A pregunta do lector e crítico e se alguén pode saír con ben do asunto, dada a enorme cantidade de literatura, pintura e ditadores que deu a América ao sur dos Estados Unidos dende finais do século XIX —loxicamente ao autor non lle dá para entrar en exceso noutras artes coma o cinema e a fotografía—.
A resposta é clara: si pode, coa condición de que o lea e o coñeza todo en aparencia. E xusto esa é a impresión que dá Granés, a dunha erudición que supera con moito os clichés e autores típicos (Borges, Rivera, Siqueiros, García Márquez) para presentar ao lector español autores e movementos de países moito menos coñecidos coma Ecuador ou Paraguai. Se a isto sumamos unha valoración crítica da historia política do século XX pode entenderse o entusiasmo do crítico.
Sinalouse por parte de críticos autorizados coma un defecto da obra a súa tese principal: que a construción cultural de América Latina durante o século XX tivo lugar por oposición aos Estados Unidos e a súa ameaza colonialista. Ocorre isto porque aceptar esa tese supón recoñecer certa lexitimidade a movementos como a Revolución Cubana, polo menos na súa orixe. Granés non só colle este touro polos cornos senón que aproveita para introducir un argumento aínda máis turbador: a presenza da euxenesia e o nazismo tivo unha enorme importancia na maioría dos países entre 1925 e 1945, unha época asociada polo discurso histórico dominante ao "nacionalismo populista". Si, ese "populismo" representado polo demagogo arxentino Perón e que no discurso público español aparece asociado erroneamente á esquerda.
Vargas Llosa apoiou explicitamente nas últimas eleccións chilenas a Kast, un ultradereitista, defensor da ditadura de Pinochet
Isto non desacreditou a Granés porque o seu libro é torrencial e porque no seu final, se se nos permite a expresión, volve ao rego e toma como vía de solución o liberalismo democrático que representan Octavio Paz e Vargas Llosa, este último pintado coma o verdadeiro referente na superación dese "delirio" do que fala o título. O problema é que a actualidade non perdoa e este argumento queda en precario cando se pensa que Vargas Llosa apoiou explicitamente nas últimas eleccións chilenas a Kast, un ultradereitista, defensor da ditadura de Pinochet e fillo dun tenente do exército nazi na Segunda Guerra Mundial.
Precisamente a principal eiva da obra, dende o punto de vista do lector español, e que probabelmente debería suprimirse nunha edición anglosaxoa, sería un clásico dos recentes discursos do mesmo Vargas Llosa: as referencias no tramo final tanto ao suposto populismo de Podemos como ao independentismo catalán —algo moi pouco apropiado a un libro sobre Latinoamérica pero que ao cabo non mingua o enorme valor dunha obra que debe converterse en referencia para os vindeiros anos—.
