Houbo lea na verbena. Feridos de diversa consideración. As catro da mañá, máis ou menos. Como debeu ser a cousa diante do escenario, como voarían os cubatas, para que a Cinema, que se presenta como "a orquestra máis agresiva de Galicia", decidise parar o show. Entrarían as ambulancias como Beyoncé no Olímpico de Barcelona: envoltas en brillo e luceiro. Con gran tolemia dos fans. Porque tanto os señores gais de mediana idade que hiperventilan coa Queen B como os espectadores do segundo pase da Feira do Cabalo coinciden en que falando de espectáculo, non sempre menos é máis.
Ao pouco amenceu; no verán as festas non dan cabido en noites tan curtas. Tiñamos que recuperar a de Walpurgis, a das bruxas europeas; cae no primeiro de maio e dá para máis horas de troula. Disque hai akelarres, cóntao Goethe en Fausto (Laiovento), pero é máis divertido o de Paul Naschy en La noche de Walpurgis (FlixOlé) porque fai de lobisome e Barbara Capell de vampiresa sexy. Vale que dende o mes de Eurovisión temos o calendario de festas un pouco a rebentar, pero hai xente para todo. Ata para ir ver a Coldplay. Alí non creo que abra o día derretendo o xeo dos cubatas que quedaron sen lanzar, nin quentando o sangue seco nas luvas que sempre deixan os sanitarios no chan. Os concertos da banda británica é como moi limpiño, moi de pasalo ben sen ofender a Deus. Ata parece que de tanta mensaxe positiva saes mellor persoa só por pasar por alí, como se fose a Porta Santa. Esta alegría e complicidade supostamente contaxiosa a base de catro trucos de cantante de cruceiro —o finado Berlusconi sabíaos todos— é algo espantoso, pero resulta admirable a reconversión dun grupo cuxos inicios, e mesmo o nome, chamaban a un frío melancólico.
O de Coldplay ten mérito, pero o da Orquestra Panorama foi revolucionario. Antes eran una formación como calquera outra, con dous cantando, dous bailando e un repertorio que combinaba música tropical bailable con pezas máis do gusto senil. O que en Asturias chaman orquesta de prau e nós chamabamos simplemente orquestra. Ata que a Panorama inventou o espectáculo total, o esmague dos sentidos: tres, catro horas vomitando —no bo sentido— contido audiovisual sobre un público xa entregado de antemán. A xente alemá, ou que quere ser alemá, cando collen o abono para WagnerFest de Bayreuth irá en ese plan. Xa coñecen as cancións e as referencias todas.
A Panorama funciona un pouco como a literatura de Ledicia Costas: buscan en Google «Cousas que están de moda/ cousas que lle molan á xente» e méteno todo aí a cachón. Que a rapazada alucina con Bizarrap? Obvio que tocamos a de Bizarrap. Que os señores xa un pouco acabados están a tope co Joker ou ca Marvel? Pois tocamos a de Bizarrap vestidos de Joker pelexando con Thor. Así con todo e con todo o mundo. Que aos verbeneiros de pro, auténticos connoisseurs das orquestras, non lles acabe de convencer a Panorama, e a menosprecen como espectáculo protagonizado polo público non pode sorprender a ninguén.
Los Suaves fai como vinte anos que teñen como cantante principal ao seu público e todos seguimos adorando a Yosi. Tomar estas cousas demasiado a serio é como aquel que escribiu o receitario Cociña de microndas para unha persoa e pretendeu facer gastronomía. Había outro máis triste, sobre como aproveitar os ciclos do lavalouza para cociñar. Metíanse os ingredientes en bolsas e ca auga quente íanse facendo. Ou algo.
Certamente a Panorama non son os que mellor cantan e bailan. Non lles fai falta e tampouco sería xusto. Para iso está o seu complemento, El Combo Dominicano, que sublima o concepto clásico da verbena. Cando prenden esa bomba atómica, el swing del combo, sempre pasan cousas extraordinarias. O malo, que o teñen, é a espléndida monotonía que Pavese atribuía aos grandes artistas. El Combo é merengue acelerado, algunha bachata e outros números simpáticos, como a última Quién le dio mi número al alcohol? (Porque me está llamando), que é unha chaladura mexicana. Non cumpren a sagrada función das orquestras de verán: divertir por igual aos nenos, aos vellos e aos do medio. Hai profesionais cualificados niso. Dentro do estremo tropicalismo, a Fania Blanco Show. Na elegancia suprema, Los Satélites cos seus metais e a prensencia de Noly. Calquera onde cante a volcánica Laura Añón, a Mina Mazzini de Carballo. E La Fórmula con Peke, que deixa abraiado a quen non o coñece, como Saza en La escopeta nacional cando Amparo Soler Leal ameaza con suicidarse: "Pero si es su mujer, por qué la quiere tanto?". Pero si canta tan ben, por que está nunha orquestra?