Opinión

O conflito de Xulio Gil

O fotógrafo Xulio Gil presenta no Museo de Pontevedra varias series que amosan a diversidade do seu traballo nos últimos vinte anos, unha obra chea de símbolos e de compromiso cunha contorna da que xorde o seu maxín creativo cheo de suxerencias para o espectador.
exposición Xulio Gil

Un traballo organizado arredor de once series que, perfectamente dispostas nas paredes do Museo de Pontevedra, permite achegarnos á obra do fotógrafo Xulio Gil a través do moito feito nos últimos vinte anos. Unha mostra, polo tanto, que o propio artista entende como o peche dunha etapa, dun tempo no que a exploración e a conquista de novos territorios creativos comparte anos cun traballo que ao mellor non trascende moito, pero que os que nos adicamos ao artístico valoramos e moito, como é o seu longo labor de fotografar a obra de artistas. Poucos, moi poucos, creadores galegos, tanto pintores como escultores, non teñen a súa obra fotografada por Xulio Gil como parte dalgún manual artístico. 

Ese ollar permite tamén a quen goza tanto da arte, atopar esa sublimación do real na nosa contorna e, por iso, moito do que nos rodea, Xulio Gil é quen de convertelo ou en motivo principal do seu traballo, ou nunha parte esencial diso que se quere contar a través da súa fotografía, xa que, se algo atopamos sempre nas súas pezas, máis aínda cando as vemos reunidas en series, é o desexo de propor un discurso, de xerar un sentido á imaxe que mesmo trascende ao seu valor plástico, sendo este sempre dunha alta intensidade. Nesa tensión entre o discurso e o seu reflexo formal é no que se acolle ese conflito que nomea a exposición, Símbolos do conflito, ao tempo que lle serve ao noso protagonista como o maior activo da súa proposta, ao facer del aquilo que provoca o debate no seu interior, ou o diálogo apaixoado entre o que se quere expresar e cómo se converte nunha determinada fotografía que amosa unha mirada e se compón dun xeito estudado. Unha frición que permite que as fotografías de Xulio Gil acollan sempre unha dinámica interna que engule a un espectador que, en absoluto, se sente distante do que alí se recolle: as súas cúpulas, os seus retábulos, a súa ollada ao universo dos petróglifos... non so amosan, senón que acollen, integran ao visitante á mostra nun interior no que percibimos o seu interese tanto pola natureza como por aquilo que configura un ton reflexivo sobre a nosa relación con elementos propios da nosa cultura, identidade ou territorio, como esa mesma natureza, a arquitectura, os elementos míticos, os ritos ou, tamén, porque desbotalo, o que de goce hai na vida.

Tamén o seu labor profesional como mestre de matemáticas atopa un curioso, pero tamén intelixente e engaiolante sentido na súa última obra, Gastro Cotán, na que Xulio Gil amosa a súa admiración por Sánchez Cotán, mestre do bodegón grazas a seis pezas incríbles que forman parte da mellor Historia da Arte e que agora recrea, ao seu xeito, o fotógrafo, tamén dende seis pezas nas que eses elementos vexetais comparten espazos con toda unha simboloxía matemática que, curiosamente, funciona moi ben no interior da fotografía mesmo dando unha idea de querer solucionar ou explicar o que acontece nese espacio interior tan complexo da superficie da fotografía. Un sente especial devezo por esta serie, polo que ten de novidade e de darlle unha volta a un episodio sobresaínte da nosa pintura é que aínda hoxe pode amosar novas e exitosas posibilidades visuais.

Tamén os seu petróglifos crean unha atmósfera particular, perfectamente chantados para xerar esa especie de conquista dun lugar determinado, unha apropiación do espazo que era tamén a función deste primitivo simbolismo da man dun home que se quería medir coa propia natureza. Ese sentido de refuxio tamén é o que amosa noutras series como a das Moradas, colmeas que xogan a ser vivendas e que de novo amosan ese valor plástico sempre presente na súa obra e que tamén atopamos nunha desas series fundamentais na súa traxectoria, como foi en 2008 a dos Trompos, na que unhas buxainas cheas de cor xiran ao tempo que dous bailaríns, comparten espazo en branco e negro. De novo temos esa contundencia plástica, pero tamén o discurso que nos leva ao encontro entre dúas persoas e nas que xorde unha tensión erótica en diferentes idades que vai máis alá do explícito, que adoita sempre ser algo que sobra para, desta vez, seguir precisando do espectador como parte do traballo, un espectador que se enfronta a esa serie final antes de deixar a mostra, Fénix, onde unha e outra vez a vida medra cando unha desaparece, un proceso orgánico que agora, co peche dunha etapa, semella darse tamén na fotografía de Xulio Gil.

Comentarios