Investigadores do Instituto de Investigación Sanitaria da Fundación Jiménez Díaz (IIS-FJD) demostraron, tras realizar durante marzo e abril ata 33 estudos 'post mortem' limitados a biopsias pulmonares e de medula ósea, que a infección por Covid-19 desencadea unha resposta inflamatoria descontrolada mediada por macrófagos que, na medula ósea, mostran lesións de fagocitosis tipo síndrome hemofagocítico, a base da síndrome de activación de macrófagos (MAIS).
"As citoquinas liberadas nesta resposta hiperinmune descontrolada producen lesións endoteliales que levan á produción de microtrombos, como os presentes nas biopsias pulmonares", explicou o doutor do servizo de Anatomía Patolóxica do hospital madrileño e investigador do IIS-FJD, Miguel Ángel Piris Pinilla.
Ademais dos achados acerca da medula ósea, que constitúen a base para a tormenta de citoquinas, os autores do estudo, publicado na versión dixital da revista Modern Pathology, xa deron a coñecer á comunidade clínica a finais de marzo os resultados obtidos nas biopsias pulmonares, coincidentes cos doutros equipos europeos e americanos.
En concreto, tratábase de lesións de microtrombos en capilares alveolares, achados consistentes coa insuficiencia respiratoria que estes enfermos desenvolven. No seu momento, estes achados levaron a modificacións na terapia que estes enfermos recibían, axudando á introdución de terapias anticoagulantes. Agora, os datos de inmunohistoquímica e microscopia electrónica, que demostran a presenza do coronavirus en neumocitos tipo 2, continúan nesa liña, xa que apoian o tratamento con antiinflamatorios e anticoagulantes.
Xa que logo, o traballo permitiu coñecer mellor as bases e mecanismos histolóxicos da patoloxía causada pola Covid-19 sen necesidade de realizar autopsias nun momento no que estas non podían realizarse. "Foi acollido con moitísimo interese fóra de España, por exemplo, en Estados Unidos e en varios países de Latinoamérica, onde aínda están na primeira onda", asegurou o doutor Piris.
Un estudo multidisciplinar
A atención a pacientes de Covid-19 eliminou toda posible división entre moitos servizos. De feito, desde o inicio da pandemia e como noutros numerosos centros, no caso do hospital madrileño todos os seus facultativos colaboraron co seu coñecemento e capacidade de traballo baixo a dirección do departamento de Enfermidades Infecciosas do seu Servizo de Medicamento Interno.
"Diferentes servizos da Fundación Jiménez Díaz estiveron implicados neste estudo e traballaron conxuntamente nun momento no que facía moita falta entender o que estaba a pasar para poder tratar mellor a estes pacientes", indicou a especialista do Departamento de Enfermidades Infecciosas do Servizo de Medicamento Interno do hospital, Laura Prieto.
En concreto, os autores deste estudo pertencen, entre outros, aos servizos de Medicina Interna, Enfermidades Infecciosas, Anatomía Patolóxica, Pneumoloxía e Unidade de Coidados Intensivos dO centro. "Ao tratarse dunha enfermidade nova, aínda incipiente, o seu coñecemento require estudos integrados nos que a histopatología xoga un papel esencial. O noso obxectivo coas autopsias que estamos a realizar é identificar o mecanismo lesional do virus e as células diana", resolveron os expertos.
