargue ao seu predecesor no BCE, Mario Draghi, que elabore un informe sobre a situación da UE.
A ECONOMÍA EUROPEA SE ENFRÍA
Tras unha reunión "moi frutífera" nunha cidade que definiu como "inspiradora", o presidente do Eurogrupo, o irlandés Paschal Donohoe, constatou que as proxeccións económicas reflicten que "a economía da eurozona perdeu algo de crecemento" como consecuencia dos “shocks do pasado” e dos efectos da subida de tipos que arrincou en xullo de 2022. Con todo, mostrouse confiado na "resiliencia" do tecido produtivo, demostrada pola resistencia do mercado laboral, cunha taxa de paro do 6,4% en xullo, un mínimo histórico.
En materia de política fiscal, Donohoe sinalou que os socios concuerdan en que debe adoptar "unha orientación restritiva". Neste sentido, o comisario europeo de Asuntos Económicos, Paolo Gentiloni, apoiou os "esforzos" do BCE para "mitigar a inflación" e referendou que este obxectivo esixe que "a política fiscal sexa restritiva". En liña con Lagarde, deixou claro que isto non significa “reducir o investimento”, senón “eliminar progresivamente” as axudas e as medidas fiscais aplicadas polos estados para reducir o impacto do custo da enerxía nas empresas e os fogares. O italiano avogou por focalizar "nos máis vulnerables" os apoios. Ademais, Gentiloni advertiu que é "esencial" que os socios cheguen a un acordo “antes de fin de ano” para reformar a gobernanza económica, aclarando o novo esquema de redución da débeda e o déficit.
"Os cidadáns e empresas empezarán a sentir a presión nos seus ingresos e beneficios", avisa o director xerente do Mede en relación ao impacto da subida dos tipos
Tamén fixo o seu diagnóstico económico o director xerente do Mede, Pierre Gramegna, que atribuíu a “resiliencia” da economía na primeira metade do ano a que as empresas tiraron dos seus “colchóns” para afrontar o aumento de custos. Convencido de que a subida dos tipos comezará a notarse pronto na economía real de maneira que “os cidadáns e empresas empezarán a sentir a presión nos seus ingresos e beneficios”, o exministro de Finanzas luxemburgués avisou de que “hai risco para a estabilidade financeira”. E a isto hai que sumar unha nova variable: “o risco climático” á vista dos voraces incendios e das tormentas con efectos devastadores en países como Grecia. Seguir estes parámetros é o labor do Mecanismo Europeo de Estabilidade. Neste punto, Gramegna trasladou a urxencia de que Italia ratifique o novo tratado do Mede, unha reforma acordada en novembro de 2020 e cuxo fin é dotar de máis poder a este organismo na supervisión dos países e en futuros recates de bancos. Sinalou que a finais de ano “caducarán” as liñas de crédito nacionais e explicou que na reunión deste venres os Vinte comentaron co ministro de Economía italiano, Giancarlo Giorgetti, a votación que terá lugar nas próximas semanas no Parlamento da república. Gramegna advertiu que se o novo tratado non entra en vigor, o Mede non poderá “actuar como un colchón de seguridade”.
A PRESIDENCIA DO BEI E As OPCIóNS DE CALVIÑO
Respecto de quen ocupará a presidencia do Banco Europeo de Investimentos (BEI), os catro comparecentes mostráronse moi cautos e evitaron decantarse por algún dos cinco aspirantes, entre os cales figura a anfitrioa do cume compostelán, a vicepresidenta primeira e ministra de Asuntos Económicos, Nadia Calviño. Únicamente Lagarde observou que “unha muller pode facer calquera traballo”. Aínda que non se espera que un pronunciamiento oficial salga deste cume, este sábado o Ecofin tratará de xeito informal o proceso de substitución do alemán Werner Hoyer.
Ao que si respondeu Christine Lagarde é ás críticas que levantou a decisión do consello de goberno do supervisor europeo de propor á Eurocámara o nomeamento da alemá Claudia Buch, a vicepresidenta do Bundesbank, para liderar o Consello de Supervisión do BCE, descartando así á subgobernadora do Banco de España, Margarita Delgado. A francesa, que encomiou a "elegancia e deportividade" da española ante a resolución do BCE, sinalou que ambas foron “escoitadas amplamente” e que a súa experiencia e currículos foron avaliados. Incidiu en que a selección de Buch –que non é definitiva, pois a xermana debe pasar o filtro da Eurocámara e do Consello Europeo para suceder a Andrea Enria o 1 de xaneiro— respondeu a unha votación “individual e secreta”. O proceso, dixo, foi revisado par comprobar o cumprimento de todos “os requisitos de confidencialidade e integridade”.
SUBSTITUCIÓN NO COMITÉ EXECUTIVO DO BCE
A pesar do seu carácter informal, o conclave serviu ao Eurogrupo para apoiar a substitución do italiano Fabio Panetta como membro do comité executivo do BCE polo seu compatriota Piero Cipollone, actual vicegobernador do Banco de Italia. A recomendación será trasladada ao Consello Europeo para a súa ratificación de maneira que a substitución materialícese o 1 de novembro, cando Panetta asumirá, á súa vez, a presidencia do supervisor italiano.
