HAI CERTAS narracións que teñen a capacidade de envolverte e trasladarte a ese espazo que se plantexa dende unha proposta determinada. Blanca Riestra (A Coruña, 1970), é quen, dende a primeira páxina, de levarte a esa Coruña que, como nunha saga/fuga torrentina, pode levitar, despegarse do chan e plantexar unha xeografía vital e sentimental baixo o acubillo dun tempo que se perde. Un levitar que permite á cidade configurarse como un altar que se despega do mar sobre o que se asenta e xerar unha singularidade en base, non só a súa posición no mapa, senón a toda unha serie de habitantes que trascenden ao seu propio tempo, que dende a súa relación coa cidade e con quen puxo os ollos neles, seguen ancorados ás rúas, prazas e bares, comos os sedimentos que definen o territorio que nos acolle hoxe.
Aquí comeza o mar, editada por Galaxia, configúrase, daquela, como unha novela estratigráfica que a súa autora foi quen de compoñer a base dos lategazos que deixa a memoria en cada un de nós. Enmarcada nese proceso de crecemento persoal, de simulacros nos que tentar sobrevivir, todo este relato é unha extraordinaria crónica dun tempo e dun espazo constituído como mítico para Blanca Riestra. E o certo é que non estraña esa condición debido a cómo se envorcan no texto toda unha serie de circunstancias, dende o cultural e artístico ao político, do urbanístico ao comercial, ou do xeracional a ese tempo que sempre precisamos para facernos, para conformarnos como persoas que, ano a ano, pegada a pegada, acadamos a nosa personalidade, esa que estará irremediablemente condicionada polo noso hábitat.
Comezaba gabando a capacidade de Blanca Riestra por involucrarnos nesa cidade que, como unha balea, emerxe das augas para facer da súa apariencia unha sorte de ‘atrezo’ polo que conducirse os seus habitantes, e iso acádase grazas, por un lado, ao propio aporte vital de quen estivo presente en certos momentos que se narran, mentres outros se recuperan grazas a unha nómina de colaboradores memorialísticos aos que se lles agradece a achega ao remate do libro; e por outro, pola forza narrativa de quen xa amosou o seu potencial literario con novelas que foron premiadas en diferentes certames, pero que aquí un entende acada un plus de intensidade polo que supón de evocación persoal, de recuperación dun tempo perdido e que ten moito de bálsamo literario, un exercicio de supervivencia, de escrita que serve para acougar as pantasmas que todos imos amoreando nas nosas vidas e que, como a balea del Melville, baixo a súa apariencia nívea ten máis de escuridade que de luminosidade.
"Reconstruírse despois da catástrofe", está detras desta proposta literaria que nos deixa unha excelente novela
Unha zona escura que na novela está moi presente, asomando de xeito permanente como un deses estratos que dende subsolo fan tremer a superficie. É a voz do sumidoiro, esa que asoma na intimidade, cando sentimos que non todo está resolto e a vida teima en presentar as súas facturas. Unha novela que tamén ten moito de goce, de recuperar unha serie de episodios que forman parte da epopea de calquera cidade, de calquera colectivo humano no cal certos heroes asoman das maneiras máis insospeitadas. Heroes do cotiá, os que ollamos dende a nosa adolescencia no día a día dos achádegos e as descubertas; mais tamén os heroes que configuran a faciana da cidade. Así é como pola novela desfilan personaxe do máis variado pelaxe, dende os anónimos que serán ben recoñecidos polos oriúndos ao pé da Torre de Hércules, ata os mediáticos Amancio Ortega, Paco Vázquez, Lois Pereiro, Urbano Lugrís, Manuel Fraga... e así nunha heteroxénea ringleira de nomes que forman parte xa non só do ámbito coruñés senón da propia identidade galega arredor da cal esta novela tamén axusta non poucas contas.
"Reconstruírse despois da catástrofe", está detras desta proposta literaria que nos deixa unha excelente novela, recoñecida xustamente co Premio Blanco Amor e que xunto a todo o exposto tamén nos deixa unha serie de pasaxes cheas de fermosas imaxes literarias evocadoras de momentos que cada vez máis se afunden no tempo como unha desas mareas negras que pouco a pouco se disolven como bágoas na choiva, pero que, como seres humanos, precisamos nomear para deixar algo de nós, ou como escribe Lois Pereiro: "Somentes/ Intentaba conseguir/ Deixar na terra/ Algo de min que me sobrevivise".
