Os nosos veciños

MATÁRONNOS o can, foi diante da casa: pasoulle un coche por riba. Tivo que ser un veciño e xa direi por que. Inda deu sacado forzas o coitado para vir xunta nosa; anunciarse estático mentres pingaba na alfombra o sangue que lle caía do nariz e da boca. Isto que se ve aquí –informou a veterinaria sinalando algo vagamente recoñecible na radiografía, no seu pequeno, fráxil e agora grotesco esqueleto– é columna esmagada toda; e tamén que nada había de facerlle, que adiós muy buenas.

O camiño é estreito: estes corren igual. Só os poucos estraños que transitan por el –os de Amazon cando empezan, a de Correos cando suple unha baixa, a do pan cando a de sempre colle vacacións no verán– estarican o pescozo e sacan a cabeza pola ventá suando para non rozar cos retrovisores nos muros. Cabo del non hai saída, que morre nun monte e unha viña. Somos cinco, seis casas no camiño. O can, pobre, escapaba ás veces dar uns paseos cativos, unha mexada aquí outra a tres pasos, por cubrir o expediente, preguiceiro como era, vello como ía. Por como de ruín lle soaba o coche, e o rápido que vai sempre, apurada e na llama, cremos saber quen foi. Pero nada se viu e nada se vai facer e vou dicir por que.

Esta muller sempre vai ás carreiras, a todas horas, moi cedo e tamén á noite, levantando esa grava que percute como metralla na seguridade dos portalóns. Facendo milagres, se podo dicir así a andar a xogar coa vida do que poña un pé desprevido na rúa, para dar chegado a eses choios de merda que ten e dos que non pode saír. Porque tanto traballa, tan pouco acouga, que nin tempo ten para buscar outros mellores. Os domingos para algo na casa, que está sen pintar e arrodeada duns eucaliptos que cando zoa o vento, as pólas case se meten dentro. Téñenlle dito que iso non ten xeito, que como prendan alá vai ela e tódalas nosas casas detrás, pero xa os mandará curtar cando lle dean o que imaxina que valen. Os domingos, dicía, vai de paseo por este mesmo camiño, coa nai e a irmá, aproveitando que ninguén conduce como ela. Diante leva ao fillo, turrándolle da cadeira de rodas. O neno non fala nin fai nada. Se tal retorce a cabeza e as mans, e xa. Despois ela ponse queimar herbas e restrollos que trouxo das fincas onde traballa. Arma unhas fumaredas tremendas, de funeral viquingo. Segundo dea o vento tócanos recibir as cinzas a un veciño diferente, pois tan próximos estamos; e rematamos coa roupa tendida, as piscinas, os xardíns e os descapotables co desamparo que mostrarían os dun Obersturmführer calquera nun campo de exterminio. Ninguén lle dicimos nada. Que lle iamos dicir.

Tamén coida da finca que temos ao lado, e realmente tela impecable. Queda pronto deslucido porque as toupas masacran o céspede xa que ninguén, aparte dela unha vez á semana, pasa por aí. Antes había dous cans, dos anteriores propietarios; eses pasaban de tempo en tempo, tiñan os labradores soltos e coidados, pero morreron de pena e soidade. Primeiro un, enterrárono; o outro deitouse sobre a tumba do compañeiro ata que morreu tamén. Despois fixeron unha piscina e venderon todo: finca, casa, piscina e túmulo. Os donos de agora xa é moi raro velos, igual días soltos no verán. Teñen unha chea de nenos e veñen sempre con amigos, xogan ao fútbol, dan un baño, charlan nas hamacas. Pero, para min, que aburren pronto da aldea e non lles presta demasiado. Algo que fan ás veces e alugar a casa por fins de semana. Temiamos nós que se nos enchera o barrio de xentalla, en plan Benidorm borrachos na piscina: ata o de agora, nunca ocorreu. Xente tranquila e silenciosa, a remollo mentres dura o día. Cando os da casa saen ao camiño, ben os titulares ou os hóspedes, distínguense ben: a pé camiñan como na cidade, pola dereita –o habitual aquí, o sinal de connoisseur, é facelo pola esquerda, para poder esquivar aos coches que veñen– e non dan saudado ao xeito, que ou pasan de devolver o bos días ou o fan cunha efusividade excesiva, pensando que somos así de intensos.

Os cativos de tempo en tempo piden permiso aos pais para saír de aventura fóra da casa e ir ata o bosque e as viñas, douscentos metros máis aló do camiño; van uns cans bicis, outros a pé, arredándose das beiras porque os cans, que non os coñecen, ladran para eles por detrás dos valados. Entón penso na carrocería rebentada do Citroën Saxo, sacudida polo motor que se prende, e penso que algo habería que dicir, inda que sexa por unha vez nesta aldea.