O ANO 2007, polo seu libro de poemas Vigo, Helena de Carlos recibiu o Premio da Crítica Española a unha obra poética escrita en galego. Dende entón a poeta, nacida en Barbantes (Cenlle) afrontou unha travesía na que procurar o alento preciso para que a poesía encha de aire as velas da navegación polos mares da vida. O certo é que esas esperas, esas navegacións ao pairo, sen présa, sen a premura de obrigarse á produción literaria, non adoitan ser moi habituais no universo literario, pero o que tamén é certo é que cando estas cuestións se afrontan coa madurez precisa, sen urxencias puerís e, sobre todo, respectando os tempos que impón a creación e, neste caso, a poesía, o resultado adoita ser realmente proveitoso. Este é o caso de Imago, o poemario que edita Kalandraka dentro da prestixiosa colección Tambo. Nome de illa para acubillar poemarios como o de Helena de Carlos que semella tamén converter o feito mitolóxico de chegar a unha illa en parte de seu, arribando á súa Ítaca particular, na que, unha vez pousados os pés sobre a fina area, recuperar toda unha serie de sensacións que semellan pasar peneiradas pola parte máis estreita dun reloxo de area.
"Dime cal é a arte de deixar pouso", é o comezo do poema Lei da metamorfose e que pola metade do libro sitúanos fronte a esa condición da arte de converterse en tal cousa, isto é, de permanecer cara o futuro, de ter o peso suficiente para converterse en eterno, debaténdose entre unha cuestión de resistencia e a inspiración ou a xenialidade do instante, daquilo que pese ao seu senso efémero pode tornarse imperecedoiro. Situacións que son unha sorte de contrasinal sobre a propia esencia que se contén no libro. Por unha banda, esa pertinacia do poeta que fai do tempo un escritorio dende o que observar a realidade e convertela en palabras e en imaxes que se agochan entre as liñas; e por outro, ese lóstrego que xorde cando lemos un poema no que por algunha físgoa o tránsito das cousas pon o disfrace da emoción, sendo capaz de beliscar ao lector.
Non son poucos os momentos que se xeran arredor desa situación onde atopamos á poeta á esculca da vida, dese tempo que marca a súa madurez ao tempo que amosa a unha filla que na pubertade comeza a percorrer outro itinerario. Dúas canles que, pese a ser vieiros paralelos, teñen no rexistro poético un inesperado punto de contacto. Dúas metamorfoses que abren a ambas protagonistas a novos contextos, pero iso non implica que o resto do mundo deixe de xirar e así é como Helena de Carlos nos leva tamén a destinos de viaxes, a contemplacións dunha vida que non deixa de agromar por todo o poemario, dende as ruínas do pasado, dende os ecos de cidades e mares, dende o testemuño da cultura e legado dos mitos que lle dan tanto sentido ao noso presente, aínda que moitos lle dean as costas a eses alicerces do ser humano.
Nesa conexión do íntimo co colectivo a autora sitúa unha profunda reflexión sobre a nosa conexión co coñecemento e con aquilo que é quen de xerar a emoción como unha fonte en Roma, o eco de Balbec ou o corazón púrpura de Prince. Cada un deses bater as alas das bolboretas desprende ese belisco que conecta á autora cos lectores, ao tempo que ensarilla esa realidade persoal co devir da historia, inevitable para unha catedrática de Filoloxía Latina.
Tras tantos anos de silencio foi outro silencio, o que xorde do desconcerto e o desacougo da pandemia, o que provocou esta conversa de Helena de Carlos co que acontecía nesa relación coa súa filla e o que a bioloxía do tempo dictaba con esa outra dimensión temporal que nos contén a todos, facéndonos partícipes desa forxa de sentimentos, de descubertas entre as dúbidas e as certezas inevitables en todo proceso de maternidade.
Pagou a pena a espera, o estar sentado sobre as rochas da costa da nosa illa agardando que a proa asome por esa liña do horizonte ao que sempre hai que ollar para recibir as noticias, tanto boas como malas. Desta vez son boas noticias, coa recuperación do alento poético dunha muller imprescindible na nosa poesía para tentar entender a condición humana e cómo a solidez da palabra é quen de reflectila entre os ecos dun pasado que resulta inesgotable.
