Peregrinos

Eu vin cousas que vós non creríades: teño visto peregrinos asaltar librarías cun feixe de plátanos na man esixindo que alguén llelos lavase; turistas roubar millo, leitugas e tomates das hortas para guindalos á gabia 'porque aquí los animales pasan mucha hambre', e tamén entidades mochilaportantes coa vea moi inchada no Obradoiro porque ninguén de entre os locais, tan necios como mala xente, sabía dicirlles onde estaba a catedral. Non, esa non; outra. Unha que viron nas fotos.

Ha de ser ese abandono autodestrutivo e a dimisión na humanidade un dos incentivos para facer o camiño. Pensamos que levarán unha vida normal ou polo menos disimulada, porque tanto chalado non o vemos no día a día, pero estamos nun erro: son como os boomers ingleses a beber en Benidorm, eses que dicimos "pois seguro que no seu país non se poñen como Las Grecas e a liala por aí" e si, claro que o fan igual ou peor nos seus barrios. Houbo este verán que morre unha tendencia no instagram con británicos a contar o que privaban nas vacacións españolas. Eu quedo co home que descobre un bar —tamén desa nacionalidade, e no exterior o rótulo ben grande suliñando o reclamo que lles vou contar agora— onde puñan pintas a un euro. Iso vén sendo para eles oitenta peniques e medio litro de cervexa. Entón o fulano paralízase pola incredulidade un nanosegundo, logo saca un billete laranxa e dille ponme cincuenta por favor. Tíranllas na barra e beberá mornas 46, pero a súa felicidade esperta tenrura da certa.

Tamén no eido xacobeo a peña radicalízase polo que ve nas redes. Que tampouco resulta nada novo: nos tempos medievais, cando se inventou todo na forma máis salvaxe e potente, nunca faltaron fanáticos para achegarse a este recanto da Europa. Cando non era un atorrante zapateiro da Franconia era unha monxa iluminada na Irlanda, ou por aí, a dicirlles aos veciños ide para alá, 'buah la experiencia, os va cambiar la vida'. O discurso non variou demasiado. Xesticulando forte aparece alguén entusiasta a berrar que camiñar ata Santiago foi unha liberación. Que se na casa tanta norma, tanta constrición social, tanta rutina, tanto sorrir a xente á que mellor lle partirías a cara. Alí, na ruta, na soidade, no lapso, no transo, podes ser verdadeiramente ti. Mostrar o teu verdadeiro carácter. Iso claro, é terrorífico e moi dos trallados medievais que con boa razón acababan nunha cuneta ca cabeza aberta: xeralmente, indica que non es ben de vivir en sociedade. Como quen perde os papeis ás primeiras de cambio e para escusarse di: eu é que teño moito carácter. Non; ti o que tes é un carácter malo.

Así a todo non resulta a nosa especie tan fácil de convencer nin tan perversa nos estímulos. Algo terá a inercia xacobea nos seus mil anos para filtrar a bastante de canto tolo acude ao seu reclamo. Os máis dos camiñantes pasan breves e silenciosos. Os reis disto son os xaponeses, elas con grandes pamelas para que non lles dea o sol, nunca desorientadas, sempre como levitando. Contrastan ca xente coreana, que é moita, e sorprende velas morenas porque na propaganda da cosmética —a mellor do mundo— aparecen brancas e espectaculares. En Santiago comen sempre nun restaurante da súa gastronomía, supoño que van en plan estou farto de spaghetti hoxe vou comer como a xente. Os americanos son os que comen spaghetti e polo xeral cousas do máis sinxelo. Teñen un aire feliz e agradecido. Véselles cargados en exceso pero é raro velos lesionados. Deben ser a sublimación do peregrino medieval. E mira que os trallados do Mayflower escaparon de Inglaterra pensando que os anglicanos eran papistas de máis. Logo están alemáns e holandeses, moi profesionais no 'spaziergang', o paseo centroeuropeo, tan de bastóns e ritmo deportivo. Españois e portugueses tamén van de andaina, conscientes de que isto non é a selva de Borneo e sobran os mochilóns, e distínguense por levar camisetas de fútbol, da asociación do veciños ou a festa do Cochinillo de Béjar.

O outono é o tempo dos peregrinos máis soportables. Polo verán veñen cas vacacións, polas oídas e cas présas. O inverno trae ao que quere sufrir como un húsar do Emperador retirándose tras a queima de Moscova. Contra a primavera espertan os que fixeron do camiño o seu fogar e pasan a vida dunha etapa a outra. 

Eu estaba nun cemiterio de Meira a sacar unha foto na que saíse o panel de chapa, as cruces e os eólicos do fondo. Viñeron dous peregrinos, fartos de camiñar en dúbida, preguntando se ían ben. Quedamos os tres preguntando se habería alguén normal entre