Compensa ser Leni Riefenstahl

Leni Riefenstahl. AEP
A cineasta oficial do III Reich nunca tivo o humor de defenderse dicindo: "Pois tan nazi non sería eu se non me peguei un tiro despois de Hitler!" 

Filmin estrea un documental sobre a autora do Triunfo da vontade e algúns botámonos a toda canta cousa nova saia sobre nazis. A ver, cada un leva a fin do verán como pode; hai quen non quita os shorts mentres non apareza a hipotermia, outros van á praia así chova a mares e sobre a toalla mollada pensan: inda estamos no tempo; moitos aguantan o durmir sen mantas co consolo de isto non é nada, para frías xa virán as noites de inverno.

Na mesma plataforma anuncian Bo día, tristeza, outra nova adaptación da gran novela estival francesa e que en galego teñen editada Rodolfo e Priscilia. Con tanta praia dourada, mal calmo, cigarros ao solpor, cores da Costa Azul e un vello Saab descapotable parece que nos vai dar por estirar o chicle de máis antes de aceptar a outonía, pero o de que falen en inglés non o vexo. Se quero unha historia estética quéroa con todo o pack, como con Sorrentino e o seu machismo e vellouquez. Paso de movidas cuquis: adiántanas pola dereita un coche negro e esvásticas a flamexar.

A xogada de Durga Chew-Bose ca novela de Françoise Sagan é intelixente, dende logo: a quen non lle vai gustar un amor de 17 anos nun sitio ideal. Todos estamos programados para desfrutar das imaxes fermosas. Sábeo a señora que a cumprir certa idade quita a foto de whatsapp que tiña, unha dela de hai anos, por outra dunha rosa; sabíao Leni Riefenstahl cando gravou a moita xente, unha grea de xente, facendo cousas moi acendidos todos a mesmo tempo. E se era noite? Mellor. E se había fachos e tambores? Pois que dicir.

Abre o documental coa anciá —morreu con máis de cen anos, e todos brava e afouta— revisando as súas cintas da década dos 30. Ten a mirada entusiasmada co seu propio traballo, un orgullo inmenso ao ver as tomas do Triumph des Willens, a xuntanza do partido nacionalsocialista alemán en Nuremberg. Un vai hoxe á cidade bávara e o tochísimo campo zepelín,  que deseñara Albert Speer para estas coreografías de k-pop afeccionado, parece o párking do Gadis de Carballo a final de mes. Pregúntaslles e para eles o famoso da cidade é Durero, que era de alí. Conservan a sala dos xuízos, que é diminuta comparado cas películas e o mobiliario resulta cativo, de escola. Leni dálle á cinta e conta as virgalladas que fixo: "Aquí entran os stahlhelm. Mira o plano como abre ao contrario de como desfilan... ah! E o discurso de Rudolf Hess!" e vai a tía e reprodúceo palabra por palabra sobre a pista orixinal.

O interese que podemos ter en Riefenstahl non é pola súa condición de artista —que máis aló da súa inventiva técnica e o moito que se reivindicase como tal xogaba en modo fácil: a competencia exiliada, medios ilimitados, distribución total e obrigatoria, metraxes de tres horas—, senón polo admirable papo que lle botou na súa longa, horrible e marabillosa vida. En dúas horas de documental apenas se di nada da súa etapa no cine mudo —esas películas de alpinismo onde rodaban a -20º e era ela a única muller nun set de veteranos da Guerra do 14— e o seu imparable ascenso no cinema de propaganda onde ela escribía, dirixía e facía de protagonista. A guerra para ela foi un problema porque nunca máis volveu rodar xente tan contenta e atlética. Polo menos casou cun militar moi nazi e deportista. Coa derrota deixárona tranquila porque abofé había nazis máis nazis que ela, pero non lle gustaba nada, pero nada, que lle chamasen nazi. Ela dos crimes nunca soubo nin nada raro viu. 

Adaptouse aos tempos. Cambiou de home  —por un rapaz 40 anos máis novo, fotógrafo, con pinta de autocaravanista—, pero os amigos seguían sendo os nazis. Fala moito con Speer, o arquitecto, outro dos nazis supostamente listos, pero que por mellor creación tiña o de por uns focos antiaéreos iluminando o ceo nocturno, como se fose a Panorama. Leni rexistraba toda chamada telefónica —debe ser algo moi alemán, como os espías comunistas de A vida dos outros— e con moita convición parolaba cos moitos fans que a apoiaban contra tanta modernidade que había aló polos 60 e 70.

Por fin consegue que a xente fale dela de novo: un libro de fotos sobre unha tribo africana. Vive con eles unha tempada. Baixa cun Land Rover, balóns de fútbol e un traxe de baño. Nas imaxes aparece dándolles ordes, pastoreando os rapaces, facendo que pelexen. Nas entrevistas di que aos negros non lles vai ben o diñeiro. Ela vivía inun chalé impresionante, moi moderno, moi de peli alemá de tarde.