Unha investigación liderada polos doutores Antonio Salas e Federico Martinón Torres, do Instituto de Investigación Sanitaria (Idis) de Santiago de Compostela, conclúe que o coronavirus puido entrar en España pola cidade de Vitoria en torno ao 11 de febreiro, a través da cepa xenética B3a.
"O País Vasco é a comunidade con máis probabilidades de albergar a orixe da pandemia en España, cun foco de expansión importante que ten lugar entre os días 5 e 14 daquel mes, así como entre o 16 e o 19 de marzo", segundo ratifica o Idis nun comunicado no que se fai eco das principais conclusións do estudo.
Eses datos quedaron plasmados nun artigo que acaba de ver a luz na revista Zoological Research e que identifica cinco cepas xenéticas que explicarían o 90% de todas as incidencias na base de datos de xenomas, a práctica totalidade dos casos da covid-19 no territorio español.
Segundo recolle o estudo, o A2a5, a segunda liñaxe máis importante do virus en España, puido orixinarse en Italia, o lugar onde xurdiu o antepasado evolutivo, A2a, á súa vez, a máis importante a nivel mundial. Esta última chegaría a España a principios de marzo e fíxose forte en Madrid. Moitas destas liñaxes, xa sexan as xeradas dentro de España como as importadas de fóra, puideron ser exportadas a outros lugares do mundo, como Inglaterra (B3a) ou Sudamérica (B3a ou A2a4, entre outras).
Os investigadores xa apuntaran a importancia dos "supercontaxiadores"
O estudo é unha continuación dun proxecto pioneiro previo do mesmo grupo de investigación no que os autores descubriron a importancia dos "supercontaxiadores" como "gran motor" da pandemia.
Nesta ocasión, os científicos centraron os seus esforzos en comprender a dinámica de transmisión en España, e conclúen que existen esas cinco liñaxes principais que explican case o 90% de todas as incidencias de datos de xenomas: A2a5 (38,4%), B3a (30,1%), B9 (8,7%), A2a4 (7,8%) e A2a10 (2,8%).
🦠📰A práctica totalidade dos casos de SARS-CoV-2 en España proceden de cinco liñaxes xenéticashttps://t.co/Ici0BGqWJH@fedemartinon @AntonioSalasEl1 @GENVIP_RESEARCH pic.twitter.com/yBFP7x5mmi
— Instituto de Invest. Sanitaria de Santiago (IDIS) (@idis_research) September 17, 2020
"Mediante unha combinación de análises evolutivas e matemáticas que teñen en conta non só a cronoloxía dos xenomas, senón tamén os seus patróns de variación xenómica, fomos capaces de reconstruír a orixe máis probable destas liñaxes, dentro e fóra de España", explica Antonio Salas.
O Idis lembra no seu comunicado que existen xa algúns traballos que apuntan a que a mutación D614 G no coronavirus confírelle unha maior capacidade de transmisión, e o estudo liderado por Salas e Martinón indica que esta mutación está presente "en aproximadamente un 56% de todas as cepas de España". Aínda que a porcentaxe podería parecer "moi alta", é "a máis baixa de toda Europa (onde se sitúa no 82%)".
As liñaxes principais de España experimentaron incrementos repentinos no seu tamaño efectivo nun tempo moi curto e en cidades concretas, e a análise evolutiva destas liñaxes delata que detrás das expansións do virus foi necesaria a mediación de súper contaxiadores.
