Mafias, turistas e 'necesitados' arrasan 100.600 quilos de marisco
Investigadores da USC alertan sobre o custo económico e ambiental do furtivismo
Máis de 100.600 quilos de marisco en sete meses. Ese é o botín que, segundo a Consellería do Mar, cultivaron entre xaneiro e xullo os furtivos en Galicia, repartidos a través de tres perfís principais: organizacións de funcionamento mafioso, turistas que dan nome ao ‘furtivismo de bañador' e persoas sen recursos.
En realidade, estes tres tipos de furtivos súmanse aos outros 16 perfís que o grupo de economía pesqueira da Universidade de Santiago (USC), no que traballan Hugo Ballesteros, Gonzalo Rodríguez e María do Carmo, advertiu que operan na comunidade, xerando un "gran impacto económico" na industria e un grave "menoscabo" á profesión.
O sector admite que se toleran casos "illados" ante situacións de "necesidade" vinculados a problemas de diñeiro, desemprego ou drogas
O equipo, que estudou casos similares en Suráfrica, Australia e Canadá, destaca que o furtivismo galego é "único" no mundo e que, a pesar de ser unha práctica "indeseada" dentro do colectivo marisqueiro, susténtase na realidade socioeconómica de Galicia.
Esta é unha das razóns que explica que, nos primeiros sete meses do ano, as incautacións realizadas superasen as 9.000. Respecto diso, o subdirector do Servizo de Gardacostas, Liño Sexto, matiza que a cantidade de marisco comisado adoita ser a mesma todos os anos, pero que se se dá algún repunte —como o de 79.000 quilos deste ano en comparación con 2017— a diferenza débese a que certas actividades ilícitas compútanse como furtivismo, a pesar de non corresponder ás executadas polos sospeitosos habituais. Aquí entra a figura da "axuda ao necesitado".
O presidente das confrarías de pescadores galegos, Tomás Fajardo, confirma a tolerancia do sector a algún caso "puntual e illado" que, como sinalan os expertos da USC, implique un "autoconsumo" ou unha situación de "necesidade" por dificultades co diñeiro, o desemprego ou as drogas, como se dá no caso do pacto entre uns percebeiros das Rías Baixas e un grupo de mozos con problemas de drogadicción, aos que se lles cedeu unha zona de pesca para exercer o furtivismo e así evitar actos delincuentes no pobo, xa que para os traballadores tampouco supuña un alto impacto económico, cita Ballesteros. Con todo, ao seu xuízo, esta permisividad coa "inxustiza" en aras do "benestar colectivo" non debería recaer sobre os traballadores, senón sobre o Estado.
REXEITAMENTO AO BAÑADOR. Peor consideración entre os mariscadores ten outro tipo de furtivismo: o ‘de bañador', practicado por turistas e veraneantes que se aproveitan o seu paso pola praia para levar a casa un puñado de berberechos ou de percebes. Ballesteros comenta que se trata dunha actividade "case lúdica" que non é tan evidente como o ‘profesional' —o que exercen sen licenza algunhas persoas para gañarse a vida—, o ‘interno' —o que se dá dentro do propio sector— ou o ‘organizado', que pode chegar a actuar como «unha mafia» e recadar ata 3.000 euros nunha noite, afirma.
As consecuencias destes últimos, advirte o investigador, non só refírense aos prexuízos económicos que provocan o afundimento dos prezos e a competencia desleal, senón tamén ás consecuencias ambientais que supón a extracción incontrolada de marisco.