A cancelación do xabaril

Acéndese a luz, ábrese a porta, dela sae un home en roupa interior e camiseta —desas que pon: estou xubilado, a miña xefa é a muller— e na man leva unha escopeta. Apunta, trabándoa entre os dentes, ca lanterna do móbil. Vai levantando moito os pés —para non facer ruído contra a herba— paseniño cara a horta. Calaron os cans. Non se atreven a seguir. Só se escoita o vento pasarlles por entre os lombos de punta. Detense a escoitar contra a nogueira. Un par de gruñidos de porco, unha silueta que se move, e alí vai un tiro, bam, e outro tamén, bam bam.

Aquí un pode andar a tiros na súa casa con total normalidade, como se isto fose Idaho: temos o mesmo respecto reverencial cara o que sucede na propiedade privada. Resulta de pésima educación non saudar a quen atopas no camiño, cousa que só fan os túzaros ou os turistas, pero darlle os bos días a un que está a tomar o café dentro  da finca bordea a violación de morada. Sendo razoables, o de matar á familia só sucede de cando en vez mentres que o xabaril anda a meterse nas leiras todo o tempo.

Os vellos non acordaban de ver xabarís, o seu reinado era o profundo do monte. Despois baixaron ata as estradas, onde provocan unha chea de accidentes —por se non tiñamos dabondo ca rapazada de cabeza quente e a senectude de trémulos reflexos— despois pasaron polas casas fozar en cultivos e xardíns, e por ultimo no seu atrevemento pasean por vilas e cidades como saídos da nada. Agás outros vellos, máis novatos  e rosmóns na teima en repoñer o espazo infantil da TVG de cando eran novos —como se á cativada lle fose motivar a carga machista de Doraemon ou a sublimación da modernidade entendida nun rap dos 90 na lingua propia: que somos, franceses?— a imaxe do porco bravo anda diluída.

Antes só aparecían na cerimonia da cazata: mañás de frío, coiro e Nissan Patrol, almorzos de chupitos, catro escopetazos e algún can rebentado. Quedan testemuñas daqueles tempos nos grandes bares de antano, como o Pistón de Becerreá, entre infinitas e puídas barras de aluminio nas que non cabía unha Barbour máis nos días de feira, e nas paredes vixían a eternidade estática as cabezas deses xabarís, reis da montaña. Parece ser que os celtas, moi dados a cortar cabezas para facerse ca ánima e os valor dos vencidos, xa facían iso: en Becerreá  innovaron e chantaban as patas disecadas para colgar nelas as Barbour. Na cultura galega expandida resulta moi fina a liña entre a homenaxe a e a parodia.

Que a caza destes bichos resulta en extremo perigosa sábeno ata quen non viu un xabaril de cerca. Malia ser macizos de corpo son veloces e áxiles, e que dicir dos seus dentes, capaces de abrir un corpo humano dende o xeonllo ata o peito. Para os romanos era un símbolo de valor e virtudes militares, varias lexións usaron o emoji do porco bravo nos estandartes. Na Idade Media continuou o prestixio desta besta salvaxe e indómita, seica a peza máis cotizada xunto co oso, matador de reis: aí están os dous sostendo o sepulcro de Fernán Peres de Andrade en Betanzos, e o estandarte que portaba Sir Percival Thirlwall, abandeirado de Ricardo III no campo de Bosworth, tiña un xabaril de prata rodeado cas catro rosas brancas da Casa de York. 

Pero aló polo século XIII cambiaron as cousas: decidiuse que este animal pasaba a ser heroico a desprezable, e aí o vemos nos  capiteis das igrexas xunto as bestas inimigas de Cristo. Pregúntolle a Eva Moreda, que ademais de ter libro novo (O raposo na fronde, en Morgante) controla dabondo sobre temas medievais e toca un estraño instrumento daqueles días, o órgano portativo. Dime dun tratado cinexético francés do XIV, Les Livres du roi Modus et de la royne Ratio, onde ademais dunha chea de consellos prácticos —pouco realizables hoxe en día: fala de espadas e lanzas, non de escopetas— cita as razóns polas que resulta unha besta pecadora. Son simpáticas: é negro, foza na lama, resulta luxurioso e preguiceiro, ten dentes afiados como as navallas dos quinquis, anda ca cabeza baixa e non se deixa matar fácil. 

O xabaril que levou dous tiros xunto a nogueira amenceu nunha carretilla. Quitáronlle a pel, despezárono e para o conxelador. A cabeza e as tripas non, que foron ao contedor do lixo. Alguén levará un bo susto en Sogama. Inda que terán visto cousas peores.