Blog |

Algo de alivio

 Tratar a vida como un texto que pide ser anotado para que cobre algún sentido

"En Navarrenx continúase co acollemento que o pai Ihidoy deu aos peregrinos durante o rexurdir desta peregrinación nos anos 80"
Web do concello de Navarrenx

1. No Béarn, máis alá dos perímetros destas coquetas vilas, todo o campo é Camiño de Santiago. Leva dous días tan só decatarme do que ten interese para o promotor turístico deste anaco da Nova Aquitania: o románico vinculado á vía de peregrinación. Teñen a paixón fanática dos conversos. En todo canto panel interpretativo hai por aquí predicando as bondades do Camiño, por certo, non se menciona Galicia nin unha soa vez. Somos como un elefante no medio da habitación. Aínda non sei moi ben que gañan os franceses con tanto entusiasmo no Camiño. Pero o Béarn é moito máis, claro, pero para sabelo o turista ten que facer un esforzo inxente que non todo o mundo está disposto a asumir. O resto do pasado apenas existe, e se o fai é como un paradoxo: non figura en folletos nin indicacións pero vese, ben clariño, en forma de murallas, no alto dos outeiros e prados de pasto. O propio pasado do Béarn é tamén un elefante no medio da súa habitación. O turismo pode converter os territorios en desertos de tempo. 

"....non había ningún escritor contemporáneo ruso que me gustara tanto como Jack London. Cando rematei a historia, decidín volver lela desde o principio, tratando de imaxinarme como a escribira"
Benioff, David. Ciudad de ladrones. Destino, 2021. 

2. Charles Dickens ou Jack London foron escritores do seu tempo que escribían para o seu tempo. O seu relato das clases obreiras, dos marxinados, das fábricas da Revolución Industrial eran da súa época. Para min, vilego da costa, as súas aventuras eran case tan exóticas como as viaxes do capitán Cook polo Pacífico -aínda que iso non me impedira gozar delas-. O guionista David Benioff asina Ciudad de ladrones, unha estupenda novela sobre un desertor e un adolescente pillabán, que sobreviven no cerco de Leningrado, durante a Segunda Guerra Mundial. Os dous teñen que afrontar unha auténtica viaxe iniciática polo perigoso territorio do cerco e cumprir a épica misión de apañar unha ducia de ovos para o coronel da NKVD, o terrible departamento de Interior da URSS nese tempo. Os ecos de Dickens aparecen, e non se ocultan, desde a primeira páxina ata a última. Pero hai un asunto inquedante, que é o nivel da miseria. Esas situacións de pobreza e crueza humana que facían remexer a un lector decimonónico na súa cadeira xa non son as mesmas que as nosas. Que Benioff constrúa o ambiente de miseria en Leningrado, con estampas terribles propias dunha linguaxe audiovisual gore revela, máis que a preferencia do escritor, que o umbral de tolerancia do lector está máis alto, precisa algo máis forte para ser impresionado. Unha chabola, nai viúva con sete fillos, inverno cru sen calefacción, xa non agobia a ninguén. Hai que pasar a canibalismo, vísceras e mortos que aterran —desde o aire, claro—. Por se non queda claro, unha novela moi recomendable e chea de humanidade.

Cando este verán Ibai Llanos entrevistou a Messi en Twitch volveu o debate cansino sobre a diferencia entre xornalismo profesional e arribistas de distinta pelaxe electrónica

"Durante o confinamento, algúns contacontos reconvertéronse en youtubers e hoxe resístense a volver á praza [de Yamaa el Fna, en Marraquech]. ‘Cren que se van facer todos millonarios’, lamenta Buaja entre risos”. 
Francisco Peregil en El País
3. Cando este verán Ibai Llanos entrevistou a Messi en Twitch volveu o debate cansino sobre a diferencia entre xornalismo profesional e arribistas de distinta pelaxe electrónica. É cansino porque lévoo vendo desde que eu comecei cos blogs aló polo 2002 ou 2003. No ámbito dos gastronómicos, o debate era se os blogs desprazarían ás guías clásicas como a Michelín. Os que só tiñan blogs estaban, por suposto, convencidos. Os xornalistas dubidábano moito. Anos despois, o panorama é o seguinte: os que tiñan blogs agora escriben nos medios que antes deostaban, ou organizan eventos cada vez máis escasos para concellos, os inocentes usuarios das apps móbiles traballan de balde para Google e Trip Advisor puntuando restaurantes en plan low cost e a Michelín está no seu mellor momento desde o punto de vista do prestixio. O número de estrelas dun restaurante decide o caché que lle cobra o cociñeiro á administración que organiza un evento gastronómico ou a unha produtora que prepara un novo programa foodie. Con todo, hai unha gran diferencia entre os blogs de aquela e as redes de hoxe: o volume inxente de cartos de anunciantes dispoñible, que revoluciona todo a unha escala descomunal. É dicir, o debate é o mesmo, pero xa non se debate sobre o mesmo. Gustaríame volver a aquelas mesas redondas do 2003, deixar unha barba longa e profetizar ao final da miña quenda de intervención: «Atravesaredes este deserto de Internet, arrastrarédesvos para tentar sacar catro pesos de empresas cárnicas e restaurantes, pero nunca chegaredes á rede prometida. Os que van facer cartos de verdade están agora aínda na escola primaria». E nin sequera terán que sufrir degustacións inanes. 

“Activa só durante un ano da Ocupación, a base submarina de Burdeos aínda evoca as memorias máis dorosas do Port de la Lune. Sen embargo, desde o 1960, o búnker atrae artistas, realizadores audiovisuais, artistas plásticos e músicos, fascinados pola atmósfera do lugar”. 
Mathieu Marsan, 2011. 
4. Coñecía ben o deseño das bases de submarinos alemáns no Atlántico francés, porque  empregara as súas arquitecturas para recrear a instalación secreta xermana que eu imaxinei para a novela O exército de fume. Hoxe a base naval construída polos nazis en Bordeos —na que traballaron como man de obra escrava centos de presos republicanos españois— resiste case inalterada, grazas a unha densa estrutura de formigón que soportou os bombardeos aliados. Agora é o centro de arte dixital máis grande do mundo, e nos seus antigos peiraos proxéctanse, na escuridade absoluta, bondadosas imaxes do impresionismo francés, que se reflicten -que prodixio tan eterno— nas augas escuras mentres soa ‘Porgy & Bess’. Sentiamos a beleza do espectáculo entre instalacións da Kriegsmarine e espectros de U-Boots. Ao lonxe distínguíase a sombra doutros paseantes, e eran eses seres humanos ao lonxe a única referencia de escala, como unha inversión de Lewis Carrol: os cadros aumentados, os humanos reducidos ao mínimo. Monet mesturábaseme na cabeza co réxime político que produciu este mastodonte e pensei en como a arte está tan próxima —sempre— á relixión, no sentido de convocar demos e esconxurar espantos. Imposible non sentir algo de alivio.

Comentarios