Ansia de mil cabalos
Creadora dende diferentes disciplinas o primeiro poemario da alaricana Sofía Ruvira convértese nunha excelente carta de presentación de quen dende a escrita en galego, dende a palabra poética, en definitiva, dende o compromiso coa súa estirpe, constrúe un relato que se adentra nunha xeografía íntima na que non se desbotan os sentimentos, na que os vencellos coas figuras femininas, a nai e, sobre todo a avoa, xeran un forte elo coa tribo que se proxecta na relación coa propia contorna, cun contexto no que a natureza evoca tamén o arreguizo da memoria e a conexión entre os que foron e os que están.
Canícula, editado por Laiovento na súa sempre interesante colección de poesía Ventoalto, achéganos a unha ollada escintilante polo que ten de firmeza na súa proposta, de calidade tamén na linguaxe poética na que se condensa todo un ollar que agroma dende os afectos e o compromiso cun ámbito tan determinado como o dunha xeografía galega que se converte no mellor papel sobre o que escribir desas relacións que, co sempre tenso fío da familia, permite afrontar equilibrios non sempre sinxelos pero dos que Sofía Ruvira sae fortalecida pola honestidade da súa suxestión, por deixarse levar sen rubor por unha afouteza íntima que vista dende a súa estadía norteamericana por motivos de estudos convértea nunha rede de resistencia ante a distancia acadando unha intensidade que completa a proposta da creadora dunha maneira imprevisíbel.
Percorrer cada poema deste libro é enfrontarse tamén cun proceso persoal de crecemento, de balizar unha proxección de anos que agroma no territorio poético para deixar constancia do vivido, do que pode quedar pendurado nunha evanescente néboa que precisa da palabra para acadar a inmortalidade, a presenza física desa permanente descuberta do valor do clan, do aloumiño da avoa, da pel que sentir como un pasaporte indelébel cara o futuro no que esa ausencia siga presente, e para iso a palabra é o cantil preciso ao que asomarse. «A natureza inmensa/ que se reflicte nos teus ollos/ doma a palabra», escribe Sofía Ruvira, nese ámbito híbrido no que natureza se achega a nós mediante a outra persoa, a que fala do pasado, do tamén vivido por ela como unha conexión telúrica coa neta, coa filla. Unha natureza que vai do interior á costa, que se condensa nos ollos pero que despois se proxecta como un vínculo entre tempos e os seus protagonistas.
A poesía de Canícula ten tamén entre as súas virtudes a capacidade de xerar imaxes, de suxerir dende a escrita toda unha serie de visións que permiten ao poemario acadar novas dimensións e todas precisamente para suliñar esa necesidade de reivindicarse como parte dunha xenealoxía, como maneira de revivir unha infancia, de sentir o paso do tempo como unha maneira tamén de ver as cousas de maneira diferente, de acumular experiencias e de entender como as almas das diferentes mulleres se foron sucedendo dende unha unidade primixenia na que a presenza dunha xa anuncia a chegada da outra, nun libro que perpetúa ese ciclo da vida, ese relevo xeracional en forma de mulleres que dende a súa fala entenden un mundo que avanza ao seu xeito e cunha forza entendida como "ansia de mil cabalos". "As ondas do mar batendo/ non son diferentes as túas engurras/ o día en que marchaches", é parte dese testemuño que xorde da conexión co territorio, con esa natureza que todo o engule, unha hedra de memoria na que Sofía Ruvira decide intervir para facer desta Canícula un valo da memoria que faga de cada pedra un proxecto colectivo, o dunha familia que precisa de cada unha desas pedras para proxectarse no tempo, para suxeitar ás que virán e amparalas fronte a diferentes ventos.
O real e o imaxinario conflúen nestas páxinas que non hai que perder de vista no que é un dos poemarios máis poderosos deste tempo no que non adoitamos mirar cara nós mesmos para tentar desafiar unha realidade cada vez máis afastada das emocións, da solidaridade e da sororidade na que teriamos que facernos fortes co morteiro que ofrece a palabra e a linguaxe para unir así as pezas do que somos.