O presidente do Goberno, Pedro Sánchez, e o da Generalitat, Quim Torra, acordaron este xoves buscar unha "proposta política" para desencallar o conflito en Cataluña que teña un amplo apoio dos cidadáns e materialícese desde a seguridade xurídica, é dicir, con respecto á lei.
Fixérono na reunión que mantiveron no Palau de Pedralbes de Barcelona, onde pactaron un comunicado conxunto no que se afirma que os dous gobernos "comparten por encima de todo a súa aposta por un diálogo efectivo que vehicule unha proposta política que conte cun amplo apoio na sociedade catalá".
Os dous executivos asumen a necesidade de seguir potenciando os espazos de diálogo que permitan "atender as necesidades da sociedade e avanzar nunha resposta democrática ás demandas da cidadanía de Cataluña".
Ademais, Generalitat e Goberno pactaron que todos estes propósitos sexan "no marco da seguridade xurídica" e destacaron que, a pesar de ter diferenzas notables, a vía do diálogo é posible e requirirá do esforzo de todas as institucións, dos actores políticos e da cidadanía.
SEN MENCIÓN EXPRESA Á CONSTITUCIÓN. Fontes do Goberno español han explicado que orixinalmente querían que o comunicado incluíse unha mención explícita ao respecto á Constitución, pero para a Generalitat iso supuña un problema, polo que se optou pola fórmula de mencionar a seguridade xurídica, que satisfai ás dúas partes.
As mesmas fontes sinalan que para o Goberno a redacción final do comunicado supón un compromiso "inequívoco" da Generalitat de renuncia á vía unilateral á independencia, aínda que admiten que lles gustou unha mención máis explícita á Constitución.
REFERÉNDUM. Nunha comparecencia ante os medios de comunicación ao finalizar o encontro entre os dous presidentes, a portavoz do Govern, Elsa Artadi, non fixo referencias á unilateralidad, pero si insistiu en que a solución debería pasar por un referendo de independencia pactado porque isto xera un "amplo consenso" en Cataluña.
Artadi asegurou que lle transmitiron a Sánchez a importancia dunha "rexeneración democrática e institucional do Estado español", xa que considera que a separación de poderes non se está cumprindo e hai judicialización da política e interferencias nas institucións catalás.
Goberno e Generalitat pactaron unha nova reunión para o mes de xaneiro de 2019, sen os dous presidentes: por parte da Generalitat acudirán Artadi e o vicepresidente do Govern, Pere Aragonès, e por parte do Goberno central, a vicepresidenta Carmen Calvo e outro ministro aínda por decidir.
Segundo Artadi, nos contactos mantidos este xoves entre Goberno e Generalitat —ademais da entrevista entre os dous presidentes, en paralelo reuníronse a vicepresidenta Carmen Calvo, Batet, o vicepresidente catalán, Pere Aragonés, e Artadi— non se falou do apoio dos independentistas ao proxecto de Orzamentos Xerais do Estado de Sánchez.
Nunha comparecencia ante os medios de comunicación tras a roda ofrecida por Artadi, a ministra Batet puxo en valor precisamente que o texto pactado entre o Executivo español e o Govern catalán "mostra a vontade de impulsar o diálogo entre os dous gobernos dentro dun marco de seguridade xurídica" e do "ordenamento xurídico". "Non hai outra saída nin alternativa para abordar un problema político", apuntou.
Iso si, apuntou que non se trata tanto de que o Goberno de Sánchez presente unha proposta concreta, porque se require tamén que se ensanche o espazo de diálogo entre as forzas catalás". Non en balde, calquera reforma do Estatut hase de elaborar en primeira instancia no Parlament catalán, aínda que logo deba ser tramitado nas Cortes.
O Goberno español, engadiu, está convencido de que se pode avanzar cara a unha solución política para Cataluña "dentro da Constitución e o Estatuto", aínda que non puido precisar que respondeu o presidente Sánchez cando Torra volveu a pór sobre a mesa a reivindicación sobre o dereito á autodeterminación, dado que ela non estivo presente nese encontro.
O que si asegurou Batet é que a posición do Goberno non cambiou, no sentido de que esa solución virá da man de reforzar o autogoberno de Cataluña, pero nunca da independencia porque o dereito de autodeterminación de Cataluña "non existe".
A pesar de que se lle preguntou expresamente por iso, Batet non opinou sobre se a declaración pactada co Govern supón unha renuncia por parte da Generalitat á vía unilateral. "Eu non son partidaria da independencia de Cataluña", limitouse a sinalar.
Batet tamén puxo en valor a celebración este venres dun Consello de Ministros en Barcelona porque España é un estado descentralizado. Iso si, resaltou que cando o Goberno español desprázase aos distintos territorios "non vai de visita" senón que o fai como o Executivo de todas "e cada unha das autonomías".
MONCLOA IMPUXO O SEU FORMATO. Despois de que o Goberno e a Generalitat mantivesen discrepancias ata o último momento sobre o formato da reunión entre os dous presidentes, ao final o guión desenvolveuse de modo máis axustado ao previsto polo Palacio da Moncloa.
Non houbo reunión de traballo conxunta entre os presidentes e os ministros e conselleiros. Sánchez e Torra reuníronse a soas por espazo dunha hora nunha sala onde a bandeira española estaba situada en lugar preferente, a primeira pola esquerda, á beira da insignia catalá.
A Generalitat colocou na mesita que separaba os dous sofás onde sentaron os presidentes dúas Flores de Pascua de follas amarelas, e rexistrou o momento cunha fotografía. Pero o xefe de Protocolo de Moncloa, Andrés Costilludo, colocou rapidamente diante das plantas outra Flor de Pascua de follas vermellas que había noutro lugar da habitación.
En paralelo á reunión entre os presidentes, noutra sala entrevistáronse, de forma conxunta, Calvo, Batet, Aragonés e Artadi, quen entraron a saudar aos dous presidentes en canto terminaron a súa entrevista. Os seis xuntos pousaron de pé uns segundos ante os fotógrafos e, xa sen presenza dos medios de comunicación, conversaron algo menos de cinco minutos, pero sen chegar a sentar, aseguraron fontes do Executivo español.
