A xuíza condena á familia Franco a devolver o Pazo de Meirás ao Estado

A maxistrada Marta Canales afirma que os documentos demostran que a Junta Pro Pazo regalou o inmoble ao xefe do Estado, non a Francisco Franco a título persoal
Pazo de Meirás.CABALAR (Efe)
photo_camera Pazo de Meirás.CABALAR (Efe)

O Xulgado de Primeira Instancia número 1 da Coruña ha condenado á familia Franco a devolver o Pazo de Meirás ao declarar que é propiedade do Estado, tras concluír que o inmoble foi un regado que se fixo no seu momento ao xefe do Estado e non a Francisco Franco a título persoal.

O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) informa este mércores do fallo da maxistrada Marta Canales, que estimou integramente a demanda interposta pola Avogacía do Estado e que foi apoiada pola Xunta, os concellos de Sada e A Coruña e a Deputación Provincial, no que descarta indemnizar ao Franco polos gastos que aseguraron asumir para o mantemento da propiedade.

Pouco máis de mes e medio logo da celebración do xuízo, a principios do pasado mes de xullo, a maxistrada conclúe que a compravenda de 24 de maio de 1941, coa que o ditador logrou inscribir a leira ao seu nome no Rexistro da Propiedade, foi unha simulación, "o que determina a nulidade da mesma".

A Avogacía do Estado sostivo no xuízo que Franco non adquiriu o Pazo de Meirás porque os posibles títulos de adquisición de 1938 e 1941 "son nulos, o primeiro por defecto de forma e o segundo por simulación absoluta", e que é a administración a que adquire o ben por usucapión "por uso continuado para fin público".

"O seu nome era Francisco Franco Bahamonde, pero non se lle regala a el en por si, senón ao xefe do Estado"

Pola súa banda, a defensa contemplou a nulidade da escritura do 1938 pero non da de 1941, porque "a vontade de todas as persoas que participaron" naquel momento "era inequívoca" acerca de realizar unha transmisión dominical do inmoble a Franco e deste de posuílo, pois consideraba que "Meirás era seu".

A maxistrada declara na sentenza a nulidade da doazón efectuada en 1938 da "leira denominada Torres ou Pazo de Meirás ao autoproclamado xefe do Estado, Francisco Franco Bahamonde, por carecer do requisito esencial de forma".

Na súa argumentación, sostén que o mesmo ano en que se efectúa a doazón constitúese un Xunta Prol Pazo "do Caudillo" para comprar e regalar o Pazo de Meirás "ao Generalísimo dos Exércitos e Xefe do Estado Nacional".

"O seu nome era Francisco Franco Bahamonde, pero non se lle regala a el en por si, senón ao xefe do Estado", aclara a xuíza, que insiste en que a literalidad dos documentos sobre a compra do pazo e a súa posterior doazón "non arroxa dúbidas" porque todos refírense "ao caudillo".

"Ningunha operación subxace entre as partes que se disimule aos efectos que defenden os demandados"

Desta forma, non comparte as alegacións da familia Franco en relación á intención da parte vendedora acerca de que querían que o pazo regalásese a Franco a título persoal.

En canto á compravenda de 24 de maio de 1941, pola que Franco inscribe a leira ao seu nome no Rexistro da Propiedade, declara a maxistrada que foi unha "simulación", o que determina a nulidade da mesma.

Así, non acepta a argumentación dos demandados sobre a compra que realiza Franco coa mediación de Pedro Barrié da Maza, que cualifica de "ficción" levada a cabo "co só obxecto de pór o ben ao seu nome".

"Ningunha operación subxace entre as partes que disimúlese aos efectos que defenden os demandados", engade no fallo.

Recorda ademais a xuíza que o Estado asumiu todos os gastos deste inmoble de uso estival

En canto á restitución dos gastos nos que podería incorrer a familia mentres foi titular do inmoble, a maxistrada entende que non cabe porque a propiedade incorporouse ao patrimonio da familia Franco "de mala fe", que entende que se materializa cando o ditador acepta a doazón do pazo e inscríbeo ao seu nome sen mediar prezo algún.

Recorda ademais a xuíza que o Estado asumiu todos os gastos deste inmoble de uso estival que foi xestionado e administrado como residencia oficial do xefe de Estado "de forma idéntica ao Palacio do Pardo".

Así mesmo, declara nula a parte da escritura pola que os herdeiros de Franco fixéronse co inmoble, así como a doazón das leiras que recóllese nunha escritura de novembro de 1982.

Sobre o momento no que se presenta a demanda e a consideración por parte da familia Franco de que hai un atraso desleal, a maxistrada apunta que "a posibilidade de articular a demanda nace dun importante estudo histórico e dun consenso social, logrado tras moitos anos, que responde a unha madurez do noso sistema democrático" e destaca que o Estado "nunca renunciou aos seus dereitos".

O fallo non é firme, polo que cabe interpor recurso de apelación ante a Audiencia Provincial da Coruña

A maxistrada esgrime o fallo en cinco fundamentos xurídicos, que empezan co contexto histórico coa finalidade de determinar os feitos probados e continúan coa análise da compravenda de 1938 e a doazón da Xunta prol Pazo do Caudillo, a compravenda de 1941 e a existencia de simulación, a prescrición adquisitiva extraordinaria a favor do Estado, os actos propios e o rexeitamento de atraso desleal.

O fallo non é firme, polo que cabe interpor recurso de apelación ante a Audiencia Provincial da Coruña

Comentarios