O Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TJUE) sentenciou este luns que o Reino Unido ten a capacidade de revogar de forma unilateral o artigo 50 dos tratados europeos, o que iniciou o proceso da súa saída da UE, o Brexit, ao activarse o 29 de marzo de 2017. A decisión da corte con sede en Luxemburgo anunciouse só un día antes da data prevista para a votación do acordo sobre a retirada británica no Parlamento do Reino Unido, onde a primeira ministra, Theresa May, non ten garantidos os apoios necesarios para sacalo adiante.
O TJUE precisou na súa sentenza que a revogación da notificación na que se informaba ao Consello Europeo da decisión de abandonar a UE, levada a cabo de acordo cos requirimentos constitucionais británicos, tería o efecto de que o Reino Unido seguiría na Unión Europea sen cambios no seu status como estado membro. Para Luxemburgo, a posibilidade de retirar o artigo 50 existe mentres o acordo de retirada pactado entre Londres e Bruxelas non entre en vigor.
Engadiu que se semellante pacto non se concluíu, o Brexit pódese retirar antes de que termine o período de dous anos desde que se notificou a intención de abandonar a UE ou calquera posible extensión que se engadiu a eses dous anos.
O acordo de retirada aínda debe ser ratificado por parlamentos como o británico ou a Eurocámara
O Reino Unido informou o club comunitario da súa intención de abandonar a Unión Europea o 29 de marzo de 2017 e, por ese motivo, a saída efectiva de Londres producirase o próximo 29 de marzo de 2019, pois non se decidiu prolongar o prazo de dous anos. En calquera caso, o acordo de retirada aínda debe ser ratificado por parlamentos como o británico ou a Eurocámara para que poida entrar en vigor o próximo 29 de marzo.
Ademais de seguir "un proceso democrático de acordo cos requirimentos constitucionais nacionais" do país, a revogación debe comunicarse por escrito ao Consello Europeo, órgano que reúne aos xefes de Estado e de Goberno da UE. A revogación pon punto final ao proceso de saída, segundo o TJUE.
O alto tribunal cre que sería "inconsistente" co obxectivo dos tratados europeos forzar a retirada dun país membro
Luxemburgo recalcou que o artigo 50 non aborda de xeito explícito a posible marcha atrás e que, xa que logo, nin a prohibe nin a autoriza de xeito expresa. De acordo coa corte, a revogación do Brexit reflicte unha decisión soberana de reter o status como estado membro do club comunitario, un status que nin se suspende nin se altera pola notificación sobre a intención de saír da UE.
Para o tribunal sería "inconsistente" co obxectivo dos tratados europeos de crear unha unión máis próxima entre os pobos de Europa forzar a retirada dun país membro que, tras notificar a súa intención de marcharse, decide revogar esa mesma notificación mediante un proceso democrático.
O TJUE agregou que someter o dereito á revogación á aprobación unánime dos xefes de Estado e de Goberno dos países, como solicitaban a Comisión e o Consello, "transformaría un dereito soberano unilateral nun dereito condicional e sería incompatible co principio de que un Estado membro non pode ser obrigado a abandonar a UE en contra da súa vontade".
