O cidadán ao que lle toque ser parte dunha mesa electoral está obrigado a acudir a ela o día das eleccións salvo por unha serie de causas que enumera a Xunta Electoral Central e que deben estar debidamente documentadas, entre elas contraer matrimonio a mesma xornada dos comicios ou ter unha operación cirúrxica a véspera.
O mércores terminou para toda España o sorteo que os concellos deben facer entre os veciños de menos de 70 anos que formarán as mesas electorais do 28 de abril.
A notificación ha de efectuarse durante os tres días posteriores a este concurso público, e unha vez recíbao o designado, ábrese un prazo de sete días para alegar que non pode integrar a mesa.
Unha mesa electoral, onde se instala a urna, está formada por un presidente e dous vogais, e cada un destes cargos "obrigatorios" debe contar con dous suplentes.
A pesar da obrigatoriedade, a Xunta detalla unha serie de razóns que eximen de desempeñalos, e agrúpaas en tres ámbitos de acordo cunha instrución de 2011 que se foi actualizando desde entón.
Unha aclaración: o requisito primeiro que exime de estar na mesa é ser candidato.
RAZOES PERSOAIS
A Xunta clasifícaas en dous tipos.
As que por si soas eximen do cargo na mesa son, entre outras, a situación de strong <>discapacidade, ser "pensionista con incapacidade permanente absoluta", embarazo de máis de seis meses e en período de descanso por iso, estar preso, estar ingresado nun hospital psiquiátrico, formar parte da mesa polo menos en tres ocasións durante os últimos dez anos ou ser vítima de delito.
E están as causas persoais que "poden xustificar a escusa": unha lesión ou doenza, un embarazo de risco, "a previsión de intervención cirúrxica ou de probas clínicas relevantes no día da votación, nos días inmediatamente anteriores ou no día seguinte", sempre que sexa inaprazable; cambiar a residencia a outra comunidade autónoma e incluso formar parte dunha confesión ou comunidade relixiosa nas que "o ideario ou o réxime de clausura resulte contrario ou incompatible" con ir á mesa electoral.
RAZOES FAMILIARES
Divídense igualmente entre as que por si soas eximen e as que poderían eximir. Entre as primeiras: estar período de lactación, o coidado de menores de oitos anos ou de strong <>persoas con discapacidade e o coidado de familiares ata segundo grao de consanguinidad que por accidente ou enfermidade necesíteo.
E entre a segundas figura a celebración no día das eleccións de eventos "familiares de especial relevancia que resulten inaprazables" ou cuxo adiamento supoña "prexuízos económicos importantes". A Xunta precisa aínda máis: o designado para a mesa debe ser o protagonista do mesmo, e se non é el, debe selo alguén cun grao de parentesco ata segundo grao de consanguinidad.
Noutras palabras: casar o 28 de abril ou a comuñón do fillo ese día son causas para non estar na mesa.
Outra causa é ser pai ou nai e ter un fillo de menos de 14 anos ao que coidar ese día porque o outro proxenitor non pode facelo e non ten familiares que poidan.
RAZOES PROFESIONAIS
Son catro, segundo a Xunta.
Poderán non ir á mesa quen durante a xornada electoral traballen para as xuntas electorais, os xulgados ou as administracións públicas con funcións electorais "encomendadas", quen ese día deban prestar servizos esenciais como os sanitarios, protección civil ou bombeiros; os directores de medios de comunicación ou "xefes de servizos informativos que deban cubrir a xornada electoral" e profesionais que haxan de participar en acontecementos públicos fixados para o día das eleccións antes de coñecerse a convocatoria.
Todas as causas han de presentarse coa documentación requirida e as xuntas de zona serán as que decidan.
