A Fundación para a Saúde Xeoambiental acusou ao Goberno de non protexer adecuadamente a saúde dos españois e de eludir o perigo do cancerígeno gas radón no borrador do novo Código Técnico de Edificación, cuxo período de alegacións concluíu o pasado 31 de xullo, e no que o Ministerio de Fomento fixa un límite tres veces menor que o aconsellado pola Organización Mundial da Saúde (OMS).
A organización considera que os límites máximos expostos para a exposición ao gas radón —un gas radioactivo que pode provocar cancro— que establece o borrador son "insuficientes" e incluso poderían ser declarados "inconstitucionais".
Neste contexto, recorda tamén que fai case medio ano, o 6 de febreiro, expirou o prazo dado pola Unión Europea aos Estados membro para transponer unha directiva de Euratom 59/2103 que inclúe esta cuestión e que España segue aínda sen un Plan Nacional contra o radón.
Por iso, a Fundación acusa o Goberno de eludir o recoñecemento do perigo do gas radón no borrador do novo código técnico da edificación e recorda que a Organización Mundial da Saúde considera este gas —que se acumula en zonas graníticas como Galicia ou o sistema Central— como cancerígeno de tipo 1.
O feito de que España siga sen un plan nacional contra o radón é un "sinal máis da pouca consciencia que ten o Goberno"
Con todo, a fundación, que presentou alegacións ao citado borrador, lamenta que o Ministerio de Fomento utilice eufemismos como "concentracións inadecuadas" no canto de dicir claramente "perigosas para a saúde" ou evite referirse á súa radioactividade.
En concreto, o borrador fixa niveis de referencia de 300 bequerelios por metro cúbico para concentración de radón en interiores que son un límite moi superior ao da OMS e incluso do propio Consello de Seguridade Nuclear (CSN), que sitúa estes niveis en 100 bequerelios por metro cúbico.
Ante esta situación, a Fundación para a Saúde Xeomabiental informa de que presentou varias suxestións ou alegacións sobre as normas de construción para protexer á poboación da exposición ao radón nas vivendas que se constrúan novas.
O director para a Fundación para a Saúde Xeoambiental, José Miguel Rodríguez, denuncia os "eufemismos inadmisibles" do Goberno para evitar recoñecer o perigo do radón, un gas radioactivo que, na actualidade constitúe "a segunda causa de cancro de pulmón por detrás do tabaco".
"É coma se nos paquetes de tabaco puxesen: fumar é inadecuado para a saúde", compara. En concreto, a OMS recorda que o radón é un gas cancerígeno de tipo 1 e, na súa publicación de 2015 Manual sobre o radón en interiores, recomenda fixar o nivel de referencia en 100 becquerelios por metro cúbico, tres veces menos que a proposta ministerial para o Código Técnico de Edificación.
"Polo tanto, o borrador de CTE supón un nivel de risco 32 por cento maior que o que recomenda a OMS", subliña Rodríguez. O Consello de Seguridade Nuclear español, no seu Guía de Seguridade 11.2 publicada en xaneiro de 2012, recolle tamén un nivel obxectivo de 100 Bq/m3 no seu punto 6, para vivendas de nova construción.
Por iso, advirte de que "se non cambian os criterios" sobre o radón que inclúe o borrador do código técnico de edificación, poderían considerarse como unha norma contraria a dereito, porque a Constitución Española recoñece o dereito á saúde e obriga aos poderes públicos a organizar e tutelar a saúde pública con medidas preventivas.
Ao seu xuízo, "chegan tarde" as medidas preventivas, xa que se perdeu a "oportunidade dunhas cantas burbullas inmobiliarias onde se construíu a torto e a dereito sen a máis mínima seguridade das casas en canto ao radón.
Finalmente, advirte de que miles de persoas adquiriron, en todos estes anos e incluso na actualidade as súas vivendas sen saber que poden estar a respirar "concentracións cancerígenas dun gas radioactivo".
O feito de que España siga sen un plan nacional contra o radón é, segundo Rodríguez, un "sinal máis da pouca consciencia que ten o Goberno" sobre o nocivo que é este gas radioactivo que é "moi fácil" de detectar e cuxas consecuencias pola concentración en espazos interiores é "relativamente fácil e barato" de paliar.
De momento o experto engade que medio ano despois de que terminase o prazo, o Ministerio de Sanidade non presentou aínda unha proposta ou borrador.
