E como todas as cousas que se ansían demasiado, unha vez cumpridas, rara vez colman as nosas expectativas. Pode que fose demasiado cedo e a floración aínda non alcanzara todo o seu esplendor ou, ao mellor, non coincidiu ese momento único e irrepetible, en función da variante da luz, que buscaban os pintores impresionistas. Seguramente haberá que darlle unha segunda oportunidade, antes de que se abandonen ao poulo as cereixais debido á competencia das ben refrixeradas froitas de importación.
Tamén, sospeito, podería tratarse dunha merecida penitencia pola soberbia de ir buscar fóra deleites dos que podemos gozar na porta mesma da casa. Xa nos lembraba, hai século e medio, o poeta cacabelense, Antonio Fernández y Morales que a súa vila era a Porta de flores da feraz Galicia.
No verxel do Cúa, como no Jerte, por abril florecen as cereixais; pero a vila berciana máis cereixeira, sen dúbida, é a de Corullón. Coñecida polo románico, polos figos zoupeiros e polo branco florido con que as cereixais tinguen a primavera, en aberta competencia coas neves tardías dos tesos cumes dos Ancares e dos eremíticos montes Aquilianos.
Mesmo o poeta Antonio González Guerrero non pode ignoralas cando canta á súa vila no poema que leva por título Corullón: "Piedra celta en el castro, agria luz de los cerezos./ Y el Burbia como un dios yaciendo boca arriba".
A cereixa, lémbranos Cunqueiro, e non é fábula, foi traída a Occidente por Lucio Licinio Lúculo desde a colonia grega de Kerasos, no Ponto Euxino, cando mandaba as lexións nas guerras contra Mitridates. Habería de ser o Císter quen a espallase e divulgase por Europa, e seguramente foron estes monxes os que a aclimataron no Bierzo, terra de cenobios. Xa o dicía aquel eslogan publicitario: El Bierzo, tierra de monjes. Tierra de vinos, divinos. En Corullón tamén floreceron cenobios como Santa Mariña de Valverde ou Cabeza de Alba, pero a vila foi quedando un tanto esquecida, tanto polos naturais como polos foráneos, debido á súa proximidade, case íntima, coa monumental e máis cosmopolita Vilafranca do Bierzo, atravesada polo Camiño de Santiago, que é ruta espiritual, pero tamén comercial. Aínda e con todo, a máis rural e agrícola Corullón alberga tamén arte e cosmopolitismo.
Xa antes de chegar, dámonos de bruzos co románico na igrexa de San Xoán, en San Fiz. Unha vez dentro da vila, non queda outra que deixarse sorprender polas bandas lombardas de San Miguel e, un pouco máis adiante, polos canzorros eróticos de Santo Estevo, no barrio de abaixo. A estas tres igrexas románicas, temos que engadir o castelo tardomedieval, na cima da vila e, aos seus pes, a igrexa parroquial de San Pedro, tamén de orixe románica.
Sen deixar de ser Bierzo, Corullón parece querer empolicarse montaña arriba, ata confundirse coas escarpadas terras das canles do Selmo e do Valcarce. E alá arriba descansa o seu moderno cosmopolitismo, que podemos identificar nos volumes cúbicos, dun formigón brut que pretende mimetizarse coa arxila, da moderna bodega da familia Palacios, obra do laureado Rafael Moneo. Fronte a ela, se imos pola época da vendima, poderemos observar como os mulos carrexan, nos seus seróns, as uvas da viña A Faraona, pago que dá nome a ese viño tan exclusivo que se disputan en New York aqueles que poden permitirse pagar, dependendo da colleita, entre os mil e dous mil euros por botella. O irmán dunha amiga ten unha viña que linda coa dos Palacios e presume de facer tamén un viño moi apañado.
Mentres non convide a probalos, viños que non lle amargarían a Dionisos, polo menos en prezo, pódense degustar no Bar Olímpico ou no hotel rural Villa Mencía. Curiosamente, a especialidade deste último, que tamén é restaurante, son os arroces. Seus propietarios emigraron cara ao Mediterráneo e trouxeron de volta, a Corullón, a sabedoría, os aromas e os sabores das cociñas dese Levante, que tamén poderíamos chamar Arroceiría.
O arroz, quizais pola súa procedencia oriental, nunca foi prato que se nos dese ben aos galegos, e mesmo o grande Álvaro Cunqueiro, grandísimo orientalista dos mares arábigos e de Especieiría, non o inclúe entre os condumios da cociña cristiá de Occidente, nin mesmo na imperial mesa dos basileus constantinopolitanos.
Nós non dominamos as artes arroceiras. Con notables excepcións, non lle damos collido os tempos nin o punto exacto de cocción, pero devecemos polas paellas levantinas. Paellas como as que se preparan nos fogóns do Villa Mencía: paella valenciá con verduras, arroz a banda, mariñeiro, negro con luriñas e caldoso con bogavante; sen desmerecer a fideuá mariñeira nin tampouco os pratos da cociña berciana, tradicional e moderna.
O que si sabemos é que os viños da terra, ben sexan godellos afroitados, ou claretes, con agulla ou sen ela, acáenlle moi ben aos pratos de Levante, quedando os tintos mencías, máis viriles eles, para acompañar e acompasar os arroces de mondongo que tan ben se foron consolidando na terra, e que os nosos veciños de máis ao sur deron en chamar arroz á zamorana.
A pesar do dito, a árbore totémica de Corullón non é a cereixal, senón a figal, que así se lles chaman alí ás figueiras, na súa variedade zoupeira, ata o punto de que o club de fútbol local levaba por nome Unión Deportiva Zoupeira, así, en galego.
Cereixas, castañas e figos, tres froitas procedentes de Asia Menor que, xunto coa vide, forman parte do imaxinario colectivo berciano. Xa Morales, no seu poema dedicado a Vilafranca e a vendima, nos fala da transcendencia que esa froita tiña para Corullón: "Mantéca, en grandes roscóis/ de tripas, de Paradiña;/ de Penoselo jamóis;/ perdices d´a Veigueliña,/ é de Ruitelán castróis./ De Bembibre pimentón;/ n´as tabernas moitas zorras;/ de Galicia pescado bon;/ trigo e mel de Baldeorras,/ é figos de Corullón".
O tempo da floración aínda non é tempo de cereixas, nin tampouco de figos, castañas ou dos hérvedos que, xa no outono, un pode degustar libremente ao pé da igrexa de San Miguel, ou mesmo no Mirador, mentres se contempla, na lontananza, a caldeira berciana. O tempo de flores aínda non alimenta o corpo, pero esperta e nutre a alma, facendo espelirse aos sentidos do seu letargo despois dunha longa invernía.
