NO PRIMEIRO da listaxe enésima de ocupacións laborais de Lúa Mosqueteira figura camareira. Foi camareira durante dez anos e rexentou o Barbazul outros cinco. Hai dous, "xusto antes da pandemia", fixo o traspaso.
—Niso foi toda a sorte da miña vida, non vou ter máis. Gastei toda.
Lúa minte por humildade. Faloume dos seus oficios, arudos e diverxentes, pero non me lembro de todos.
—A que te dedicas, Lúa?
—A ser autónoma.
Licenciada en Filoloxía Galega, ultimamente deu clase na EOI da Coruña e en Narón. Ten a firma de roupa Nicanora coa súa irmá melliza, Zeltia. Dá clase de bordado ruso –"que se trata de rechear un xersei, por exemplo"– na escola de corte e confección Mapache que teñen as irmás na Coruña e Santiago. Dirixe o Festival Loro Facu de Miño, que acolle, sobre todo, música punk rock. Tamén imparte obradoiros de escrita creativa on line. "Teño moitos traballos porque un non me dá". Non dubida en borrar o camiño polo que non vai transitar máis nunca.
—Non volverei ser camareira. É un oficio duro estar ás nove da mañá nunha discoteca. Apréndese moito da xente. Eu non sería a mesma. Aprendes o que hai debaixo das persoas, a vulnerabilidade. Traballei na discoteca Piscis de Miño, onde se coñeceron os meus pais. Como vai pouca xente sempre había algúen que che acababa contando as penas ás oito da mañá. Síntome afortunada de ter escoitado algunhas historias, noutros casos pensaba que se queixaban de vicio. É curioso o contraste entre ver a persoa verdadeira e vela na vida normal polo día, saudala no supermercado.
Tamén ten marcada a ruta dos propósitos lucidos.
—Cando me preguntan a que me dedico digo que son escritora porque escribo e edito os meus libros. En 2020 publiquei Aunque seas rara y seas pájaro. En 2018 quitara outro, pero non me coñecía ninguén. Tiven ofertas editoriais, pero rexeiteinas porque a experiencia de autoeditar fora boa.
Fixo unha redención para editar en galego e para facelo con profesionais. O mes que vén empeza a externalizar recursos cunha editorial.Quitará Espiderman con Galaxia nunha colección nova, Heterodoxas. Criouse en castelán e xerou unha débeda co país que solventou estudando Filoloxía Galega, aínda que tivese que pedir prestado aos amigos para poder asistir a clases no Campus Norte compostelán. Antes estaba na praza de Mazarelos, fronte ao restaurante El Asesino.
—Cando andamos mal de cartos a miña e o meu irmán dicimos que xa estivemos peor e saímos. Eu falo da precariedade nos meus poemas. Hai poucos artistas que poñan o tema enriba da mesa. Eu póñoo porque non quero que ninguén desbote ser artista por falta de cartos.
Lúa sabe máis cousas. Coñece a etiqueta dos callos, cando procede pedilos e cando non
Non foi fácil. Nun poema fala dos produtos Hacendado, de Mercadona; que son baratos e están ricos. Sabe soportar as carencias, tamén domina a endiañada arte de chorar sen humillarse.
—Fágome fotos cando choro. A miña nai tiña esa teima de facérnolas a miña irmá e a min cando tiñamos perrenchas. Non sei o motivo. Debía de ser pola coña. Cando choraba os meus pais facían burla se o motivo era banal para que me dese conta. Pareceume poético vivir un drama. Hai poesía en todo. Se me deixa un rapaz choro, vou mirar a foto e relativizo o problema. Teño unha carpeta na que gardo fotos que me fago chorando e lembro por que chorei cada vez. Fago o que chamo viaxes no tempo moi interesantes.
Lúa sabe máis cousas. Coñece a etiqueta dos callos, cando procede pedilos e cando non. Escribiu un poema para axudar ás novas xeracións no dilema entre retorcer unha servilleta por desamor e a desgutación dos garavanzos en salsa. Houbo un rapaz que lle revelou nun bar que non a amaba máis.
—O camareiro preguntounos se queriamos callos de tapa. Non procede comer callos nese momento, pero apetecíanme. Nese poema digo que teño enmarcada a servilleta que retorcín ese día. Non mo cren, pero é certo. Foi o meu primeiro Pablo, tiven cinco mozos chamados Pablo. Se un rapaz me di que se chama Pablo xa o miro con outros ollos.
Dous días despois da nosa conversa mandeille un whatsapp coa canción Pablo das rapazas de Shego. Contestoume con iconas divertidas. A letra describe o barranco de ser abandonada por un noivo chamado Pablo. É precioso e desesperado: "Voy a romper tu cielo y que entre la oscuridad/ Voy a poner yo los temazos cuando cierren el bar/ Voy a ser tu chica mala con aliento a alcohol/ Voy a matarte sin sedates y acabar con los dos".
Lúa ten fotos desfeitas en bágoas e fotos renacida en tetas no seu Instagram. Hai un motivo para amosar esas imaxes:
—Publiquei fotos miñas en tetas porque son bonitas, sen máis pretensións. Esperaba os comentarios dos garrulos, pero foi máis complicado ler os comentarios de mulleres que dicían que teño seguidores por esas fotos e non pola escrita. Podo ser sexy e banal? Podo facer as dúas cousas? Perdo credibilidade?
O debate sobre as éticas e as estéticas xa o tivera cando hai catro anos escribiu o poema Reguetón , no que defendía que o bailaba "por todas as que non poden bailalo".
—Dínme que non podes ser feminista e que che gusta o reggaeton. Hai xente que entende o feminismo como un bloque. Quero poder escoller se me depilo ou non, aínda que depilarse está ben visto. Encántame ir bailar reggaeton. Podo bailar letras machistas, agora tamén hai letras de reggaeton feminista. Podes ser culto e intelectual e que che guste Salvame ou Gran Hermano. Cando te afilias a algo parece que todo está prohibido, que está prohibido relaxarte.
Había días de clase nos que dicía que íamos de compras. Facía un xustificante para faltar a clase no instituto de Betanzos: Foi de compras coa nai
Descubre poesía tamén nos programas de desgarro emocional de televisión, esas novelas rusas en edición popular.
—En Galicia hai unha elite pechada que pensa que non se pode facer poesía sobre o Burguer King. Ás veces emociona Gran Hermano. Estatamos todos na mesma habitación. A poesía está en todas partes.
Hai tempo para todo; sobre todo, se logras aproveitar os tempos mortos, as esperas, as preguizas, as colas no Gadis. Podes ver Sálvame e ler a Tólstoi. A súa nai era unha lectora devota. Tamén escribía uns diarios,que Lúa conserva. Está escribindo unha novela baseada nos diarios que mantivo a nai, entre 1986 e 2002, eu nacín en 1988. Le nese caderno: "Non podo soportar máis ás fillas. Vou mandalas co meu home ao parque, darme un baño e fumar un porro".
—Ela escribía non pensaba en ser lida. Fala de drogas, de sexo. Era unha rapaza da 19 anos nos anos 80. Díxome que mos daría a ler cando fose máis maior. Non me tentou lelos. Fíxeno despois da súa morte. Estivo moito tempo hospitalizada. Padecera leucemia con 34 anos, curara e recaeu con 36 morreu. Cando morreu quedei aliviada porque a enfermidade é un terror que non remata nunca. Tiñamos unha relación boísima.
Na última tempada deixában á nai ir para a casa. A filla non sabía que ela ía morrer. "Supoño que non quería que o soubésemos".
—Era xenial. Había días de clase nos que dicía que íamos de compras. Facía un xustificante para faltar a clase no instituto de Betanzos: Foi de compras coa nai. Supoño que os profesores coñecían a situación. Era a súa filosofía de vida. O ritual de ir de compras fágoo coa miña irmá cando estamos mal. Aprendín coa experiencia da miña nai que todo pode rematar en calquera momento, vivo dun modo moi consciente. Non podo ir deitarme se estou a mal con alguén, teño que solucionalo antes. Podo morrer tranquila.
