O filósofo Michael Sandel, Premio Princesa de Ciencias Sociais

As súas clases en Harvard foron convertidas nunha serie de televisión e nun libro

Michael Sandel. KIKU ADATTO
photo_camera Michael Sandel. KIKU ADATTO

O filósofo estadounidense Michael J. Sandel foi galardoado este mércores en Oviedo co Premio Princesa de Asturias de Ciencias Sociais 2018, ao que optaban trinta e catro candidaturas de dezaseis nacionalidades.

Sandel (Minneapolis, 1953) é profesor de filosofía política na Universidade de Harvard onde impartiu durante décadas o curso Xustiza, no que se matriculaban máis dun milleiro de alumnos para convertelo no programa con maior número de estudantes da historia da institución académica (máis de 15.000 desde principios da década dos anos oitenta).

O éxito da súa materia, que imparte no Teatro Saunders e cuxas 1.117 prazas se deben sortear a comezos de ano dada a elevada demanda, levou á Universidade a gravalo para ofrecelo a través de internet e convertelo así o primeiro curso de Harvard difundido de forma gratuíta ao longo da súa historia.

Representante da teoría comunitarista, unha corrente xurdida a finais do século XX contraria a posturas individualistas e liberais, Sandel logrou levar a reflexión a un público global expondo cuestións éticas en debates abertos e públicos nos que promove o diálogo entre a audiencia.

A súa liña de pensamento baséase na defensa dunha xustiza orientada ao ben común onde os gobernos poidan intervir para evitar os excesos da economía de mercado e as desigualdades sociais.

As súas clases foron convertidas tamén nunha serie de televisión e nun libro titulado Xustiza: Que é o que hai que facer correctamente?, do que se venderon un millón de exemplares.

Durante a súa estancia en España en 2011 para presentar o seu libro, editado por Debate, o profesor de filosofía política advertiu de que, nunha democracia, os votantes son tamén responsables das decisións dos seus gobernantes aínda que non estean de acordo con eles dado que lles conferiron o poder para adoptalas.

Ademais, incidiu en que a responsabilidade moral transfírese dunha xeración a outra e que, igual que os americanos deben afrontar a inxustiza histórica da escravitude ou os alemáns as do nazismo, "todos os pobos deben enfrontarse e reparar os danos históricos, tamén os españois".

"O esquecemento non é bo. Hai momentos nos que debemos perdoar incluso os crimes máis graves para poder recuperar unha sociedade cohesionada, pero non hai que confundir o perdón co esquecemento", sinalaba nunha entrevista con Efe na que emprazaba a cada país a responsabilizarse do seu pasado á marxe de que haxa unha xurisdición universal que persiga os crimes contra a Humanidade.

Sandel imparte tamén o seminario Ética e Biotecnoloxía sobre as consideracións éticas na biotecnoloxía, unha cuestión sobre a que se converteu en conselleiro do Goberno estadounidense entre 2005 e 2007 durante a presidencia de George W. Bush.

O filósofo galardoado foi designado para o cargo a pesar de non ser republicano e formou parte dunha Comisión de Bioética onde defendeu a investigación de células nai en embrións que, ao seu xuízo, deben respectarse porque hai un ser humano en potencia, pero que "moralmente" non poden equipararse a un neno.

A súa candidatura a un galardón ao que xa optara polo menos en tres ocasións nos últimos anos foi proposta polo crítico literario Fernando Rodríguez Lafuente, que formou parte a semana pasada do xurado que concedeu o Premio Princesa das Letras.

O ano pasado o galardón recaeu na pensadora británica Karen Armstrong, especializada no estudo comparativo das relixións, e antes recibírono, entre outros, a economista francesa Esther Duflo, o hispanista francés Joseph Pérez, a socióloga holandesa Saskia Sassen, a filósofa estadounidense Martha Nussbaum ou o psicólogo Howard Gardner, tamén estadounidense.

O sexto premio en fallarse
Este foi o sexto premio en fallarse nesta XXVIII edición dos galardóns tras os concedidos a Martin Scorsese (Artes), Alma Guillermoprieto (Comunicación e Humanidades), Amref Health África (Cooperación Internacional), Reinhold Messner e Krzysztof Wielicki (Deportes) e Fred Vargas (Letras).

Os oito Premios Princesa de Asturias están dotados coa reprodución dunha escultura deseñada por Joan Miró, 50.000 euros, un diploma e unha insignia acreditativa. 

Comentarios